Gartner waarschuwt dat veel agentic AI-tools weinig meer zijn dan herverpakte bestaande producten. Veel enthousiast gestarte projecten zullen daarom 2028 niet halen.
De marktanalist voorspelt dat tegen 2027 meer dan veertig procent van de agentic AI projecten zullen worden stopgezet. Als reden wijst het bedrijf naar oplopende kosten, onduidelijke meerwaarde voor het bedrijf en te weinig controle over de risico’s.
Momenteel gaat het vooral om vroege experimenten en proof-of-concepts die bouwen op een hype. Volgens senior director analyst Anushree Verma worden ze vaak verkeerd toegepast. ‘Dit verblind organisaties voor de werkelijke kosten en complexiteit van het uitrollen van AI agents op grote schaal, wat voor vertragingen zorgt. Bedrijven moeten door die hype zien om voorzichtig strategische keuzes te maken over waar en hoe ze die technologie toepassen.’
‘Agent washing’
Tegelijk is veel agentic AI geen echte agentic AI. Vaak worden bestaande producten, zoals bestaande AI-assistenten en robotic process automation (RPA) omgedoopt tot agentic AI omdat dat mooier en moderner klinkt. Gartner omschrijft dat als ‘agent washing’.
‘De meeste agentic AI voorstellen missen een duidelijke meerwaarde of return on investment. Huidige modellen (LLM’s, nvdr) hebben niet de volwassenheid om autonoom complexe zakelijke doelen te bereiken, of om genuanceerde instructies op te volgen over een tijdsperiode,’ zegt Verma daarover.
Gartner plakt daar zelfs een cijfer op: van de duizenden agentic AI-vendors ziet het bedrijf maar 130 echte spelers. De rest doet aan herverpakking en rebranding van bestaande tools.
Wel nieuwe stap
Ondanks het pessimisme van Gartner, wijst de organisatie er wel op dat Agentic AI meer is dan een hype. Wanneer het wel goed wordt gedaan, kan het complexe taken automatiseren en nieuwe innovaties naar de werkvloer brengen die veel verder gaan dan gescripte chatbots en virtuele assistenten.
Maar dat betekent ook dat organisaties die agentic AI in huis halen moeten focussen op de productiviteit die het met zich meebrengt op grote schaal in plaats van individuele taken. In de marge van haar stelling verwacht Gartner dat tegen 2028 15 procent van de dagelijkse werkbeslissingen autonoom zal gebeuren met agentic AI en 33 procent van de enterprise software zal agentic AI bevatten.
Bij bedrijven komt de interesse stilaan op gang. Tijdens een rondvraag van Gartner tijdens een webinar in januari, bij 3.412 respondenten, zei 19 procent duidelijke investeringen te doen in agentic AI. 42 procent doet beperkte investeringen. Slechts acht procent is dat helemaal niet van plan en 31 procent weet het nog niet, of wacht nog even af vooraleer keuzes te maken.