Onder Belgische bedrijven is er interesse om met kwantumtechnologie aan de slag te gaan. Maar de complexiteit en het feit dat de technologie nog niet matuur is maken dat de houding afwachtend is. Al moedigen experts aan om alvast te experimenteren.
De Quantum Circle Summit, een initiatief van verschillende bedrijven met onder meer Proximus als trekker, wil de Belgische community rond kwantumtechnologie samenbrengen. Mede daarom deed het een rondvraag. Onder een publiek van academici, onderzoekers, grote bedrijven, overheden en techspelers geeft zo’n zestig procent aan dat ze interesse hebben in zulke toepassingen. Vooral in quantum computing is die belangstelling het grootst. De technologie werkt niet met de traditionele binaire bits die een 0 of 1 aangeven, maar maakt gebruik van qubits. Die kunnen een staat van 0, 1 of allebei aannemen (‘superposed’ in het Engels). Dat geeft dit type computers een hoop extra mogelijkheden.
Ondanks de interesse in de technologie, hapert het wel aan een concrete uitvoering. De meeste respondenten geven aan dat het gebrek aan expertise het grootste obstakel is, gevolgd door het feit dat de technologie (nog) niet matuur genoeg is. Op de derde en vierde plaats geven respondenten aan dat de return on invest en de hoge kosten om er mee te beginnen belangrijke barrières zijn. Later dit jaar brengt de Quantum Circle haar bevraging in een meer gedetailleerde versie uit.
Die houding weerklinkt ook in de panelgesprekken op het event: ‘Samenwerking is cruciaal, ook met de overheid en de publieke sector,’ zegt Maarit Palo, verantwoordelijk voor Quantum Strategic Partnerships bij IBM. ‘Niemand kan dit alleen doen en we zitten nu in een pre-competititief tijdperk. Iedereen wil ergens geraken.’ Ze wijst ook naar de overheid als geldschieter, want onderzoek naar kwantumtechnologie kost geld en we staan nog ver van praktische toepassingen. Onder meer Duitsland, Denemarken en Finland, de thuisbasis van Palo, zijn daar al mee bezig.
Encryptie
Een duidelijke richting of aanpak is er niet, maar dat mag bedrijven of onderzoekers niet tegenhouden, vindt Stefan Walter, PHD en senior quantum researcher bij Fujitsu. ‘Begin gewoon nu. Leer waar de technologie toepasbaar is, of in welke processen het past, en praat erover met andere bedrijven, of met ons. Zeker rond post quantum encryptie, daar is de boodschap “verspil geen tijd”, er gaat iets gebeuren, de vraag is vooral wanneer het zover is.’
Vertalen we dat naar het Belgische bedrijfslandschap dan is vooral dat laatste een kopzorg en dus een interessegebied vult Daniëlle Jacobs van Beltug aan. ‘Bedrijven zijn bang voor hun encryptie. Ze vragen zich af wat er zal gebeuren als al hun geëncrypteerde data plots ontcijferd kan worden.’
Tegelijk voegt ze er aan toe dat het bij veel bedrijven als technologie niet op de radar staat. Die vaststelling werd recent ook door analistenbureau Gartner gedeeld, het stelt dat investeren in kwantumtechnologie helemaal onderaan het lijstje staat van prioriteiten bij CIO’s wereldwijd.
Wel geeft Jacobs aan dat bedrijven zich afvragen wat dit voor de concurrentie betekent, samen met de bezorgdheid in welke mate we afhankelijk zullen zijn van niet-Europese softwarespelers eens kwantumtechnologie op de markt komt.
Willen maar niet kunnen
Een andere bezorgdheid zijn de skills die nodig zijn in een kwantumtijdperk. ‘Als mensen nu al last met de opkomst van AI en de kwalificaties die daarvoor nodig zijn, dan staan ze niet te springen om daar ook nog kwantum bij te nemen,’ zegt Jacobs.
‘Het is nieuwe technologie en we gaan daar nieuwe skillsets voor nodig hebben. Sommige schatten dat de helft van die jobs niet zullen ingevuld geraken door een gebrek aan skills,” zegt Palo daarover. Ze verwacht dat we binnen vijf jaar nog steeds zullen debatteren over het ontbreken van de juiste vaardigheden.
Tegelijk wijzen anderen er op dat er nog een zeer lange weg is af te leggen. Kristiaan De Greve, program director bij imec, benadrukt dat dit geen kortetermijnproject is. ‘Dit is onderzoek voor de zeer lange termijn. We kijken naar wat ooit aangepakt kan worden, maar we zijn wel bezig met de wetten van de fysica om problemen op te lossen. Dat is een langetermijnprobleem en dus wetenschap voor de lange termijn.’
Dat besef lijkt weer wel te zijn bij de meeste betrokkenen. De rondvraag van Quantum Circle naar aanleiding van het event brengt ook naar boven dat 75 procent van de respondenten aangeeft dat het nog tien jaar zal duren voor we de praktische voordelen van de technologie zien.
De boodschap is dus tegelijk van te experimenteren en het onderwerp te volgen, maar verwacht geen quick wins en al zeker geen allesoplossing. ‘Quantum computing is geen general computing. Het is zeer goed in zeer specifieke problemen. Het zal ingebed worden in andere vormen van computing, net zoals photonic computing dat mogelijk zal worden,’ stelt Walter.
Maar experimenteren vindt hij altijd nuttig. ‘Je gaat onderweg veel leren over je probleem. Misschien zelfs dat het kan worden opgelost door klassieke computing, net omdat je anders naar dingen gaat kijken. Wat je ook doet, je gaat er uit leren.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier