VUB mag nieuwe Vlaamse supercomputer huisvesten
Het Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) maakt zich klaar voor de volgende Tier-1 supercomputer. Die zal bij de VUB staan, maar zal voor alle wetenschappers beschikbaar zijn.
De machine (in praktijk verschillende aan elkaar gekoppelde machines), zal rond oktober-november 2025 operationeel vanaf de nieuwe datahub van de VUB, de Green Energy Park site in Zellik. De investering komt neer op 12 miljoen euro.
Wie de Tier-1 supercomputer zal bouwen en met welke specificaties is nog niet bekend. ‘Op dit moment is beslist dat wij de machine zullen huisvesten, nu volgt de Europese aanbesteding,’ vertelt Ward Poelmans, afdelingshoofd van Scientific Data and Compute van de VUB aan Data News. Die aanbesteding zal afgerond zijn eind volgend jaar of begin 2025.
Ondanks de hype rond AI en taalmodellen, blijft de nieuwe machine wel zeer algemeen. Dat komt omdat ze, mede door de enorme kostprijs, gebruikt zal worden door alle Vlaamse universiteiten.
Hortense
Die hebben vandaag elk een Tier-2 supercomputer maar voor Tier-1 machines wordt er samengewerkt. Zo heeft de UGent momenteel sinds 2021 Hortense staan, de Tier-1 supercomputer die enkele jaren geleden werd aangekocht.
Om een idee te geven van de capaciteit toen: Hortense heeft piekprestaties tot 3,3 petaflops, dat komt neer op 3.300.000.000.000.000 bewerkingen per seconde. Daarvoor gebruikt het 44.000 CPU-cores, 100 terabyte RAM en 3 petabyte aan opslagcapaciteit.
‘De supercomputer in Gent is vrij klassiek. Maar als we onderzoekers vragen wat ze nodig hebben, dan is dat eigenlijk meer van hetzelfde,’ legt Poelmans uit. ‘Het grootste deel is nog altijd gebaseerd op de klassieke CPU’s. Daar zit ook een redelijke component aan GPU’s in en dat zal waarschijnlijk stijgen. Maar het is ook afwegen want de nieuwe generatie GPU’s zijn bijzonder duur,’ zegt Poelmans.
Tegelijk nuanceert Poelmans dat een supercomputer weliswaar ook kan worden gebruikt voor het trainen van taalmodellen of andere AI-toepassingen (die vaak vooral steunen op de GPU), maar het Vlaams wetenschappelijk onderzoek gaat veel breder. ‘Kijken we vandaag naar het gebruik van die GPU’s, dan is dat niet hoofdzakelijk voor machine learning, maar bijvoorbeeld ook van quantumchemie, want dat is code die veel sneller draait op een GPU.’
Ook is het trainen van een taalmodel (large language model of llm) zoals dat van OpenAI of Meta te groot om in Vlaanderen over te doen. ‘Dat heeft een gigantische omvang en dat doen zou miljoenen euro’s kosten. Wat wel in Vlaanderen gebeurt is het hertrainen voor specifieke toepassingen.’
Algemeen verwacht Poelmans dat de nieuwe generatie Tier-1 supercomputer vaker zal worden ingezet voor machine learning en in verhouding meer op GPU-rekenkracht zal inzetten, maar zeker niet hoofdzakelijk. ‘De Vlaamse universiteiten zijn een zeer diverse groep en je wil iedereen bedienen. Daarom zal het een compromis zijn voor elke discipline.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier