AI-modellen die gevoelig zijn voor thema’s als diversiteit, racisme of genderidentiteit mogen niet langer gebruikt worden door de Amerikaanse overheid. Dat bepaalt een nieuw presidentieel decreet van president Trump.
Volgens Trump ondermijnen die modellen de waarheid door hun ‘ideologische agenda’s’. Alleen AI die ‘neutraal, objectief en onpartijdig’ is, komt nog in aanmerking voor overheidsopdrachten. Critici waarschuwen dat de vaagheid van die begrippen zal leiden tot politieke druk op ontwikkelaars en selectieve uitsluiting van progessieve bedrijven.
De maatregel maakt deel uit van Trumps nieuwe AI-strategie, die focust op technologische voorsprong, minder regels en de competitie met China. De president wijst op de problematische Chinese AI-modellen die geen kritiek op de overheid toelaten – ironisch genoeg door zelf in te grijpen in wat AI wel en niet mag zeggen.
Neutrale AI of ideologisch wapen?
Experts noemen het idee van neutrale AI problematisch. ‘Taal is nooit volledig objectief,’ zegt taalkundige Philip Seargeant aan de Amerikaanse technieuwssite TechCrunch. Ook AI-bedrijven zelf zien risico’s. ‘Wat als je model feiten noemt die niet stroken met het beleid — ben je dan ideologisch gekleurd?’ stelt AI-onderzoeker Rumman Chowdhury.
Opvallend: Trumps regering sloot onlangs nog miljoenencontracten met onder meer OpenAI, Google en xAI. Vooral dat laatste bedrijf — Elon Musks ‘anti-woke’ AI-chatbotsysteem — lijkt het meest in lijn met het beleid. Nochtans heeft de chatbot Grok al meermaals felle reacties uitgelokt vanwege racistische, antisemitische en seksistische uitspraken. Recent verspreidde Grok zelfs nog white-supremacist complottheorieën en noemde zichzelf ‘MechaHitler’, tot het bedrijf ingreep.
Toch kreeg xAI, net als zijn rivalen, zo’n 200 miljoen dollar aan overheidssteun voor defensiegerichte AI-toepassingen. Dat wakkert de kritiek aan dat het decreet minder draait om neutraliteit en vooral progressieve perspectieven viseert.
Voorlopig blijft nog onduidelijk hoe strikt de regels zullen worden toegepast – en wie zal bepalen wat ‘waarheidsgetrouwe AI’ juist inhoudt.