Bij robotisering en automatisering denken we al snel aan bedrijven, steden en met een sprankeltje hoop aan een toestel dat de was voor u opplooit. Maar kan ook de natuur baat hebben bij robots?
Als u het aan Husqvarna Group, maker van onder meer robotmaaiers, vraagt, kan automatisering en AI het natuurbeheer een pak op weg helpen. En dat gaat verder dan u misschien zou denken.
‘Er is een gebrek aan arbeiders, dat is een probleem dat niet weggaat’, zegt Yvette Henshall-Bell, president Forest & Garden Europe bij Husqvarna, aan het publiek van het Living City event dat de groep in Zweden organiseert. Groendiensten, sportterreinen, faciliteitenbedrijven; ze hebben allemaal volk nodig dat met de heggenschaar, de grasmaaier en de bladblazer kan rondgaan om alles netjes te zetten, en dat volk is lang niet altijd makkelijk te vinden. Als u een deel van dat werk kan automatiseren, hebben de ervaren tuinlieden meer tijd om zich met planning en onderhoud van hoger niveau bezig te houden. Dat is alvast het idee. Husqvarna maakt ondertussen al twintig jaar robotmaaiers. Die kwamen eerst uit op de consumentenmarkt, maar de laatste jaren zijn er ook modellen voor professionele klanten. Denk dan bijvoorbeeld aan golfterreinen en voetbalvelden. Het bedrijf is onder meer erg trots op zijn overeenkomst met Liverpool Football Club, dat robotmaaiers gebruikt om (een deel van) zijn terreinen te maaien.
Maar ook bedrijven die niet meteen van de kwaliteit van hun gras leven, hebben baat bij het automatiseren van groentaken, zegt Erik Grinneby van het bedrijf Riksbyggen. ‘We zijn vooral vanuit milieustandpunt met automatisering begonnen,’ vertelt hij: ‘We willen niet op een zitmaaier met fossiele brandstof zitten.’
Riksbyggen is een van de grootste gebouwen- en terreinenbeheerders in Zweden. Het bedrijf telt zo’n 100.000 huurders in de woningen en appartementen die het beheert. ‘En die willen ’s ochtends liever niet worden wakkergemaakt door het geluid van een grote grasmaaier’, zegt Grinneby nog. ‘De robotmaaiers hebben alvast het voordeel dat ze een pak minder lawaai maken.’ Riksbyggen heeft nu zo’n 500 robotmaaiers over heel Zweden en zet vol in op automatisering. Het bedrijf gebruikt bijvoorbeeld ook drones voor onderhoudsinspecties van gebouwen. ‘Onze werknemers waren wel bang om hun job te verliezen,’ zegt Grinneby. ‘Maar het creëert een ander soort job. Misschien ga je op een hoger niveau het groenonderhoud doen. Een van onze werknemers beheert nu een hele vloot robotmaaiers en drones. Dat is zijn voltijdse job.’
Maak eens een grasmaaier intelligent
Husqvarna wil uw groendienst dus automatiseren, en het zal u niet verbazen dat in het jaar 2024 AI daar een belangrijke rol in speelt. De huidige modellen van robotmaaier werken met een combinatie van radar en demarcatiesystemen om te zorgen dat ze netjes op het grasveld blijven. Maar wat als u zo’n robot slim genoeg maakt om zelf te weten wanneer hij op het punt staat de narcissen een kopje kleiner te maken? Het bedrijf brengt bij deze conferentie alvast drie robotmaaiers uit die ‘AI ready’ zijn. Dat betekent vooral dat er later nog nieuwe functies aan kunnen worden toegevoegd, zodra die beschikbaar zijn. De nieuwe toestellen zijn, voor de kenners, de Automower 580L EPOS (vooral gemaakt voor golfterreinen), de 580 EPOS (met focus op sportterreinen) en 560 EPOS (voor facility management).
