Hoe het Internet of Things Nederland droog houdt

Ongeveer 35 procent van Nederland ligt onder zeeniveau. Toch overstroomt het land niet, zelfs niet bij springtij. Dat hebben onze noorderburen te danken aan uitgekiend watermanagement. Overheidsinstantie Rijkswaterstaat omarmt daartoe almaar nadrukkelijker de mogelijkheden van het Internet of Things.

Rijkswaterstaat is een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Samen met andere waterbeheerders, zoals waterschappen, provincies en gemeenten, beschermt het Nederland tegen overstromingen. De organisatie werkt het hele jaar door aan wegen en vaarwegen, dijken en sluizen.

Hoewel haar oorsprong van de achttiende eeuw dateert, staat ze bekend om haar voortdurende modernisering en het gebruik van vernieuwende technieken. Rijkswaterstraat richtte in 2017 een Datalab op, waarbij onder meer data scientists in co-creatie met de business en zakelijke partners nieuwe, slimme toepassingen uitwerken. Rijkswaterstaat stelt zijn gegevens bovendien als open data beschikbaar.

Onderhoudswerken voorspellen

Eén van die slimme oplossingen bevindt zich in en om de binnensluizen. “Sommige sluizen, zoals de Prins Bernhardsluis in Tiel, ondervinden al te vaak technische problemen. Voor de detectie en het herstel ervan zijn de bevoegde instanties afhankelijk van de sluismeester”, verduidelijkt Mark Bakker, die namens softwareontwikkelaar SAS in opdracht van Rijkswaterstraat een oplossing uitwerkte.

“We plaatsten tal van sensoren, die onder meer het energieverbruik, de vibratie en de stroming opvolgen. Dat laat ons toe om patronen te herkennen en storingen niet alleen tijdig te verhelpen, maar die ook in veel gevallen te voorkomen. Op die manier faciliteren we een vlotter weg- en scheepvaartverkeer. De toepassing werkt in real time en verstuurt een waarschuwingssignaal in geval van mogelijke problemen. We zetten nu een gebruiksvriendelijke applicatie op punt, die een vlotte interpretatie door de sluismeester – een zestiger – mogelijk moet maken.” Rijkswaterstraat beoogt via de toepassing een globaal beeld over alle sluizen heen, met als doel onderhoudswerken te voorspellen en het aantal defecten tot het absolute minimum te reduceren.

IoT voor Deltawerken

De Deltawerken beschermen Nederland tegen overstromingen. De Maeslantkering in Rotterdam maakte geen deel uit van het oorspronkelijke Deltaplan, maar het ontwerp is net zo ingenieus en monumentaal als de andere constructies. De deuren van de Maeslantkering zijn 210 meter breed, 22 meter hoog en 15 meter diep, waardoor de kering tot de grootste bewegende bouwwerken ter wereld behoort. De deuren sluiten automatisch bij overstromingsgevaar. Om accurater te voorspellen wanneer een sluiting aangewezen is, wil Rijkswaterstaat in samenwerking met het Verenigd Koninkrijk nog nauwkeuriger meten en weten wat er zich op zee afspeelt. Dat gebeurt via boeien, uitgerust met sensoren, die zich op verschillende cruciale locaties in de Noordzee bevinden. Ze meten onder meer het zeeniveau, de snelheid en hoogte van de golven.

“Rijkswaterstraat wil het aantal sensoren gevoelig uitbreiden en die van op afstand beheren via een gecentraliseerd datacenter”, legt Mark Bakker uit. “IoT zorgt voor betere voorspellingsmodellen en biedt tevens een operationele meerwaarde. Wanneer een sensor het laat afweten, moeten technici er nu naartoe varen voor vaststellingen en herstellingen. Dat kan sneller en efficiënter vanop afstand.”