De grenzen van Neelie Kroes

Ze had het niet meer verwacht, toen ze eind 2009, voor een tweede termijn als EU-commissaris kon gaan. En ze hekelde de vraag of het geen degradatie was om na concurrentiezaken nu in te moeten staan voor de digitale agenda voor Europa. De Nederlandse kranige dame Neelie Kroes was toen 68 jaar. Ik haalde toen schamper uit. Welk beeld bied je aan de wereld als een gepensioneerde madame Europe de digitale era moet binnen loodsen? Ga je dan voor innovatie, nieuwe impulsen, sterke en invloedrijke beslissingen? Vier jaar later, Kroes is nu 72 jaar, had een genuanceerde opinie misschien meer op zijn plaats geweest.

Ze had het niet meer verwacht, toen ze eind 2009, voor een tweede termijn als EU-commissaris kon gaan. En ze hekelde de vraag of het geen degradatie was om na concurrentiezaken nu in te moeten staan voor de digitale agenda voor Europa. De Nederlandse kranige dame Neelie Kroes was toen 68 jaar. Ik haalde toen schamper uit. Welk beeld bied je aan de wereld als een gepensioneerde madame Europe de digitale era moet binnen loodsen? Ga je dan voor innovatie, nieuwe impulsen, sterke en invloedrijke beslissingen? Vier jaar later, Kroes is nu 72 jaar, had een genuanceerde opinie misschien meer op zijn plaats geweest.

Ik blijf erbij dat de Europese Commissie voor een dergelijke post beter een jongere kracht naar Berlaymont had gestuurd, die ook studenten, jeugdige en oudere werknemers kon meezuigen in het digitale verhaal. Maar Kroes heeft toch de verdienste dat ze de almachtige telecomoperatoren kon doen buigen. De roamingtarieven zijn gedecimeerd en straks kan je in heel Europa bellen en surfen aan hetzelfde tarief. De impact daarvan is niet te schatten en kan mogelijk gelijkgesteld worden aan de invoering van de euro. Het is een mooie maar noodzakelijke stap naar de Verenigde Staten van Europa.

Haar oproep in 2009 voor breedband voor elke Europeaan tegen 2013 heeft ze niet kunnen waarmaken. Evenmin zijn er vandaag overal grensoverschrijdende e-commercemogelijkheden. Ook daar is nog heel wat werk aan de webwinkel. In een eerste ontmoeting met de telecomoperatoren vertelde Kroes trots dat ze Skype gebruikte om te communiceren met haar dochter in de Verenigde Staten. Skype was ooit een van de meest belovende Europese start-ups maar is nu al bijna 10 jaar geleden in de Amerikaanse klauwen terecht gekomen, eerst bij eBay, nu bij Microsoft. Net zoals Lernout & Hauspie ook een sterke start-up was en nu ook al sinds een decennium in Amerikaanse Nuance-handen is. Ondanks mismanagement en malafide praktijken waren Jo en Paul visionair. De spraaktechnologie begint nu pas helemaal door te dringen.

De Europese ict-industrie is tot een minimum herleid. Nokia, Siemens, Alcatel, Matra, Ericsson zijn nog schimmen van de grootmacht die ze waren. Europa legde geen duimbreed in de weg voor Amerikaanse en Chinese producenten en onze vaste en mobiele netwerken zijn overspoeld door spyware. In de Verenigde Staten en China worden heuse firewalls en protectionistische muren opgetrokken tegen ‘vreemde’ apparatuur- en softwareleveranciers. In Europa stond en staat de deur nog steeds wagenwijd open.

Europees telefoon- en dataverkeer wordt massaal afgetapt. In zoverre zelfs dat de Duitse premier Merkel steeds meer een lans breekt voor een Europees internet. Net zoals Europa straks ook een eigen gps-netwerk zal hebben. Het is overduidelijk dat Europa zich inderdaad moet beraden hoe we onze eigen gegevens van overheden en vooral van burgers beter kunnen beschermen en beveiligen. Of een eigen peperduur netwerk uitrollen daarvoor de beste oplossing is, vrees ik, maar de terugkeer van digitale poortwachters is geen slecht idee.

Ik kijk alvast uit naar de volgende jonge dynamische EU-commissaris. Hij of zij zal van wanten moeten weten, heel de it-biotoop moeten enthousiasmeren want hier ligt de toekomst van Europa en dus van ons.