IBM PC: Openheid, blijheid… maar niet steeds

Door de openheid van het besturingsysteem, uitbreidingsleuven en de beschikbaarheid van de nodige technische informatie (IBM publiceerde een ‘technical reference guide’) groeide de keuze aan software, uitbreidingen en accessoires explosief snel.

Door de openheid van het besturingsysteem, uitbreidingsleuven en de beschikbaarheid van de nodige technische informatie (IBM publiceerde een ‘technical reference guide’) groeide de keuze aan software, uitbreidingen en accessoires explosief snel.

Zo bracht het bedrijf Tecmar amper een goede maand na de aankondiging van de PC al een twintigtal uitbreidingsproducten aan, waaronder interface- en geheugenkaarten. Een andere gekende uitbreiding – haast een standaard op zichzelf – was de monochrome hoge-resolutie grafische kaart van Hercules, die zelf ook vaak van bijkomende functies was voorzien. Om de ingebouwde beperking van maximaal 640KB werkgeheugen van MS/PC-Dos te omzeilen, werden tevens de XMS en EMS geheugenstandaarden ontwikkeld, met bijhorende geheugenkaarten.

Die openheid en de nood om een strikte compatibiliteit te behouden, was zowel een zegen als een doem voor de PC wereld. Een zegen omdat zoals gezegd de keuze aan software en alle mogelijke uitbreidingen uiterst snel groeide. Een doem evenwel, omdat het een continue bron van problemen was (wie herinnert zich niet de ‘interrupt’-problemen van conflicterende uitbreidingskaarten, goed voor spelletje ‘versteek de insteekkaarten’ en/of lekker knoeiwerk met piepkleine dip-switches) en al snel een zekere rem op nieuwe ontwikkelingen vormde. Die laatsten werden immers vaak ‘belast’ door de noodzaak voor terugwaartse compatibiliteit, met andere woorden de noodzaak om ook oude PC-producten in nieuwe systemen te kunnen aanwenden.

Een mooi voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van de insteekvoeten in de PC (van de ‘dunne’ sleuven in het eerste model, langs de ISA-versie tot de EISA versie). Je kon het immers niet zomaar veroorloven om de toen nog erg dure grafische kaarten en de bijhorende beeldschermen (vaak verkocht als pakket in het segment van de ‘high-end grote hi-res’ schermen, zoals gebruikt in de CAD/CAM wereld) weg te gooien als je een nieuwe PC aanschafte.

De nood aan terugwaartse compatibiliteit speelde ook het besturingssysteem parten, want doorheen de jaren moesten verouderde en zelfs gevaarlijke (of foute) functies worden bewaard om het draaien van oude soft niet in gevaar te brengen.

De openheid en omvang van de PC markt was zo groot dat zelfs IBM er al snel zijn wil niet meer kon aan opleggen. Een poging van IBM in 1987 om de PC terug braafjes binnen de IBM familie van systemen te brengen, in de vorm van de PS/2 systemen met de bedrijfseigen MCA uitbreidingsbus en het OS/2 besturingssysteem, liep op een sisser af (slechts weinig bedrijven, waaronder Olivetti namen een licentie op deze technologie).