De Belgische veiligheidsdiensten hebben vorig jaar in het kader van strafonderzoeken bijna vijfduizend aanvragen tot informatie gericht aan internetgiganten als Facebook of Apple. Bijna dertig procent van die aanvragen wordt geweigerd, zo blijkt uit cijfers die minister van Justitie Koen Geens donderdag heeft bekendgemaakt.
Geens is momenteel op werkbezoek in de Verenigde Staten om met Amerikaanse partnerdiensten overleg te plegen over de toegang van misdaadbestrijders tot digitale data. Door de opkomst van WhatsApp, Facebookmessenger en andere communicatiediensten moeten politie en gerecht immers steeds vaker inlichtingen zoeken bij deze dienstverleners.
Meeste aanvragen bij Apple
Zo verdubbelde het aantal vragen om informatie bij de internetspelers van 2.869 in 2014 tot 4.941 vorig jaar. Apple (1.635 aanvragen) werd het vaakst gesolliciteerd, en het bedrijf ging ook in 1.494 gevallen op die verzoeken in. Dat gebeurde gemiddeld binnen vier dagen.
Facebook (1.074 aanvragen) volgt op de tweede plaats, en leverde in 752 zaken een antwoord binnen gemiddeld dertien dagen. Microsoft en Google ontvingen minder aanvragen, maar weigeren in verhouding tot die andere spelers wel meer verzoeken.
Duidelijker wetgevend kader nodig
Volgens Geens zijn zowel de Amerikaanse als Europese beleidsmakers als de providers zelf overtuigd dat een duidelijker wetgevend kader nodig is. Nu verloopt de samenwerking vaak nog te traag. Om juridische procedures te vermijden, nemen providers hun tijd om aanvragen te behandelen en gaat kostbare tijd verloren om criminelen te pakken, aldus de minister.
Amerikaanse senatoren dienden alvast een wettekst in die de obstakels voor de Amerikaanse providers moet wegnemen om met Belgische diensten samen te werken. Ook de Europese Commissie werkt aan een wettekst over de uitwisseling van digitale gegevens in strafonderzoeken.
Gerecht of politie zullen enkel een vraag aan een provider richten wanneer er in het kader van een onderzoek aanwijzingen van strafbare feiten rijzen. Het is zeker niet de bedoeling aan massale captatie te doen en de digitale berichten van alle gebruikers te lezen, zo beklemtoont de minister.
