Mijn grootste concurrent? De overheid!

Stel, u bent op zoek naar een goede kandidaat voor een functie in web development, web design of it architecture. De kans is vrij groot dat u die niet vindt. De kandidaten die er zijn, kiezen maar al te vaak voor een job bij de overheid, of in het beste geval, voor een multinational. Bij onze overheid krijgen ze immers meer vakantie, een hoger pensioen en potentieel een vaste benoeming. En uiteraard hebben ze daar ook vaste uren, moeten ze niet vaak overwerken. Het maakt in veel segmenten van de overheid als werkgever de grootste concurrent van de privésector. Ze biedt betere voorwaarden ten koste van én op kosten van de privésector.

Stel, u bent op zoek naar een goede kandidaat voor een functie in web development, web design of it architecture. Liefst met een beetje ervaring, maar dat is niet noodzakelijk. De kans is vrij groot dat u die niet vindt of dat u er enorm lang over doet om iemand aan te trekken. Er zijn te weinig kandidaten voor de beschikbare jobs en de kandidaten die er zijn, kiezen maar al te vaak voor een job bij de overheid, of in het beste geval, voor een multinational. Bij onze overheid krijgen ze immers meer vakantie, een hoger pensioen en potentieel een vaste benoeming. En uiteraard hebben ze daar ook vaste uren, moeten ze niet vaak overwerken en hebben ze nog heel veel tijd om andere dingen te doen. De perfecte ‘work/life balans’ heet dat tegenwoordig. Het maakt in veel segmenten van de overheid als werkgever de grootste concurrent van de privésector. Ze biedt betere voorwaarden ten koste van én op kosten van de privésector.

Een durfkapitalist zei me ooit: “If you can make it as an entrepreneur in Belgium, you can make it everywhere.” Een mooi compliment vind ik dat, want ik slaag erin om in België te ondernemen, in een markt die op zijn zachtst gezegd niet in topvorm is – rekrutering – en een economische situatie die ronduit slecht is. Elke nieuwe dag is een uitdaging. En van alle uitdagingen die een moeilijke economie met zich meebrengt, is het vinden van goede medewerkers de allergrootste, samen met het behouden van deze medewerkers.

Steeds vaker kom ik namelijk jonge mensen tegen die in knelpuntberoepen in de it werken en kiezen voor de overheid als werkgever. Want welk privébedrijf kan een vaste benoeming bieden én een concurrentiële verloning in combinatie met allerlei extralegale voordelen én extra vakantiedagen én extra pensioen? En diezelfde jongeren vinden het niet meer dan normaal dat ze al die dingen krijgen, want ‘ze zijn het waard’, zelfs nog voor ze zichzelf bewezen hebben.

Ik krijg het elke dag moeilijker met ons arbeidsethos en vraag me vaak af waar we eigenlijk mee bezig zijn. Willen we nog wel werken? Of willen we vooral veel vrije tijd? Door alle zaken die men hoort en leest in onze media en door allerlei acties vanuit de overheid, blijft men de indruk creëren dat werkgevers mensen uitbuiten en hen te weinig gunnen. Waarom zouden werkgevers verantwoordelijk zijn voor een burn-out? Dat kan. Maar het is ook absoluut mogelijk dat de werkgever eveneens het slachtoffer is door een goede medewerker op die manier te moeten verliezen.

Al deze signalen creëren een mentaliteit die nefast is voor onze maatschappij. De wereld wordt kleiner en kleiner, bedrijven concurreren meer dan ooit op wereldvlak, en tegelijkertijd verlangen we hier meer welvaart door minder te moeten werken. Waarom zouden wij beter zijn dan andere developers elders in de wereld?

Het voelt wrang, want ondertussen beweert de overheid dat ze ondernemen wil stimuleren: “Ondernemingen zorgen voor welvaart en tewerkstelling. Het is de taak van de overheid om een gunstig ondernemersklimaat te creëren en startende ondernemers voldoende te begeleiden, zodat zij van hun zaak een succes kunnen maken”, lees je op de website Ondernemen van de Vlaamse overheid. De crisis, die overleven we wel. Maar dat gunstig ondernemersklimaat dat de overheid creëert? Ik vraag het me af.

Want de overheid doet er alles aan om mensen aan te trekken in knelpuntberoepen, ook als daardoor de privésector in de problemen komt. Daar krijg ik het benauwd van. Diezelfde overheid die vindt dat we meer ondernemers nodig hebben en allemaal langer moeten werken, smijt haar medewerkers rond de oren met verlengd ouderschapsverlof en loopbaanonderbrekingen. Of met een uurtje fitness tijdens de middag. Of boterhammetjes in het park waarbij de lunch 2 uren mag duren. Dat is niet alleen een contradictie, zo creëren we ook werknemers voor wie vakantie de belangrijkste arbeidsvoorwaarde is. Hoe kunnen we blijven ondernemen als het arbeidsethos verder en verder zoek raakt? Waarom zou iemand überhaupt nog willen werken voor een start-up of zelf ondernemer worden wanneer er zoveel meer te krijgen is en enorm veel te verliezen is? Gelukkig zijn er nog enkele zotten… en daar ben ik enorm dankbaar voor. Maar het zijn er veel te weinig.

Ik hou van mijn land, ik hou van alle lekkers en alle goeds dat wij hier hebben. En net zoals veel andere ondernemers wil ik vechten tegen de crisis en voor de werkgelegenheid, voor ondernemers én voor een toekomst voor onze kinderen. Maar als de overheid dit tegenwerkt, betwijfel ik of mijn engagement haalbaar blijft. Het kan toch niet de bedoeling zijn van de overheid om starters eerst te stimuleren en ze daarna kapot te concurreren als werkgever?