‘Automatisering creëert een ander soort job’
De toestellen werken autonoom, en gebruiken vooralsnog een radar om obstakels te omzeilen. Vanaf volgend jaar zal u echter een cameramodule kunnen kopen, en wordt het toestel op een nieuwe manier ‘slim’. Husqvarna werkt namelijk al enige jaren aan zijn eigen AI. Daarvoor gebruiken ze een bestaand algoritme dat getraind wordt op eigen data van het bedrijf, honderdduizenden beelden die genomen zijn door robotmaaiers die het bedrijf voor dit specifieke doel laat rondrijden.
‘Die beelden hebben we geannoteerd en gebruiken we om de AI te trainen. Op die manier leert het product om met verschillende objecten om te gaan,’ zegt Patrik Jägenstedt, director Advanced Development and Product voor het AI lab van Husqvarna. ‘In de eerste plaats wil je natuurlijk dat het toestel nergens tegenaan botst of overheen rijdt. Daarom hebben we een camera toegevoegd. We hebben daarbij nog geëxperimenteerd met verschillende methodologieën rond dag- en nachtzicht, en met technologieën als radar, maar de laatste paar jaren is de computerkracht zo gegroeid dat we veel meer kunnen doen met AI en een simpele camera.’ Objecten die de maaier moet leren kennen zijn dan bijvoorbeeld een picknick-deken, of rondslingerend speelgoed van de kinderen. Maar net zo goed gevallen takken of diepe plassen. ‘We willen die AI later ook gebruiken om de grenzen van de perkjes te helpen meegeven,’ gaat Jägenstedt verder. ‘Momenteel gebruiken we een positioneringssysteem met een hub die de robotmaaier moet oriënteren. Op basis van afstand tot die hub kan je nu de robotmaaier zeggen waar hij mag maaien en waar niet. Als je een bloemenperk hebt, wil je bijvoorbeeld niet dat dat gemaaid wordt. In de toekomst kan de camera daar ook bij helpen. Dan kan de robotmaaier zien dat het geen gras is. ‘Dit is een bloemenperk, hier moet ik wegblijven’. Dat moet de installatie van zo’n maaier ook een pak makkelijker maken voor gebruikers.’
Dromen van een AI-toekomst
Dat die AI en camera nog niet in de huidige toestellen zitten, houdt Husqvarna overigens niet tegen om nog verder te dromen over extra functies en analysemogelijkheden. ‘Als we kijken naar nieuwe diensten waarvoor we AI kunnen inzetten, dan zijn dat bijvoorbeeld functies als het vermijden van ongelukken, en planning rond sites voor veiligheid en efficiëntie. Je kan bijvoorbeeld de robot uitrusten met sensoren om problemen te melden’, zegt Gent Simmons, vice-president van de Global Customer Solution Unit Pro.Het idee achter dat alles is dat zo’n robot toch een hele dag rondrijdt in uw tuin of park, en dat hij daar dan net zo goed kan multitasken. ‘Onze toekomstvisie is om robots te maken die gras maaien maar die zich ook kunnen aanpassen aan andere doelen’, zegt Jägenstedt daarover. ‘Terwijl ze daar rondrijden, kunnen ze het park monitoren: ze kunnen zoeken naar schade en meldingen geven wanneer ze invasieve planten zoals Japanse duizendknoop herkennen. Wanneer ze een plas tegenkomen kunnen ze problemen met drainage aangeven. In een mogelijk scenario zou je de robot ook met verschillende modules kunnen uitrusten zodat hij ook andere jobs kan doen, zoals zaaien en schoonmaken.’
Voor de echte data nerds kan dat zelfs leiden naar een toekomstscenario met visualisatie van een heel park of terrein. Een groene ‘digital twin’ die de parkbeheerder op basis van sensoren laat weten wanneer en waar er gemaaid en gesproeid moet worden, aangepast aan de omstandigheden van pakweg een extra natte zomer. ‘Predictive maintenance’ voor je golfterrein of stadspark, zeg maar. ‘De grote verandering zal er komen wanneer je kan gaan van een beheer dat door de kalender wordt gestuurd, naar een beheer dat door data over het park wordt gestuurd’, aldus Jägenstedt.
Al is dat, voor alle duidelijkheid, nog vooral toekomstmuziek. De cameramodules die met AI een rondslingerende voetbal of een verdwaalde egel kunnen herkennen, zouden volgend jaar naar de professionele robotmaaiers komen. Zij focussen zich voorlopig vooral op obstakels en manieren om de robot op het eigenlijke grasperk te houden.
De data-analyse van het bedrijf die als app naar de klant wordt gebracht beperkt zich momenteel tot bijvoorbeeld een ‘Gear Identifier’. Daarbij kan u de telefoon richten op de ketting of de doos van je kettingzaag, en die gaat dan met AI identificeren waarover het gaat. U krijgt dan meer informatie over welke kit dat product nodig hebt. Op de vraag of Husqvarna later ook bijvoorbeeld SaaS-diensten wil uitbouwen voor pakweg digital twins van tuinen is het antwoord voorlopig dan ook nee. ‘We zijn in de eerste plaats een bedrijf dat tuinmachines maakt, geen software.’ Of hoe die AI toch vooral de eigenlijke toestellen moet verbeteren.
En wat als een stad nu eens wil weten hoe goed het met zijn bomen gesteld is?
‘Husqvarna hecht veel belang aan biodiversiteit,’ zegt Yvette Henshall-Bell, en ze lijkt het te menen. Een van de interessantere projecten die Husqvarna op zijn conferentie laat zien is de samenwerking met de Zweedse start-up Arboair. Dat bedrijfje doet aan ‘boomanalyse’. Gebaseerd op bijvoorbeeld luchtfoto’s kan het bedrijf meer informatie geven over elke boom in een stad of regio. ‘Dat moet stadswerkers en arboristen helpen om te weten wanneer ze waar onderhoud moeten uitvoeren’, zegt Jacob Hjalmarsson, COO van Arboair. Husqvarna heeft met de start-up al een eerste project uit de grond gestampt, Hugsi.green, dat steden op basis van satellietbeelden een idee geeft van hoe groen hun terrein is, en waar er eventueel meer bomen moeten komen. Met een nieuw project, Hugo, willen de twee nu verder gaan.
We weten ondertussen dat groen goed is voor een stad, en dat bomen onder meer de lucht zuiveren, voor afkoeling zorgen en mensen gewoon gelukkiger maken. Maar dat moeten dan liefst wel gezonde bomen zijn. ‘Veel organisaties pochen met hoeveel bomen ze hebben geplant, maar gewoon bomen planten is niet genoeg’, zegt Douglas Wells, een arborist die onder meer met Husqvarna samenwerkt. ‘Je kan een miljoen bomen planten, maar als er niemand is om hen te verzorgen en dat boombestand te beheren, dan komen die bomen nooit tot hun volle kracht en gaan ze ook niet de voordelen kunnen bieden die ze hebben als ze volwassen en gezond kunnen worden.’ Een wegkwijnende esdoorn op een verder volledig betonnen parking zal bijvoorbeeld nooit echt groot worden, en krijgt zo ook niet de kans om voor die afkoeling en betere lucht te zorgen. Bovendien zijn de bomen die u plant liefst ook divers, zodat één schimmel of ambitieuze keversoort niet het hele boombestand in één keer kan wegvagen.
Data-analyse op het niveau van de bomen zelf moet daar een oplossing bieden. Zo zou de data kunnen aangeven welke bomen gezond zijn, welke bijgesnoeid moeten worden, en ook waar er een plaag moet worden ingedijkt voor ze zich verder verspreidt. Vooral in steden en regio’s waar de budgetten voor de groendienst aan de lagere kant zijn, moet dat helpen. ‘We hebben heel veel informatie nodig om te doen wat we willen doen’, zegt Hjalmarsson. ‘AI maakt het makkelijker om die informatie te verwerken. Steden hebben meestal veel bomen, en het kost enorm veel tijd om die allemaal op individuele basis te analyseren. Met AI kan je dat opschalen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier