Het op surveillance gebaseerde bedrijfsmodel van Facebook en Google vormt een bedreiging voor het recht op vrije meningsuiting, de vrijheid van denken, het recht op gelijkheid, en het principe van non-discriminatie. Dat zegt mensenrechtenorganisatie Amnesty International.
Amnesty vraagt “een radicale verandering van het bedrijfsmodel” van de alomtegenwoordige technologiegiganten. “Google en Facebook domineren ons moderne bestaan en verwerven ongeëvenaarde macht over de digitale wereld door de persoonlijke gegevens van miljarden mensen te verzamelen en te gelde te maken. Hun geniepige controle over onze digitale levens holt onze privacy uit en is een van de belangrijkste uitdagingen op het vlak van mensenrechten in deze tijd”, zegt secretaris-generaal Kumi Naidoo.
Het internet is van vitaal belang voor mensen om veel van hun rechten te kunnen uitoefenen, stelt de organisatie, “maar miljarden mensen hebben geen andere keuze dan deze publieke ruimte te betreden op de voorwaarden die Facebook en Google hen dicteren”. Amnesty verwijst ook naar het dataschandaal rond Cambridge Analytica. “Dat liet ons zien hoe makkelijk gegevens over mensen kunnen worden misbruikt, op onvoorziene manieren, met het doel hen te manipuleren en te beïnvloeden.”
Regeringen moeten dringend actie ondernemen om burgers te beschermen, aldus nog Amnesty International. “Dat kan onder meer door sterke wetten voor gegevensbescherming te doen naleven en Big Tech effectief aan regels te onderwerpen, in lijn met de mensenrechten”, luidt het. “De technologie achter het internet is niet onverenigbaar met onze rechten, maar het zakenmodel dat Facebook en Google hebben gekozen, is dat wel.”
Amnesty heeft correspondentie van Facebook in zijn rapport opgenomen. Daaruit blijkt dat het bedrijf het niet eens is met de conclusie dat zijn praktijken ingaan tegen de mensenrechten. Het Amerikaanse bedrijf wijst erop dat Amnesty zelf heeft geadverteerd op Facebook. “Ons zakenmodel laat ons toe een belangrijke dienst te leveren waar mensen hun fundamentele mensenrechten kunnen uitoefenen”, aldus Facebook, dat ook zegt zijn privacybeleid verder te versterken.
