In een politieke verklaring heeft de Europese Commissie voor het eerst de basisprincipes en rechten op papier gezet die de leidraad in dit nieuwe digitale tijdperk moeten worden. ‘Wij zetten de mens centraal’, vatte eurocommissaris voor Interne Markt Thierry Breton het samen.
De verklaring moet volgens Breton een soort ‘constitutionele sokkel’ voor Europa in het digitale tijdperk worden. Waar de Amerikaanse benadering wordt gedomineerd door de grote platforms, en de Chinese door de regering, daar kiest de Commissie voor ‘een humanistische benadering’ waarin de mens centraal staat. Die visie wil ze ook naar de rest van de wereld uitdragen.
De zes pagina’s tellende ontwerpverklaring bevat zes hoofdstukken die richtinggevende rechten en beginselen omvatten: de mensen en hun rechten staan centraal, solidariteit en inclusie, keuzevrijheid, deelname in de digitale ruimte bevorderen, veiligheid en inspraak voor mensen en de duurzaamheid van de digitale toekomst. Die beginselen worden vertaald in concrete doelstellingen, gaande van betaalbare connectiviteit voor iedereen, goed uitgeruste klassen en een goede toegang tot overheidsdiensten tot een veilige digitale omgeving voor kinderen, de vrijheid om buiten werktijd niet bereikbaar te zijn en de controle over persoonlijke gegevens.
‘We hebben gevochten voor onze rechten in de fysieke wereld, ze moeten ook overgedragen worden naar de digitale wereld’, betoogde Breton bij de voorstelling van de verklaring. Een aantal van die rechten wordt in afdwingbare wetgeving gegoten via de Digital Services Act, waarover de lidstaten en het Europees Parlement binnenkort onderhandelingen opstarten.
Margrethe Vestager, vicevoorzitter van de commissie: ‘We willen veilige technologie die werkt voor de mensen. En we willen dat iedereen in staat is om actief deel te nemen aan onze steeds digitaler wordende samenleving. Deze verklaring geeft ons een duidelijk referentiepunt voor de rechten en beginselen in de onlinewereld.’
Deze verklaring heeft enkel een declaratoir karakter en is niet bindend. Het is wel de bedoeling dat de geboekte vooruitgang op Europees en nationaal niveau jaarlijks wordt geëvalueerd in een jaarverslag. De Commissie hoopt dat het Europees Parlement en de lidstaten de verklaring tegen de zomer op het hoogste niveau willen bekrachtigen.
