Neen, het aanbod van Netflix en Spotify doet het illegaal downloaden niet van de aardbodem verdwijnen. Gebeurtenissen van de voorbije weken tonen dat rechthebbenden er nog steeds alles aan doen om filesharing aan banden te leggen. Die rechthebbenden proberen zowel de standaard procedures als nieuwe methodes: Google onder druk zetten, de ISP’s een rechtszaak aandoen of toch maar weer proberen The Pirate Bay onderuit te halen.
Bij één van die nieuwe methodes wordt voor het eerst Google betrokken. De zoekmachine zal filesharing websites minder zichtbaarheid geven in haar zoekresultaten. De zoekgigant bereikte daarover een akkoord met een groep Britse auteursrechtenverenigingen. Bedoeling is om auteursrechtelijk materiaal beter te beschermen. Of de maatregel tegen meer dan de gelegenheidspiraat zal werken moet nog blijken. Hier in België spande de Belgian Entertainment Association begin februari dan weer een rechtszaak aan tegen verschillende filesharing websites, “enkel grootschalige acties tegen illegaal aanbod zullen het gedrag van overtreders wijzigen,” klinkt het.
Op 1 juni zou geen enkele Britse burger nog met een snelle zoektocht op Google een filesharing website mogen vinden. De bestaande links naar zulke sites worden niet actief verwijderd maar komen lager op de resultatenlijst te staan door aanpassingen in het zoekalgoritme, meldt torrentfreak. Wanneer de aanpassing er komt is dat een primeur. Voor het eerst verandert het bedrijf uit Mountain View, Californië haar indexeermethode (de regels die bepalen of een website in de zoekresultaten opduikt en zoja in welke volgorde) op vraag van een externe partij. Dat doet natuurlijk de vraag rijzen hoe het zover is kunnen komen dat auteursrechtenorganisaties hulp moeten inroepen van de overheid én de privé sector om hun belangen behartigd te zien.
Moeilijke relatie
Google zit al jaren gekneld tussen de eigenaars van auteursrechtelijk beschermd materiaal dat online illegaal gedeeld wordt en uitbaters van websites die door een copyright claim niet meer in de zoekresultaten verschijnen. Verzoeken om links naar beschermd materiaal uit de zoekresultaten te verwijderen, werden – en worden – maar met mondjesmaat behandeld. Sinds 2011 verwijderde Google op aanvraag 2,16 miljard links uit de zoekresultaten. Zonder twijfel een enorme hoeveelheid, maar het cijfer voor de aanvragen is wellicht nog een pak hoger. De zoekmachine gaat namelijk niet in op elke aanvraag en ook het ongeoorloofd overnemen van foto’s en tekst valt onder de schending van het auteursrecht. De enorme hoeveelheid verzoeken op zichzelf zorgt voor een langzaam verwerkingsproces, maar ook de procedure zelf is traag en omslachtig. Elke link wordt beoordeeld door een commissie, elke stap in de procedure heeft een bepaalde duur. Google verwijderde in het verleden vaak alleen de links die naar copyrighted materiaal verwezen in plaats van de gehele website waarop ze stonden, vaak tot woede van de rechthebbenden. Bovendien moet voor elke nieuwe link die verschijnt het hele proces herhaald worden.
Dit alles willen auteursrechtengroepen en de Britse overheid nu op een meer permanente manier regelen. De nieuwe methode wordt door Belgische belangenorganisaties niet gezien als de eindoplossing. “Het is positief dat Google deze maatregelen neemt, maar de doeltreffendheid ervan blijft voorlopig beperkt,” zegt de Belgian Entertainment Association, één van de belangrijkste auteursrechtenorganisaties in België met leden als Studio 100, Sony, Universal en Warner uit zowel de muziek-, film- als gameindustrie. “Het zou nog veel efficiënter zijn als Google gewoon alle illegale websites uit haar zoekresultaten verwijderd.” Hun bedenkingen bij de effectiviteit van de nieuwe methode worden ook gedeeld door hun tegenstanders. “Zo’n maatregel is niet meer is dan een gimmick. Het is geen structurele oplossing,” oppert Rejo Zenger, beleidsadviseur voor het Nederlandse onlineplatform Bits of Freedom dat zich toelegt op ‘digitale burgerrechten’ als privacy en vrijheid van communicatie. “Misschien dat een website tijdelijk minder goed vindbaar is, maar de sites met dat illegale aanbod zullen daar dan wel weer een eigen oplossing voor vinden.”
Wil Google wel samenwerken ?
