Een tablet in de klas is een middel, geen doel

Een masterproef van een hogeschoolstudent bewees dat kinderen die met tablets werken meer rekenfouten maken en sneller afgeleid waren dan kinderen die met pen en papier werken. Voor sommigen het bewijs dat tablets in het onderwijs best afgeschaft worden. Dat is natuurlijk wat kort door de bocht.

Een masterproef van een hogeschoolstudent, uitgevoerd bij kinderen van het derde leerjaar uit 16 scholen, bewees dat kinderen die met tablets werken meer rekenfouten maken dan kinderen die met pen en papier werken. De kinderen bleken ook sneller afgeleid omdat ze de tablet als speelgoed beschouwen. Voor sommigen het bewijs dat tablets in het onderwijs best afgeschaft worden. Dat is natuurlijk wat kort door de bocht.

Het gebruik van tablets in het onderwijs is in de eerste plaats een middel en geen doel op zich. Alles hangt af van de digitale strategie en visie die een school voor ogen heeft. In sommige scholen is de aankoop van enkele portables een schitterende stap, anderen kiezen voor een Smartboard, bepaalde scholen schaffen tablets aan. Een tablet is maar een device en dus maar één klein stukje van de oplossing.

Vlaams minister van onderwijs Pascal Smet vroeg eerder dit jaar aan de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) een advies over de verdere aanpak van de integratie van ICT in het onderwijs. In het advies dat eind mei werd gepubliceerd, vraagt de VLOR uitdrukkelijk dat elke school een ICT-beleid uitstippelt, rekening houdend met eindtermen en ontwikkelingsdoelen, uiteraard, maar ook toegespitst om het eigen karakter van de school. En dat beleid is niet alleen een zaak van een ICT-coördinator, maar het bestrijkt het hele schoolbeleid: personeelsbeleid, kostenbeleid, zorgbeleid, etc…

In de scholen die kiezen voor tablets worden de leerkrachten vaak niet voldoende opgeleid om de tablets te implementeren in het lessenpakket. Het onderwijzend personeel heeft de tijd nodig om door middel van samenwerking met collega’s en met ondersteuning van experts de vaardigheden aan te leren om met deze nieuwe middelen om te gaan. Alleen zo zullen ze de mogelijkheden van een tablet veelzijdig kunnen inzetten.

En daarnaast is het m.i. belangrijk dat ook de leerplanontwikkeling genoeg aandacht besteedt aan ICT. In haar advies roept de VLOR trouwens de uitgevers van schoolmateriaal op om ten volle in te zetten op de kwaliteitsvolle ontwikkeling van digitale leermiddelen. Alleen als de kwaliteit van het digitale leermateriaal voldoende groot is, zullen de leerlingen gebaat zijn bij digitaal onderwijs.

Te hoge verwachtingen

Een tablet is geen zaligmakende tool in het ICT-onderwijs. Ik heb de indruk dat men soms resultaten verwacht van de tablet waaraan die niet kan beantwoorden. Een tablet is geen pc. Men moet zich realiseren dat de tablet vooral meerwaarde heeft als het gaat om communicatie, nieuwe media-educatie, creativiteit en zelfstandig leren. Gaan leerlingen beter rekenen door het gebruik van tablets? Natuurlijk niet.

Het uitgangspunt is en blijft kwaliteitsvol onderwijs, en niet het volgen van deze of gene trend. Een leerling die minder goed is in rekenen, moet extra oefeningen krijgen van de leerkracht. Die leerkracht blijft het startpunt van degelijk onderwijs. De beste gebouwen, de meest geavanceerde ICT infrastructuur, de beste methode, die zorgen niet voor het beste onderwijs. Dat doen de leerkrachten, want zij maken het verschil. Maar een schitterend gebouw, zeer gemotiveerde leerkrachten en innovatieve oplossingen kunnen het werk wel aangenamer maken en dus de resultaten verbeteren.