De derde dimensie

De loodgieter keek me aan met een blik die het midden hield tussen schuldbesef en gelatenheid. Hij was net puffend van onder de boiler gekropen en hield een lekkend tussenstuk in de hoogte. ‘Dit zal ik moeten bestellen, vrees ik’, en de moed zonk me in de schoenen.

De loodgieter keek me aan met een blik die het midden hield tussen schuldbesef en gelatenheid. Hij was net puffend van onder de boiler gekropen en hield een lekkend tussenstuk in de hoogte. ‘Dit zal ik moeten bestellen, vrees ik’, en de moed zonk me in de schoenen. Ik kon alleen nog denken aan het uitstel, en aan het wachten op herstel van mijn lekkende leiding. Het ontbrekende stuk volgde uiteindelijk twee weken later, een eeuwigheid als je het zolang met koud water moet stellen..

Ik moest aan mijn loodgieter denken toen ik onlangs een demonstratie zag van de nieuwste generatie 3D-printers. Die bouwen op basis van computerbestanden driedimensionale objecten op, laagje na laagje.

Iemand vertelde me dat de tijd dat 3D-printen enkel in plastic materiaal kon, ver achter ons ligt, want printen kan al in tientallen verschillende materialen, ook in brons, zilver en goud. En echt alles wordt geprint: maquettes van architectenbureaus, maar ook hele huizen, gehoorapparaten en gebitimplantaten, jurkjes van Vlaamse modeontwerpsters, gepersonaliseerde iPhone-hoesjes of exclusieve juwelen.

Binnen afzienbare tijd zal mijn loodgieter het ontbrekende tussenstuk gewoon ter plaatse printen. Beseffen we wel wat dit betekent? Dat een hele logistieke ketting misschien dreigt te verdwijnen: van transporteurs, tot producenten en grondstoffenleveranciers.

De nieuwe industriële revolutie

Dat ene tussenstuk van mijn loodgieter zet vandaag nog tientallen mensen aan het werk, maar zal morgen door één iemand ter plaatse worden geproduceerd. De economische impact kan nauwelijks overschat worden.

De ontwikkeling van de 3D-printing luidt een nieuwe industriële revolutie in. Als dit zich verder ontwikkelt, zullen we niet langer voorwerpen van punt A naar punt B verplaatsen, maar alleen de ‘inkt’, de grondstoffen voor de printers, en de printers zelf.

Winkels zullen geen voorwerpen meer verkopen, maar ze kopiëren. Dat zal mogelijk een zware impact hebben op de tewerkstelling in de logistieke sector, er zullen misschien vele duizenden banen verloren gaan.

De wereldwijde handel zal zich bovendien nog veel meer dan nu het geval is op het digitale platform afspelen. De te printen voorwerpen zullen online besteld worden bij de 3D-bedrijven. Ook dat zal gevolgen hebben voor de reguliere economie, voorspellen experten.

Ik heb de indruk dat vandaag nog niemand echt de impact beseft van de ontwikkeling van het driedimensionale printen. Volgens de studiedienst van de Nederlandse bank ABN Amro zal de wereldwijde 3D-omzet met zo’n 30 procent per jaar groeien: van 1,7 miljard euro vorig jaar over ruim 2,9 miljard euro in 2015 tot zo’n 5 miljard euro in 2019. Maar in Europa schijnt voorlopig niemand wakker te liggen van de gevolgen.

Nieuwe opportuniteiten
Als we slim zijn, dan ontwikkelt België zich als het kenniscentrum van de 3D-printing. We verzamelen de kennis en de expertise in dit domein en we investeren in research en ontwikkeling. Alleen zo zorgen we dat we de boot niet missen. Want er zijn ook opportuniteiten.

Onze ecologische voetafdruk zal verminderen, de consument zal gestimuleerd om zelf zijn of haar goederen te ontwerpen en de dienstverlening zal verbeteren. Zodat mijn loodgieter mij geen twee weken meer zonder warm water zet.

Ach wat, loodgieter? Ik print wel even zelf dat tussenstuk, en repareer die leiding nog de dag zelf.

Deze opinie verscheen eerst in De Tijd.