De Raad van de Europese Unie vergadert aanstaande vrijdag opnieuw over het controversiële Chat Control-voorstel om online communicatie te scannen op sporen van kindermisbruik. De nieuwste versie van het voorstel stuit tegen de borst van honderden wetenschappers, die hun bemerkingen vanochtend bundelden in een open brief aan de leden van het Europees Parlement en de Raad van de EU.
Op het moment van schrijven was de brief al ondertekend door bijna vierhonderd wetenschappers uit dertig landen. Een van de initiatiefnemers is onze landgenoot en hoogleraar Bart Preneel, die aan de KU Leuven al enkele jaren aan het hoofd staat van de afdeling Computerbeveiliging en Industriële Cryptografie. ‘Het nieuwe voorstel bevat een aantal verbeteringen voor de rapportering en respons van aanbieders van diensten, maar op heel wat punten is het een stap terug en worden eerdere afzwakkingen teruggeschroefd’, vat hij de kritiek op het jongste Chat Control-voorstel samen.
Essentiële bescherming
In een gesprek met Data News licht Preneel toe waarom hij en zijn collega’s van mening zijn dat de voorgestelde oplossing niet effectief is en, integendeel, de essentiële bescherming van encryptie ondermijnt.
Over het controversiële Chat Control-voorstel wordt intussen al drie jaar gebakkeleid, en de open brief die de wetenschappers dinsdag uitstuurden is inmiddels de vierde op rij over de kwestie. ‘We begrijpen dat er na drie jaar discussie een soort déja vu ontstaat’, zegt de hoogleraar. Maar volgens de wetenschappers mag de aandacht voor en de kritiek op het omstreden voorstel niet verslappen. ‘Het gaat om een aantasting van fundamentele rechten die niet het gewenste doel gaat opleveren, terwijl het de deur opent naar bijkomende maatregelen die deze rechten verder aantasten’, luidt het.
Lees hier de open brief van 467 wetenschappers uit 33 landen.
Chat Control in een notendop
Chat Control is wetgeving die formeel dient om de verspreiding van beelden van seksueel misbruik van kinderen te voorkomen. Maar de wet gaat zeer ver in het aantasten van onze privacy, zonder garantie dat het verspreiders van kinderporno zal tegenhouden.
Concreet wil het voorstel apps als WhatsApp, Signal, Messenger en andere chatplatformen verplichten om vanop het toestel van de verzender een controle in te schakelen. Wil je een beeld verzenden dat bekend staat als kinderporno, dan wordt dat tegengehouden. Maar er zijn ook plannen om met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) te scannen op ‘nieuw’ materiaal.
Een van de tegenstanders van de wet is Fight Chat Control, een burgerinitiatief dat EU-burgers bewust moet maken van de risico’s van de Chat Control-regelgeving. De campagne waarschuwt voor de gevaren van het ondermijnen van encryptie, die volgens de initiatiefnemers niet alleen de privacy van gebruikers bedreigt, maar ook de fundamenten van het internet verandert. Ze pleiten voor alternatieve manieren om kindermisbruik online te bestrijden, zonder de privacy van miljoenen Europeanen op te offeren.