Wie een zoekopdracht invoert in Google krijgt sinds kort vaak prominent een zogenaamd ‘AI-overzicht’ gepresenteerd. Uit onderzoek van de Nederlandse Consumentenbond blijkt echter dat deze kant-en-klare antwoorden regelmatig rammelen. Permanent uitschakelen van de AI-functie blijkt bovendien niet mogelijk. De Consumentenbond roept Google op om deze zaken te verbeteren.
De Consumentenbond stelde Google honderd complexe vragen over consumentenrecht, gezondheid, voeding en duurzaamheid. Bij zeventig vragen gaf de zoekmachine een AI-antwoord. Twintig daarvan waren te commercieel, te stellig, te ongenuanceerd of achterhaald. Google gaf bijvoorbeeld advies over het boeken van een duurzame cruise, terwijl cruises juist heel vervuilend zijn. Ook kwam de AI-assistent met een stappenplan voor skypen met Amerika, terwijl Skype al sinds mei van dit jaar uit de lucht is.
Oneerlijke concurrentie
‘De Google AI-functie is standaard ingeschakeld en niet uit te zetten. Dat vinden wij kwalijk, zeker als de antwoorden niet kloppen’, stelt Sandra Molenaar, directeur van de Nederlandse Consumentenbond. Ze wijst er voorts op dat AI-zoekopdrachten vaak ook meer energie kosten dan reguliere zoekacties.’ Volgens Google is het stroomgebruik bij AI-antwoorden ongeveer even hoog. Maar de huidige Google-zoekmachine gebruikt een combinatie van oude zoektechnologie en AI-antwoorden.’
De meeste internetgebruikers raadplegen vooral de bovenste resultaten van hun zoekactie, maar de AI-overzichten worden dikwijls boven de organische zoekresultaten getoond. ‘Dit kan oneerlijke concurrentie veroorzaken, want Google trekt hiermee zijn AI-overzicht voor ten opzichte van andere zoekresultaten. Dit mag niet volgens de Digital Markets Act’, meent de Consumentenbond.
Kleine lettertjes
De organisatie heeft dit daarom aangekaart bij BEUC, de Europese koepel van consumentenorganisaties. De Consumentenbond heeft Google ook gevraagd om het AI-overzicht optioneel te maken, zodat gebruikers keuzevrijheid hebben. Overigens wijst de techreus er wel op dat AI-reacties fouten kunnen bevatten, in hele kleine lettertjes onder het AI-antwoord.