Het onderste uit de kan

Bent u ook opgegroeid zonder gsm of smartphone? Speelde u letterlijk nog ‘disk-jockey’ met floppies die je in de juiste volgorde in een gleuf in je computer moest schuiven terwijl het toestel vervaarlijk knetterde? U herkent het? Dan had u zo goed als zeker geen computers op de lagere of middelbare school.

U werd niet voor de schoolpoort afgezet, maar kwam te voet, met de fiets of met de gammele schoolbus. U bent net zoals ik nog van het pre-digitale tijdperk, en snoeft daar wellicht nog eens over op: dat we nog konden genieten van, welja, zo goed als niets. Tot mijn 14 jaar hadden we zelfs geen tv in huis. We speelden buiten, daar was de wereld, wisten wij veel dat die niet groter was dan onze gouw.

Vandaag is een computer zonder breedband een ‘domme terminal’, die onaangeroerd wordt gelaten door de jonge generatie. Hun wereld is misschien nog niet de hele wereld, maar hij ligt wel aan hun vingers, in hun handen. Het moet snel, goedkoop en spannend. En gelijk hebben ze.

Ook in het onderwijs moet dat de regel zijn. De beste toestellen en de beste software moeten ter beschikking staan als je de interesse van leerlingen en studenten wil vangen en houden (dat geldt trouwens ook voor bedrijven en hun medewerkers). ‘Nou mooi’, hoor ik het onderwijs fronsen, ‘en tegelijk besparen?’

Het heeft me altijd met verstomming geslagen waarom scholen eilanden blijven, baronieen zelfs, en waarom ze niet samen aanbestedingen uitschrijven voor toestellen en software. En zo samen besparen tot, ik zeg maar wat, 25 tot 30 procent. Waarom niet samenspannen voor het betere werk, kiezen voor een enkele leverancier die automatisch de laatste software-updates levert, niet alleen van Microsoft trouwens, ook van Adobe en andere spelers. Voor een vast en dus voorspelbaar bedrag per maand. Wie neemt het initiatief? Het lijkt me de logica zelf.

In tijden van besparingen kan je best samen besparen en dus het onderste uit de kan halen. Het kan de onderwijswereld alleen maar ten goede komen. Zullen leveranciers kniezen? Ze zullen niet langer voor elke kleine deal moeten gaan, maar een globaal contract kunnen tekenen. Met minder marge, dat is zeker, maar met meer volume.

Laten we dat even doortrekken naar gemeenten en steden. Wat een versnippering. Amper samenwerking, zelfs niet intern. Aha, gemeenten en ocmw’s moeten straks in 2016 eindelijk samenwerken op het vlak van it-voorziening. Waarom er een uitzondering gemaakt is voor centrumsteden mag Joost weten. Maar gemeenten moeten door dezelfde oefening als het onderwijs.

België is een zakdoek groot, waarom dan niet samen aan de kar trekken en gaan voor het beste. Moet dat tegen elkaar? Ik heb een betere website dan mijn buurgemeente? Concurrentie is een goede zaak, maar moet dat ook op onderwijs- of gemeentelijk niveau?

Laat ons gaan voor een gezamenlijke aanpak, voor de beste, de goedkoopste en de meest interessante oplossing. We moeten immers niet intern vechten, de Challenger ligt buiten onze grenzen, buiten Europa zelf.

Onze kinderen verlaten ons land omdat het niet langer spannend is, omdat het kneuterig en verzuurd is. Laat ons dus positief optimisme uitstralen en samen, niet in silo’s naar oplossingen zoeken. Het onderste uit de kan halen. Besparen zullen we, maar intelligent. En dat kunnen we alleen maar samen. De tijd dat de wereld in onze straat lag is voorbij. De wereld zit in straks in onze handen. Letterlijk zelfs.