ATT’s Bell Labs ‘hoorde’ 50 jaar geleden het eerste fysieke bewijs van de ‘Big Bang’ gebeurtenis, waarmee ons universum van start ging.
De ontdekking van de ‘kosmische achtergrondstraling’ op 20 mei 1964 vormde een eerste fysiek bevestiging van de ‘Big Bang’ theorie over het ontstaan van ons heelal… en gebeurde geheel per toeval. Twee onderzoekers van Bell Labs, Arno Penzias en Robert Wilson, werkten eigenlijk aan een gevoelige antenne voor de ontvangst van zwakke radiosignalen die door de eerste passieve communicatiesatellieten werden weerkaatst. Die eerste telecomsatellieten ontvingen immers de radiosignalen niet om ze vervolgens terug uit te zenden, maar waren gewoonweg erg grote opblaasbare ballonnen in de ruimte, bedekt met een metalen laagje als ‘spiegel’ voor radiosignalen.
Goud in plaats van vogelpoep
Begin 1964 was zo’n tweede satelliet gelanceerd – Echo 2, met een doorsnede van 41 meter – en Bell Labs werkte voor AT&T aan het antennesysteem in het kader van het trans-Atlantische telefonieverkeer. Het probleem was dat de gebruikte ‘hoorn’-antenne continu een microgolf radiosignaal registreerde, waarvan Penzias en Wilson niet meteen de oorzaak vonden. Meer nog, het signaal leek afkomstig vanuit alle richtingen aan de hemel, ongeacht het tijdstip. Daarom controleerden de onderzoekers de antenne op de kleinste probleempjes, zoals de afwijkingen op de vorm van de hoornantenne door hoopjes vogelpoep. Uiteindelijk besefte men dat het hier de ‘afgekoelde’ ruis van de Big Bang betrof, wat Penzias en Wilson in 1978 de Nobelprijs voor fysica opleverde, en hen de opmerking ontlokte dat “they looked for shit, but found gold.”
De Bell Labs instellingen hadden doorheen de jaren – mooi beschreven in het boek ‘The Idea Factory’ van Jon Gertner, een vakantieboek-tip – overigens wel vaker ‘goud’ gevonden, ook en in het bijzonder op informatica-gebied. Zo tekenden de onderzoekers onder meer voor de transistor (John Bardeen, 1947), ‘error detection & correction’ (Hamming, 1947), de eerste moderne zonnecel (1954), de eerste MOSFET transistor (1960), de eerste computer-gegenereerde animatiefilmpjes (jaren 60, en natuurlijk het Unix besturingssysteem (Ritchie & Thompson, 1969), de taal C (Ritchie, 1972) en C++ (Stroustrup, 1986).
Na de fusie van Lucent Technologies en Alcatel in 2006, werd in 2008 besloten dat Bell Labs voortaan geen fundamenteel wetenschappelijk onderzoek meer zou doen, maar zich zou focussen op meer marktgerichte technologieën, en op ‘de sleuteluitdagingen inzake informatie- en telecomtechnologieën’.
