“Als start-up coach ben je best een beetje gek”

Steunprogramma’s voor start-ups zijn bijzonder tijdrovend en arbeidsintensief. En laat het nu net die arbeid zijn, die de bottleneck vormt.

Start-ups zijn ‘hot’, daar kan je niet omheen. Heel wat mensen zijn dan ook in de bres gesprongen om meer mensen tot ondernemerschap aan te zetten en hen ook beter te omkaderen. Zo ook nogal wat ervaren ondernemers, mensen met hun voeten geworteld in de praktijk. Die zijn dus heus niet alleen bezig met hun eigen winstbejag, maar willen vooral iets terug doen voor de maatschappij.

Allemaal hoopvolle signalen, die met een professionele en brede omkadering de jobs voor de toekomst moeten helpen creëren en verzekeren. De praktijk verloopt echter heel wat minder vlot dan de theorie. Het opbouwen van een kwalitatief programma, maar ook van een pipeline aan kandidaten en van PR relaties om de resultaten wereldkundig te maken, is immers bijzonder tijdrovend en arbeidsintensief. En laat het nu net die arbeid zijn, die de bottleneck vormt voor de meeste steunprogramma’s.

Personeelskosten lopen in ons land al snel erg hoog op en de financiering van start-up ondersteunende activiteiten is helaas heel wat minder ‘hot’ dan het praten over starters. De meeste steunprogramma’s krabbelen nauwelijks voldoende budget bij elkaar om de vaste kosten te dekken.

Initiatieven als Webmission, de diverse Startup weekends, 100.000 Entrepreneurs, enz. draaien dan ook zo goed als volledig op vrijwilligers. Hoewel er veel goodwill aanwezig is, is het coördineren van vriendendiensten en vrijwilligerswerk even goed een tijdrovende bezigheid. En het geeft je helaas weinig garanties op wat langere termijn – en dus moeten de inspanningen bij elke editie opnieuw van voren af aan hernomen worden.

Initiatieven die wel eigen medewerkers inzetten, zoals BRYO, NEST’UP, Idealabs, enz. kijken aan tegen moeizame onderhandelingen met sponsors of lange en vaak complexe procedures om subsidies te verwerven, in beide gevallen vaak met wisselend succes en een hoge mate van onvoorspelbaarheid. Een flink aandeel van de tijd van deze organisaties gaat op die manier ‘verloren’ aan activiteiten die niet rechtstreeks bijdragen tot de kwaliteit en de impact van het programma zelf.

De investering die nodig is om zo’n steunprogramma te ontwikkelen, gefinancierd te krijgen en tot resultaten te brengen zijn aanzienlijk. Zelfs gevestigde organisaties die zich op het startup terrein hebben gewaagd en beroep kunnen doen op de eigen werkingsmiddelen, zoals Agoria, Ugent (Durf Ondernemen), BAN Vlaanderen, LRM en iMinds, kreunen onder de inspanningen die dit van hen vraagt.

Organisaties als WeStartup en Co-Learning kiezen daarom voor een combinatie van laagdrempelige (gratis) dienstverlening en community werking met consultancy opdrachten en andere dienstverleners als consultancy bedrijven maar ook coworking spaces en incubatoren als BetaCowork, Corda Campus, C-Mine Crib en WSL rekenen de dienstverlening wel degelijk door naar de ondernemers, zij het in een zo licht mogelijke kostenstructuur.

In de meeste gevallen werkt de gebrekkige structurele financiering echter een gebrek aan schaalgrootte en een grote mate van ‘ad hoc’ beleid in de hand – van evenement naar evenement en van editie naar editie. Dat laat geen ruimte om eerst een marktverkenning te doen, geschikte partners uit te kiezen en achteraf te onderzoeken in welke mate een succesvol format opgeschaald kan worden. De meerwaarde daarvan op langere termijn is nochtans exponentieel. En daarmee wil ik geenszins afbreuk doen aan de vele inspanningen die op dit moment geleverd worden – die zijn zinvol, goed bedoeld en hebben hoe dan ook effect. Maar als startup coach of begeleider ben je in het huidige klimaat maar beter een beetje gek.

Er liggen een aantal pistes open om hierrond te werken. Zo zouden steunprogramma’s meer naar een resultaatsverbintenis kunnen toewerken, waarbij ondernemers na verloop van tijd in functie van de meerwaarde en impact een aandeel herinvesteren in het programma. Ondernemingen in een veel vroeger stadium aan het nodige kapitaal helpen, waardoor ze gewoon kunnen betalen voor de broodnodige ondersteuning en omkadering is een alternatief.

Een open debat lijkt in ieder geval aangewezen, zodat iedereen die energie investeert in job creatie en een duurzame economie wel degelijk naar werken verloond kan worden.