OPINIE Bart Becks: Kan crowdfunding ons zuurstof geven?

Crowdfunding is het principe waarbij je fans betrekt bij het realiseren van je projecten. Fans helpen niet enkel mee om de financiering rond te krijgen, maar worden dikwijls ook dicht betrokken bij het idee, de realisatie en de lancering. Er bestaan 3 grote principes om de fans financieel te betrekken

Crowdfunding is het principe waarbij je fans betrekt bij het realiseren van je projecten. Fans helpen niet enkel mee om de financiering rond te krijgen, maar worden dikwijls ook dicht betrokken bij het idee, de realisatie en de lancering. Er bestaan 3 grote principes om de fans financieel te betrekken.

De meest gekende laat eigenlijk toe om een vorm van vooraankoop te doen. Fans kopen op voorhand je product, album, dienst of prestatie, en met de opgehaalde middelen kan je het project realiseren. Zeker in de creatieve industrie is dat de meest gebruikte vorm. Het geeft je trouwens ook direct aan of er interesse is in wat je wil doen. Dat is meestal geen commerciële indicator, meestal krijgen projecten die anders geen kans zouden krijgen de meeste steun en middelen.

Een andere vorm is crowdfunding via leningen. Je kan een project voorstellen, en via de zogenaamde microleningen kan je je project starten of je bedrijf lanceren. De meest succesvolle organisatie is kiva.org, dat ondertussen voor 270 miljoen aan leningen ophaalde, ongeveer 800.000 projecten steunde en met een terugbetalingspercentage van 98.97% zit. Ze richten zich op Afrika, Latijns-Amerika en Azië.

Een nieuwe vorm van crowdfunding laat toe om direct te investeren in projecten of bedrijven. Het is voor starters niet evident om een lening te krijgen of om investeerders te vinden, en dus is het een interessante piste om direct naar mensen rondom je te gaan. Dit is niks nieuws. Vroeger noemde men dat de 3 F’s: Friends, Family & Fools. Dankzij de informatie die je nu transparant kan meegeven, evolueert dat naar Friends, Family & Fans.

Het laatste initiatief heeft enorm veel mogelijkheden. Denk maar aan de miljarden spaargelden die liggen te slapen. Zelfs de BEL20-bedrijven gaan tegenwoordig via obligatieleningen hun middelen halen bij de burgers. Waarom zouden startende bedrijfjes, die moeilijk elders middelen vinden, dat niet doen? Deze nieuwe vorm van investeringen kan een enorme bron van zuurstof zijn voor onze beginnende starters en creatievelingen, voor wie de middelen broodnodig zijn. Zoals ik een tijdje geleden als eens schreef, ‘Er leeft iets in ons land‘.

Om crowdfunding een sterke onderbouw te geven, zeker de ‘derde’ vorm waarbij investeringen toegelaten worden, is het nodig om een goed kader te scheppen. De investeerder zal zijn investering niet terugverdienen door zijn product of dienst te ontvange, of door de terugbetaling van een lening, maar op wel via dividenden, verkoop of beursgang van het bedrijf, of wanneer iemand zijn of haar aandelen overneemt. De tijdsduur zal dus meer dan waarschijnlijk wat langer zijn, en je moet er ook van uitgaan dat slechts een aantal starters succesvol zullen zijn. Het is dan ook belangrijk dat de fan hier correct geïnformeerd wordt, dit zijn investeringen met veel risico. In de VS is er net een voorstel goedgekeurd, dat de SEC (de Amerikaanse beurswaakhond) nu aan het omzetten is. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk is er reeds een kader. Ik ben er trouwens van overtuigd dat voor veel fondsen, banken en andere instanties het crowdfunding principe een unieke manier kan zijn om daarna bijkomende leningen, investeringen of andere steun aan te koppelen. De markt, consumenten, experts en ‘de crowd’ zal er namelijk een vrij duidelijk beeld van schetsen, eigenlijk een soort marktvalidatie geven.

Ook in België worden er nu stappen gezet. Het eerste initiatief deed me al wanhopen. Er was een parlementair voorstel waarbij eigenlijk voorgesteld werd om met Vlaams subsidiegeld een Nederlands bedrijf te importeren, en een verlieslatend model op te zetten. Dus niet alleen zouden we met overheidsgeld een concurrent bouwen voor de Belgische initiatieven, we zouden dat ook nog eens subsidiëren. Een volgende stap in deze absurde redenering zou zijn om de Vlaamse en Waalse cultuurmiddelen direct te laten beheren door Nederland en Frankrijk …

Maar een aantal nieuwe initiatieven geven een veel betere insteek.

Peter Van Rompuy, Belgische senator en zoon van Europees Voorzitter Herman Van Rompuy, deed een voorstel om de limiet van crowdfunding te verhogen van 100.000 euro naar 1 miljoen euro, net zoals in de ons omringende landen. Hij roept op voor een gebalanceerd model, waarbij consumenten goed worden geïnformeerd, maar waarin we de beloftevolle golf van nieuwe ondernemers maximaal ondersteunen.

Daarnaast komt er steun en interesse uit verschillende hoeken. De ministers Lieten en Schauvliege uit Vlaanderen zoeken mee naar oplossingen om innovatie, creativiteit en cultureel ondernemerschap te promoten, en ook vanuit de NV-A en de Open VLD leeft er iets. Maar ook Benoit Cerexhe en Jean-Claude Marcourt doen veel om ondernemers te ondersteunen, en hebben interessante ideeën op dat gebied! Hoewel ik nooit confidentiële gesprekken zal delen, kan ik wel zeggen dat er in Wallonië zeer veel wordt ingezet op innovatie en jonge starters, maar daarover misschien meer een volgende keer als ik mijn ‘Tour de Wallonie’ heb gedaan.

Maar de sleutel ligt waarschijnlijk bij Minster van Financiën Steven Vanackere. Buiten een breed kader, kan immers de toepassing van een tax-shelter principe, dat enorme meerwaarde betekent voor de filmindustrie, een enorme impuls creëren voor de muziek, mode en andere creatieve domeinen. Maar ook voor de startupwereld. In de UK is er een tax-shelter toegepast op investeringen in startende bedrijven, en dat wordt beschouwd als een van de redenen dat Londen samen met Berlijn aan het uitgroeien is tot een van de Europese centra voor startende bedrijven.

Misschien liggen hier niet alleen fantastische mogelijkheden voor onze creatieve bedrijven en innoverende starters, maar zelfs voor ons land dat hier een Europese voortrekkersrol kan spelen!

Bart Becks is medeoprichter van SonicAngel.com, FilmAngel.TV en Angel.ME. Daarnaast is Becks voorzitter van de Raad van Bestuur van het IBBT, en Bestuurslid bij RMB/RTBf.?Voorts is/was Bart betrokken bij een aantal start-ups, zoals Storify, Netlog, Mobile Vikings, Zamante en InThePocket. In het verleden was hij ceo van Belgacom Skynet, en Vicepresident Innovation & New Media van de Pan-Europese mediagroep SBS/ProSiebenSat1. Hij woont afwisselend in België en Los Angeles met zijn echtgenote en zoontje Charlie.

Connect: @bartbecks – bart@sonicangel.com – www.flyingchaz.com