Belgische bouwers van stemsystemen roeren zich

Een elektronische stemkiosk in combinatie met een afgedrukt bewijs van je stem, urnes die automatisch die stem registreren, een slimme ‘votingpen’ en zelfs oplossingen voor internetstemmen: de Belgische spelers die destijds net de duimen moesten leggen voor het consortium Smartmatic-Steria in de selectie van het nieuwe elektronische stemsysteem voor de federale, Brusselse en Vlaamse niveau stelden vandaag alsnog hun oplossingen voor. Het gaat om Zetes, Arco, IBM-dochter Skillteam en IBM België zelf.

Een elektronische stemkiosk in combinatie met een afgedrukt bewijs van je stem, urnes die automatisch die stem registreren, een slimme ‘votingpen’ en zelfs oplossingen voor internetstemmen: de Belgische spelers die destijds net de duimen moesten leggen voor het consortium Smartmatic-Steria in de selectie van het nieuwe elektronische stemsysteem voor de federale, Brusselse en Vlaamse niveau stelden vandaag alsnog hun oplossingen voor. Het gaat om Zetes, Arco, IBM-dochter Skillteam en IBM België zelf.

Op basis van de studie van de Belgische universiteiten over het meest ideale stemsysteem en aan de hand van de Europese richtlijnen werkten het Mechelse Arco en het Brusselse Zetes elk een stemoplossing uit. Skillteam staat in voor het (open source) softwareplatform, terwijl IBM zorgt voor de algemene integratie, het projectbeheer en de logistiek van de stembusgang.

Voor gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid – lees: veel kiezers op korte tijd – presenteert Zetes een stemkiosk ‘Secur-eVote’. Daarbij krijgt de kiezer een unieke chipkaart die hij in de kiosk steekt, waarna hij op een aanraakscherm (of met een stylus of met knoppen op de terminal zelf) zijn stem kan uitbrengen. Afhankelijk van de optie die de overheid in kwestie kiest, kan de stem vervolgens worden afgeprint, in tekst en met code. Die afgeprinte code kan je vervolgens laten inscannen, waardoor de stem geregistreerd wordt. De eerste configuratie en de afsluitende totalisatie in elk stemkantoor gebeurt via een sterk beveiligde usb-stick. In het ultieme geval kan de stem zelfs via het internet verstuurd worden.

Zetes benadrukt de veiligheid van de oplossing op alle vlakken: de terminal heeft geen harde schijf, de usb-poorten zijn verzegeld en beveiligd met een alarm, de resultaten zijn geëncrypteerd, … Zelfs het ‘afluisteren’ van de elektromagnetische straling van de schermen – zoals destijds bij het elektronisch stemmen in Nederland gebeurde – is door het design van de kiosk zo goed als onmogelijk.

Arco stelt dan weer een systeem voor dat veeleer geschikt is voor minder bevolkte gebieden, omdat daar het aantal kandidaten minder groot is (kleinere stemformulieren) en de afhandeling iets langer duurt. Immers, Arco blijft dicht bij het klassieke stemmen met pen en papier, zij het dan dat het bedrijf een elektronische pen hanteert en zeer fijn gerasterde stemformulieren. De (unieke) elektronische pen registreert zo de plaats waar op het formulier gestemd is. Stemmen gebeurt dus op papier, tellen elektronisch. Ook hier werkt de configuratie en totalisatie met beveiligde usb-sticks.

Internationaal Opmerkelijk: ondanks het feit dat de verschillende partners in kwestie naast de grote federale/Vlaamse/Brusselse tender grepen, en ondanks het feit dat men in Wallonië wel erg gecharmeerd was door de Arco-oplossing maar om budgettaire redenen niet kon toehappen, beslisten de bedrijven om hun oplossingen alsnog op de markt te zetten. “We hadden de investeringen toch gedaan”, klinkt het bij de verschillende partners. “Dan kunnen we er maar beter internationaal mee uitpakken. Er zijn nog overheden die oplossingen voor elektronisch stemmen zoeken. Nu hebben wij samen een heel modulair en snel aanpasbaar pakket van oplossingen in de aanbieding. Het is misschien een boutade maar: als het werkt in België, werkt het overal.”

Nochtans lijken de timing van de lancering en de nadruk die er gelegd wordt op het ‘100 procent Belgische’ karakter van de oplossingen een snoeihard statement, gezien de huidige context waarin het Venezolaans-Franse consortium Smartmatic-Steria heel wat vertraging heeft opgelopen bij de ontwikkeling van het prototype voor het nieuwe stemsysteem voor het Vlaamse, Brusselse en federale niveau. Dat wil Bruno Van den bergh, client executive public sector bij IBM, zo niet gezegd hebben. “We kunnen geen commentaar geven op de situatie van onze concurrenten. Wat we wel kunnen doen, is de hand reiken. Wij hebben 3 à 4 maanden nodig om onze software aan te passen en klaar te zijn voor een roll-out…”

Voor de liefhebbers, Zetes maakte een filmpje over de werking van hun oplossing: