Bij Ypto, de IT-firma van spoorwegmaatschappij NMBS, hebben consultants jarenlang lucratieve contracten binnengehaald zonder openbare aanbestedingen. Dat blijkt uit onderzoek van het Rekenhof, meldt Het Laatste Nieuws woensdag.
Eerder maakte de krant bekend dat Hamid Aghassi, een vriend van de CEO van NMBS, Sophie Dutordoir, een duur contract kreeg bij Ypto, eveneens zonder openbare aanbesteding, maar het Brusselse parket sloot het dossier af omdat er geen strafbare feiten werden vastgesteld. Op vraag van de NMBS dook het Rekenhof in de zaak.
De onderzoekers deden een steekproef: ze vroegen bij Ypto twintig bestelbonnen op voor diensten die ze in 2023 hebben ingehuurd bij consultants. In geen enkel dossier was sprake van een correcte aanbesteding. Daardoor was er geen eerlijke kans op concurrentie, geen toezicht op fraude of belangenvermenging en geen helder zicht op de kosten.
Sommige deals liepen al jaren. Zo vond het Rekenhof vond een opdracht die lang geleden was toegewezen zonder openbare aanbesteding en die sindsdien via een simpele bestelbon liefst 24 keer werd verlengd. De totale waarde van het contract klom daarmee tot 2,8 miljoen euro. Dat is een bedrag waarvoor normaal gezien zeer strenge, Europese aanbestedingsregels gelden.
Situatie wordt rechtgezet
Het nieuwe management van Ypto en de NMBS-top geven toe dat het de voorbije jaren foutliep en benadrukken dat ze al twee jaar bezig zijn de situatie recht te zetten. Er is een actieplan uitgerold dat ervoor moet zorgen dat contracten voortaan wel in overeenstemming met de wet verdeeld worden. Er zijn ook nieuwe maatregelen genomen om fraude of belangenvermenging tegen te gaan.
‘NMBS en Ypto hebben niet gewacht op het verslag om verbeteringen uit te werken’, reageert de NMBS. ‘In de afgelopen twee jaar heeft Ypto maatregelen ter versterking van zijn aankoopprocessen versneld uitgerold’, om de interne werking en aanbestedingsprocessen voortaan volgens de regels te laten verlopen.
Volgens de spoorwegmaatschappij erkent het Rekenhof die inspanningen. Het formuleert ook extra aanbevelingen, ‘waar zowel NMBS als Ypto zich volledig bij aansluit’, klinkt het nog. ‘Sinds de ontvangst van het verslag heeft de onderneming ook al een aantal van de daarin opgenomen aanbevelingen geïmplementeerd. Ypto zal de uitvoering van deze maatregelen en aanbevelingen zo snel mogelijk afronden.’
