Wat kan de ‘Watson’-machine tegen twee menselijke tegenstrevers in ‘Jeopardy!’?
Als nieuwste telg in IBM’s supercomputergesteund AI-onderzoek, gaat de ‘Watson’-machine het opnemen tegen twee menselijke tegenstrevers in drie ronden van ‘Jeopardy!’
Een bijzonder populair spel, vormt Jeopardy! één van de langst lopende en meest populaire tv-spelletjes. In Jeopardy! krijgen de deelnemers telkens een antwoord voorgelegd en moeten ze daarbij de correcte vraag formuleren (bij VTM heette het programma ooit ‘Waagstuk’). De deelnemers moeten hiervoor zowel over een brede kennis beschikken, en inzicht hebben in aspecten zoals ironie, subtiele uitdrukkingen en dies meer. Om succesvol aan het spel deel te nemen zal ook het computersysteem van IBM aan die voorwaarden moeten voldoen.
Concreet is ‘Watson’ – genoemd naar de Thomas J. Watson, die IBM groot maakte en bekend om zijn ‘Think’ slogan – een Power7 gesteund systeem dat beschikt over een kennissysteem op basis van een reeks informatiebronnen als tijdschriften, kranten en dies meer. De Watson-computer zal tijdens de opnames wel – zoals de menselijke deelnemers – losgekoppeld zijn van het internet of andere externe informatiebronnen.
De kern wordt gevormd door de resultaten van het DeepQA-project (‘Deep’ naar analogie met eerdere artificiële intelligentie projecten, zoals Deep Blue, het schaakproject dat in 1997 streed tegen schaakgrootmeester Kasparov). DeepQA is een ‘question answering’-systeem dat kan omgaan met de semantiek van woorden en daarbij in staat is relevante inhoud te onderscheiden van irrelevante inhoud. De leider van het Watson-team, dr. David Ferrucci, beoogt een systeem dat “de gelijke is van het vermogen van de menselijke geest om nauwkeurige antwoorden te formuleren op vragen die in natuurlijke taal worden gesteld, en om op accurate wijze het niveau van vertrouwen in die antwoorden te berekenen.”
Interessant is dat Watson met zijn deelname aan Jeopardy! aardig in de richting gaat van de Turing-test. Deze test werd door Alan Turing geformuleerd en stelt dat als een mens niet kan uitmaken op basis van de antwoorden of die door een mens dan wel een computer worden gegeven, die computer een echte vorm van menselijke intelligentie aan de dag legt. In de dagelijkse praktijk zou een Watson-gesteund systeem kunnen worden aangewend in de medische wereld en andere omgevingen waar snel beslissingen op basis van grote hoeveelheden informatie in natuurlijke taal moet worden genomen. Maar ook bijvoorbeeld als basis voor virtuele callcentra. Of als basis voor een antwoordensysteem in overheidsinstellingen. En dies meer.
Sinds het project in 2009 wereldkundig werd gemaakt, heeft Watson al een aantal test-Jeopardy!’s gespeeld. Nu is beslist dat Watson in februari van 2011 ook publiekelijk de uitdaging zal aangaan in een echte quiz, tegen Jeopardy!-veteranen. De winnaar zou 1 miljoen dollar ontvangen. Mocht Watson het winnen, zal IBM het bedrag aan een goed doel wegschenken.
