Het Amerikaanse onderzoeks- en adviesbureau Gartner stelt zijn jaarlijkse Hype Cycle for Emerging Technologies voor. Het rapport schetst een (nabije?) toekomst met verregaande automatisering.
De Gartner Hype Cycle for Emerging Technologies distilleert inzichten uit meer dan 2.000 technologieën tot een beknopte lijst van innovaties die de komende twee tot tien jaar een transformerende impact kunnen hebben. Logisch dus dat elk jaar heel wat CIO’s en (digitale) leiders met argusogen dat rapport bestuderen, want het biedt een soort framework voor het monitoren van opkomende technologieën en het voorspellen van hun impact. Dit jaar staat de Hype Cycle volledig in het teken van de zogenaamde ‘autonomous business era’, een tijdperk waarin AI en automatisering de spelregels herschrijven: niet alleen op het vlak van concurrentie en operaties maar ook het leiderschap.
Autonomous business
Voor Gartner is het duidelijk: de ‘autonome business’ – laat het ons bedrijfsvoering op automatische piloot noemen – is aan het opkomen. We staan voor een nieuw tijdperk dat wordt aangedreven door technologieën als AI-agenten aan de ene kant, maar botklanten (‘machine customers’) aan de andere kant die semi-automatisch inkopen met ‘programmable money’.
Programmable money en machine customers
Zo’n ‘programmeerbaar geld’ slaat op elke vorm van digitaal geld waarbij software de werking ervan bepaalt op basis van algoritmische criteria. Dat kan op blockchain gebaseerd zijn, met tokens en smart contracts. De analisten zien er zelfs een nieuwe economische motor in, want de ‘machine customers’ doen in dat scenario beroep op dat programmeerbaar geld. Met ‘machine customers’ doelt Gartner voor alle duidelijkheid op niet-menselijke handelaars die goederen of diensten kopen in naam van mensen of organisaties: botklanten dus. Het onderzoeksbureau schat dat nu al drie miljard geconnecteerde B2B-machines als botklant kunnen fungeren en verwacht dat dit aantal zal groeien tot acht miljard in 2030. Voorbeelden? Denk dan aan virtuele persoonlijke assistenten, slimme huishoudtoestellen, connected cars of met IoT-uitgeruste fabrieksmachines die zelf hun onderdelen bestellen.
Zeg niet langer digitale transformatie
Marty Resnick, VP Analyst bij Gartner ziet ook echt de opkomst van een nieuw tijdperk: ‘Na jaren van digitale transformatie worden organisaties nu geconfronteerd met nieuwe disruptie nu AI en automatisering zowel de concurrentie, klanten, producten, operaties als leiderschap een nieuwe vorm geven. In de nieuwe ‘autonomous business era’ moeten CIO’s beoordelen hoe opkomende technologieën (‘emerging technologies’, nvdr) concurrentieel voordeel kunnen opleveren, of leiden naar meer efficiëntie of nieuwe groeikansen.’ De botklanten zullen volgens de analist een belangrijke rol gaan spelen in industrieën zoals productie, retail en consumentengoederen, en voor nieuwe mogelijkheden voor inkomsten en efficiëntie zorgen. ‘Organisaties moeten daarom nu al hun bedrijfsmodellen herdefiniëren of ze lopen het risico om achter te blijven’, voegt Resnick nog toe.
AI-agenten
Nauw verbonden met dit concept zijn de AI-agenten. Deze systemen kunnen hun omgeving waarnemen, beslissingen nemen en acties ondernemen om (deels) zelfstandig hun gedefinieerde doelstellingen te behalen. Door gebruik te maken van LLM’s (Large Language Models), kunnen bedrijven steeds complexere taken automatiseren in domeinen als klantenservice, data-analyse en logistiek. Agentic AI mag dan wel het IT-buzzword van 2025 zijn, toch blijft het vertrouwen in deze agenten een heikel punt. Zo zijn er bezorgdheden over hun voorspelbaarheid en de nauwkeurigheid van hun acties. Zonder menselijk toezicht bestaat het risico dat een AI-agent belangrijke beslissingen neemt voordat iemand het merkt. Gartner adviseert organisaties dan ook om de capaciteiten en toepassingen van AI-agenten op te nemen in hun strategische planning.
Focus in AI verschuift van GenAI naar agenten en data
‘Hype rond Agentic AI legt zwaktes bloot’
‘De hype rond Agentic AI en generatieve AI, de reglementaire druk op het automatiseren van besluitvorming en de recente wereldwijde onzekerheid hebben de zwaktes in traditionele bedrijfsprocessen blootgelegd, zegt Christian Stephan, Senior Director Analyst bij Gartner. ‘Organisaties eisen nu beslissingsprocessen die niet alleen snelheid en kwaliteit leveren, maar ook consistent, conform en kostenefficiënt zijn én die in staat zijn om complexiteit en verandering aan te kunnen’, meent hij. De toegenomen automatisering stelt dus hogere eisen aan de kwaliteit van de besluitvorming. Het analistenbureau raadt CIO’s en bedrijfsleiders aan om al deze trends in emerging technologies op z’n minst nauwlettend in de gaten te houden – of beter nog: er nu al aan de slag mee te gaan.
Gartner: bijna helft agentic AI-projecten binnen twee jaar stopgezet