De Britse overheid nam de voorbije jaren het voortouw in de strijd tegen illegaal downloaden met sensibiliseringscampagnes tot wetsvoorstellen voor gevangenisstraffen van 10 jaar en het illegaal maken van het rippen van CD’s en DVD’s. Het Britse bestuur tastte de beide uitersten af. Nu wordt de aanpak van piraterij over een andere boeg gegooid. Onder leiding van de Intellectual Property Office, de bevoegde overheidsorganisatie voor auteursrechten in het Verenigd Koninkrijk, overlegde Google direct met de auteursrechtenverenigingen. Het Amerikaanse bedrijf ging wel niet zonder slag of stoot aan de onderhandelingstafel zitten. Pas nadat er voorstellen kwamen in het parlement om zoekmachines aan nieuwe, striktere wetgeving te onderwerpen, liet het technologiebedrijf zich overhalen om mee te werken.
Via de rechtbank
In België laait sinds kort het conflict tussen auteursrecht maatschappijen en filseharing websites terug op. Maar de Belgen pakken het wel anders aan dan de Britten. De Belgian Entertainment Association (BEA) stapt niet samen met de overheid naar Google. Op 8 februari daagde ze meerdere Belgische ISP’s (internet service providers) voor de rechter. BEA eiste dat:Brutélé, Nethys, Proximus en Telenet verschillende, volgens hen illegale, peer-to-peer streaming apps (denk aan Popcorn Time) zouden blokkeren. “De ISP’s zijn een cruciale schakel in de toegang tot zowel legaal als illegaal aanbod. Volgens de Belgische wet mogen internet service providers niet op eigen initiatief of op vraag van een schadelijdende producent toegang tot websites met illegale content stopzetten. Alleen na de uitspraak van een rechter mogen of moeten ISP’s domeinnamen blokkeren. Volgens Bits of Freedom hebben de contentproviders de oplossing voor illegaal downloaden zelf in handen. “Het belangrijkste is dat er een beter en aantrekkelijker legaal aanbod is. Geen enkele internetter download echt zo graag van sites met illegaal aanbod. Je loopt altijd het risico dat je je computer besmet met een virus. Niemand die daar voor kiest. Maar zo lang er restricties zijn als: wachttijden en beschikbaarheid voor regionale publicatie en beperkingen bij het afspelen van je aankoop zullen mensen illegaal blijven downloaden, al dan niet in combinatie met een legale aankoop, wat ook vaak gebeurt.”
The Pirate Bay, een oude bekende
“Een website waarvan de organisatie met medeweten de illegale kopieën van beschermd materiaal helpt verspreiden,”zo klonk het advies van advocaat-generaal Maciej Szpunar aan het Hof van Justitie. Die europese instelling spreekt zich in de komende maanden uit over het verdere lot van The Pirate Bay in Europa. Waarschijnlijk volgt het hof het advies en markeert het de website (en haar vele domeinnamen) als vogelvrij om geblokkeerd te worden door elke ISP die daar voor kiest. Wel valt af te wachten of het om een Europese blokkade gaat of dat nationale rechters, elk in eigen land het eindoordeel zullen vellen.
Het zou niet de eerste keer zijn dat via de rechtbank de toegang tot een website geblokkeerd wordt. België blokkeerde in 2011 als een van de eerste landen ter wereld de toen grootste torrentwebsite: The Pirate Bay. Iedereen met een Belgisch internet adres (ook wel IP adres genoemd) had automatisch geen toegang meer tot de verschillende domeinnamen van de website: piratebay.org, piratebay.se, piratebay.net etc. Dat een internationale site als The Pirate Bay daardoor ook maar een procent minder bezoekers kreeg – van een klein land als België – is geen overdreven denkpiste. Ironisch genoeg kwam de ‘redding’ voor de Belgische gebruikers van andere overheden die ook besloten om domeinnamen van deze website te blokkeren. The Pirate Bay reageerde door nog meer domeinnamen aan te maken om zo hun gebruikers toegang te verlenen. De lijst van 11 domeinnamen die in België geblokkeerd werden kon niet uitgebreid worden zonder bijkomende rechtszaak en raakte zo snel verouderd en achterhaald.
Als auteursrechtenorganisaties de volledige stopzetting van piraterij voor ogen hebben lijken ze vooralsnog in een verloren strijd verwikkeld, waarin zij elke afname in illegale downloads als een overwinning zien terwijl de realiteit dichter aanleunt bij een beperking van een nederlaag. Met Google ergens in het midden gekneld.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier