De Belgische XR-sector wordt stilaan volwassen. De ontwikkelingen in hardware en AI maken projecten met virtual en augmented reality nuttiger en concreter, en dat vertaalt zich ook in sectorgroei. Al is die sector nog relatief klein.
Dat blijkt uit een rapport van consultancybureau Deloitte in samenwerking met XR Valley dat Data News kon inkijken. Beide organisaties brengen samen de Belgische XR-sector in kaart en bevroegen daarbij 65 spelers en hun activiteiten.
Wat opvalt is dat die vooral focussen op software. 57 procent focust op software op maat, 48 procent doet aan consulting, 45 procent levert trainingsoplossingen en 35 procent levert softwareplatformen.
‘17 procent geeft aan dat ze ook met hardware bezig zijn, maar dat is meestal in niches. Het potentieel zit duidelijk bij software, vaak voor trainingsdoeleinden,’ licht Thomas Kubski, Director Digital Strategy & Immersive Experience bij Deloitte Digital toe. ‘Ook rond prototyping en simulaties zien we dat mixed reality een meerwaarde kan geven.
26 procent van de spelers werkt enkel in België. 74 procent bedient ook klanten in het buitenland
Gevraagd naar de belangrijkste sectoren waar klanten van XR-bedrijven zitten, worden onderwijs/opleidingen en de academische sector genoemd, net zoals de culturele en creatieve sector. Maar ook gezondheidszorg & life sciences en industrie en manufacturing zijn belangrijke takken om voor te ontwikkelen.
Een voorbeeld waar XR in ons land voor meerwaarde kan zorgen is het inzetten van werknemers voor taken waar je normaal meer getrainde of ervaren ingenieurs voor nodig hebt.
‘Bij een complex assemblageproject waar je getrainde ingenieurs met een masterdiploma nodig hebt, aangevuld met een tweede ingenieur om het werk te controleren, kan je vandaag met een minder geschoolde werknemer met behulp van een Apple Vision Pro dat werk laten uitvoeren. Die persoon krijgt een overlay, ziet wat hij uit de doos moet nemen en hoe het vastgeschroefd moet worden. Daar zit dan ook de kwaliteitscontrole ingebouwd en die ziet een groen licht als alles goed is uitgevoerd. Dat maakt dat je in een manufacturing omgeving veel sneller kan assembleren,’ zegt Kevin Van der Plas, Partner bij Deloitte Digital.
Markt van minstens 40 miljoen euro
In termen van omvang zijn de meeste XR-bedrijven start-ups of kmo’s (49 procent en 39 procent). De meesten, 55 procent, tellen één tot vijf mensen. 28 procent heeft 5 tot 10 mensen in dienst. 15 procent heeft 10 tot 50 mensen in dienst en twee procent van de respondenten hebben meer dan 250 mensen voltijds in dienst.
De meeste bedrijven in de sector zitten in Vlaanderen, goed voor 67 procent van de markt. Brussel en Wallonië zijn goed voor respectievelijk 8 en 25 procent van de markt.
Het onderzoek van Deloitte focust niet op de omvang van de markt ‘Maar we schatten ze, met behulp van wat extrapolatie, in op ongeveer 40 miljoen euro. Al is dat waarschijnlijk een conservatieve schatting.’ Zo zijn de 65 onderzochte bedrijven ondernemingen die hoofdzakelijk hun omzet uit XR halen. Voor de totale sector identificeerde het 266 bedrijven, al zijn dat ook eenmansbedrijven/freelancers die bezig zijn met de technologie.
De bevraging leert dat de meeste XR-bedrijven, 65 procent, een omzet tot 250.000 euro hebben. Slechts tien procent van de bedrijven boeken een omzet van één miljoen of meer.
In termen van groei verwacht zestig procent van de bevraagde bedrijven 1 tot 10 procent omzetgroei dit jaar. De overige respondenten zeggen dat dat bij hen hoger zal liggen.
Op weg naar meerwaarde
Hoewel VR en AR al ruim tien jaar in hun huidige vorm bestaan, blijft het wel nog een jonge sector waar het zeker niet te laat is om ermee te beginnen. ‘Het eerste bedrijf in België werd twintig jaar geleden al opgericht, maar intussen zijn er veel meer toestellen voor mixed reality, met de Apple Vision Pro als mooiste voorbeeld van wat mogelijk is,’ zegt Kubski.
De XR-sector telde 60 procent nieuwe spelers tussen 2015 en 2020. Jaarlijks komen er 17 procent nieuwe bedrijven bij.
Van der Plas: ‘Op de Gartner Hype Cycle zitten we stilaan op het moment dat de meerwaarde er aankomt. Wat we vandaag zien op de markt draait niet meer om metaverse en XR is vandaag veel meer dan metaverse.
Dat staat in contrast met de Hololens die Microsoft tien jaar geleden al voor het eerst toonde en als eerste focuste op augmented reality. Kubski: ‘De Hololens was een duidelijk B2B product, de Apple Vision Pro mikt ondanks het prijskaartje op professioneel en consumentengebruik. Maar het toestel kan gewoon ook veel meer ten opzichte van de Hololens.’
Gevraagd naar wat de sector nodig heeft om te kunnen groeien, blijkt dat de Belgische bedrijven in XR vooral meer zichtbaarheid willen. ‘Veel bedrijven hebben interesse om iets met XR te doen, maar tussen die interesse en actie zit nog veel ruimte,’ zegt Kubski.
Dat enkele jaren geleden alle ogen op het metaverse gericht waren, vaak in combinatie met VR-brillen, heeft daar echter geen goed aan gedaan. ‘Toen zijn er veel projecten geweest, vaak combinaties van technologie, maar met twijfelachtige resultaten. Dat heeft voor meer terughoudendheid gezorgd. Vandaag met pure mixed reality zien we meer apps opduiken met een duidelijke meerwaarde.’