Wereldwijd gooien we steeds meer elektronisch afval weg. Een internationale groep experten becijferde dat de afvalberg van afgedankte apparaten dit jaar meer dan 57 miljoen ton zal wegen. Zelfs de Chinese Muur weegt minder, en dat is het zwaarste door de mens gemaakte object ter wereld.
De cijfers komen van het WEEE Forum, een internationaal samenwerkingsverband dat het probleem van e-waste de wereld uit wil helpen. De onderzoekers roepen op om elektronica te herstellen of te recycleren in plaats van het weg te gooien. Volgens de organisatie wordt momenteel amper zeventien procent van de elektronica gerecycleerd.
Uitgeleefde elektronica
E-waste of elektronisch afval is de is de snelst groeiende huishoudelijke afvalstroom ter wereld, met een jaarlijkse toename van drie tot vier procent. In 2019 ging het nog om 53,6 miljoen ton uitgeleefde elektronica. Die aangroei komt omdat we steeds meer gadgets gebruiken, en omdat de producten een steeds kortere levensduur kennen. Bovendien beperken de fabrikanten de reparatiemogelijkheden bewust tot een minimum, volgens het forum.
‘Een miljoen mobiele telefoons bevatten bijvoorbeeld 24 kilogram goud, 16.000 kilogram koper, 350 kilogram zilver en veertien kilogram palladium.’
De enorme elektronische afvalberg vormt een gevaar voor de volksgezondheid en het milieu, waarschuwen de Verenigde Naties. Ze bevatten gevaarlijke stoffen zoals kwik, die het menselijk brein en het zenuwstelsel kunnen beschadigen. Uit een VN-rapport blijkt dat jaarlijks zo’n vijftig ton kwik in de afvalstroom terechtkomt. Dat afval wordt dan vaak clandestien verwerkt in ontwikkelingslanden, waar kindarbeiders blootgesteld worden aan de giftige stoffen.
Meer goud dan in een goudmijn
Economisch gezien is het dumpen van defecte elektronica ook zonde. Smartphones bijvoorbeeld zitten vol dure metalen. Ruediger Kuehr, expert circulaire economie voor de VN, spreekt van een ‘stedelijke goudmijn’ met een enorme waarde:
‘Een ton afgedankte mobiele telefoons is rijker aan goud dan een ton gouderts’, zegt Kuehr. ‘Een miljoen mobiele telefoons bevatten bijvoorbeeld 24 kilogram goud, 16.000 kilogram koper, 350 kilogram zilver en veertien kilogram palladium. Dat zijn grondstoffen die kunnen worden teruggewonnen en opnieuw gebruikt worden in het productieproces.’
Als dat niet gebeurt, moeten er nieuwe voorraden worden gedolven en wordt het milieu onnodig belast, voegt Kuehr eraan toe. Het terugwinnen van goud en andere materialen bespaart bovendien veel CO2-uitstoot door de mijnactiviteiten die daardoor worden vermeden.
Volgens de meest voorzichtige schattingen is de globale waarde van dure herwinbare materialen in elektronica die in 2019 gedumpt of verbrand werden, bijna vijftig miljard euro. Dat is meer dan het bruto binnenlands product van veel landen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier