AI-security: wachten we op een digitale pandemie of bereiden we ons voor?

Sinds enkele maanden vliegen de berichten over ChatGPT en ‘generatieve AI’ ons om de oren. Zeker geen slechte zaak. Op die manier wordt transparantie gecreëerd die toelaat om te begrijpen wat er op ons afkomt. Net zoals bij cybersecurity mogen we niet blind zijn voor de risico’s en voor alles wat er rond deze nieuwe technologie moet gebeuren. Angst is gelukkig nergens voor nodig. We maakten dit al mee. Meermaals. En we overleefden het elke keer.

Van ChatGPT tot een robothond die door de woonkamer dartelt: artificiële intelligentie begint nu echt z’n stempel te drukken op de brede samenleving. Aan de ene kant biedt dit enorm veel opportuniteiten. Denk aan de medische sector waar nanobots oftewel piepkleine robotjes op het punt staan mensenlevens te redden. Maar aan de andere kant moeten we ons ook de vraag durven stellen wie er verantwoordelijk is als het misgaat met AI? De partij die het systeem geprogrammeerd heeft? De leverancier van de tool? De eindgebruiker? Of een combinatie van deze drie?

We moeten durven nadenken over de impact die technologie op onze samenleving heeft. Helaas zijn mensen nooit goed geweest in verandering en steken we liever onze kop in het zand. Totdat iets effectief impact op ons persoonlijke leven krijgt. Vergelijk het met de manier waarop we back-ups gebruiken. Aanvankelijk was er wel bewustzijn dat back-ups belangrijk zijn, maar wilde niemand ervoor betalen. Tot ransomware plots alomtegenwoordig werd en organisaties begrepen dat goede back-ups vooraan in de securityketen hoort te staan. Ook AI-technologie zal wellicht geleidelijk aan in die ketting opschuiven.

Voorbereiden, reageren en herstellen

Hoe moeten we dan omgaan met technologische ontwikkelingen die het potentieel hebben om onze manier van werken volledig te hertekenen? Eigenlijk kennen we het antwoord al, want we maakten het allemaal eerder mee. We kunnen zelfs spreken van een cyclus die optreedt wanneer we een nieuwe uitvinding of technologie op de wereld loslaten. Bijna alles is ontwikkeld vanuit de intentie om goed te doen. Maar toch zien we dat er altijd eerst een moment komt waarop iemand een oplossing gaat misbruiken.

Buskruit is ooit met de beste bedoelingen uitgevonden, tot mensen ontdekten dat ze er dingen mee kunnen opblazen. Geavanceerde IT-toepassingen geven bedrijven de mogelijkheid om meer business te genereren, tot hackers een kans zien om via deze kanalen ransomware te verspreiden. AI-systemen doen revolutionaire dingen, tot het misgaat omdat er vooringenomenheid in de oplossing sloop.

Wanneer we nieuwe technologie introduceren, doorlopen we telkens hetzelfde drietrapsproces. Eerst proberen we ons zo goed mogelijk voor te bereiden. In een volgende stap reageren we op de problemen die optreden. En tot slot herstellen we wat verkeerd ging. Zo kan je een hacker met geen enkele securitytool volledig tegenhouden, maar je kunt de schade wel beperken door de aanval te vertragen en in een andere richting te duwen.

Hoe sneller de cirkel rond is, des te vlugger we kunnen profiteren van de positieve invloed die technologie op ons leven heeft.

Digitale pandemie vermijden

Een goede voorbereiding is dus essentieel. En daarvoor is transparantie noodzakelijk. Als we weten wat er in de markt gebeurt en welke veranderingen eraan komen, dan kunnen we erop anticiperen en een beter beleid of betere wetgeving uitwerken. Transparantie is de beste verdediging om iets op een duurzame manier op te bouwen. Meestal zitten de stukjes van de puzzel bij verschillende partijen en moeten we zoveel mogelijk perspectieven samenbrengen.

Daarnaast is het zowel in de bedrijfswereld als politiek belangrijk dat we mensen met de juiste technische achtergrond positioneren waar beslissingen worden genomen. Of dat leiders en beleidsvoerders zich laten omringen door experts met de juiste vakkennis. Niet toevallig zijn technologiereuzen vandaag de meest succesvolle bedrijven ter wereld. Ze worden bestuurd door mensen met een toekomstvisie en een perspectief waar anderen door geïnspireerd worden.

Net zoals gezondheidsexperts tijdens de covidperiode plots dagelijks in nieuwsstudio’s zaten, kranten vulden en beslissingen over de coronamaatregelen beïnvloedden, moeten digitale technologiekenners nu hun rol opnemen om onze samenleving en bedrijven voor te bereiden. Alleen een goede voorbereiding kan voorkomen dat onze maatschappij straks in een digitale pandemie terechtkomt. We staan immers voor de grootste vernieuwing sinds de industriële revolutie.

In elke revolutie die de mensheid meemaakte, wisten we eerst niet wat te doen. Toch raakten we er telkens uit. Nu hebben we het voordeel dat we ons beter kunnen voorbereiden omdat we een stuk van het proces al kennen. En de rest? Laat ons dat samen ontdekken.