IBM berekent sleutels om Wimbledon te winnen

Grastennistoernooi Wimbledon gaat z’n finaleweekend in. Met ontwikkelingen als Pointstream en SecondSight probeert IBM nog net niet de winnaar van de wedstrijden te voorspellen.

Grastennistoernooi Wimbledon gaat z’n finaleweekend in. Met ontwikkelingen als Pointstream en SecondSight probeert IBM nog net niet de winnaar van de wedstrijden te voorspellen.

Hoe innoveer je een 125 jaar oud grastennistoernooi? Vraag het IBM, sinds dit jaar zelf een eeuweling en de historische technologiepartner van Wimbledon. Het bedrijf probeert elk jaar wel iets nieuws te doen met de massa’s data die het verzamelt op het toernooi. Immers, bij elk van de zowat 600 matchen die er op Wimbledon getennist worden, zitten 1 tot 3 statistici in het publiek die bij elk punt de bijhorende statistieken ingeven in het centrale systeem. “Een monnikenwerk, want bij een typisch punt zijn er zo’n 10 à 15 statistieken te verwerken: de snelheid van de service, was het een ‘unforced error’ of niet, was het een volley of een lob, …”, zo vertelt ons Alan Flack, Wimbledon client & programme executive bij IBM. “Voor de wedstrijden op Centre Court doen we dat zelfs dubbel, met mensen die de match volgens via de tv-schermen.”

Alle grafieken die je op televisie of op de website te zien krijgt, zijn op basis van die data uit het zogenaamde ‘Wimbledon Information System’ gepresenteerd. Het archief van die database gaat overigens terug tot 1877, althans voor wat de resultaten van de matchen betreft. Statistieken per wedstrijd zijn er sinds 1990. Bovendien bevat het systeem ook van elke speler apart een uitgebreid statistisch dossier.

SecondSight en PointStream

Eén van nieuwigheden dit jaar is SecondSight. Dat systeem wordt getest op tenniscourt 18. Via cameratracking worden de spelers op het veld gevolgd. Op basis daarvan berekenen gesofisticeerde algoritmes de snelheid van de spelers en de afstand die ze afleggen. Die informatie wordt gepresenteerd in een grafische 3D-weergave van de match. Bovendien kan IBM ook een soort ‘heatmap’ berekenen van waar op het veld de spelers zich vooral bevinden. “Het doel is om te kunnen achterhalen hoe uithouding en snelheid het spel beïnvloeden”, legt Flack uit. “De heatmap geeft duidelijk aan hoe een speler zich gedragen heeft tijdens een set: veel aanvallende acties naar het net of verdedigend achter de baseline.”

De tweede innovatie heet PointStream en die is voor iedereen beschikbaar op het web. Met PointStream ontsluit IBM historische wedstrijddata tijdens eerder ontmoetingen tussen beide spelers. Op basis daarvan berekent het systeem per speler de drie ‘sleutels’ waarmee hij of zij in de vorige wedstrijden de bovenhand haalde, bijvoorbeeld het percentage gewonnen punten op de eerste service of het aantal gewonnen punten na minder dan drie slagenwisselingen.

In de loop van de match worden de prestaties van de spelers vergeleken met die ‘sleutels’. “Puur op basis van die sleutels kan je meestal zien welke kant een wedstrijd op gaat, zo hebben we gemerkt. Scoren volgens je sleutels wordt meestal veruitwendigd in scoren in de match”, aldus nog Flack. Hij wilt niet van voorspellingen spreken. “Dat is niet de bedoeling. We willen het spel gewoon op een andere manier tot leven brengen.”