‘Privacy is een fundamenteel recht dat verankerd zit in de Indiase grondwet’, oordeelde het Hooggerechtshof van India. Die uitspraak kan belangrijke gevolgen hebben voor het ambitieuze biometrische identiteitsprogramma van de Indiase overheid.
In India is het Aadhaar-systeem ingevoerd, de grootste biometrische databank ter wereld. In een centraal computersysteem zitten de vingerafdrukken en irisscans van meer dan een miljard Indiërs. Samen met hun naam, leeftijd, adres en een foto zijn die gelinkt aan een unieke twaalfcijferige code. Vaak zijn daar ook nog eens hun uitkeringen, rekeningen en andere gegevens aan gekoppeld.
Eerst vrijwillig, dan verplicht
In 2010 werd het systeem gelanceerd als een initiatief waaraan men op vrijwillige basis kon meedoen. In maart van dit jaar maakte de premier Narendra Modi de registratie in de biometrische databank verplicht om beroep te kunnen doen op allerlei overheidsdiensten. Wie een examen wil afleggen, een belastingsaangifte invullen, een rijbewijs halen, een pensioen wil krijgen of een mobiel telefoonnummer aanvragen, heeft voortaan een Aadhaar-nummer nodig. Hierdoor kan tegenwoordig niemand nog om de registratie heen.
Er kwam veel kritiek op het feit dat de wetgeving werd aangepast nadat een miljard Indiërs zich al hadden ingeschreven. Dat deden ze vooral om gebruik te maken van sociale diensten. Volgens critici verschuift de focus van de regering echter steeds meer van dienstverlening naar toezicht en controle. Bedrijven beginnen ook steeds meer aan te dringen om toegang te krijgen tot de Aadhaar-gegevens van haar klanten. Daarnaast stelden critici ook de veiligheid van het systeem tegen cyberaanvallen in vraag.
Ondanks de weerstand wilde de Indiase overheid van geen wijken weten: ze wil ook de vingerafdrukken en de irisscans van de Indiërs die nog niet in het systeem zitten. Een reportage in The Guardian beschrijft hoe gezanten van dorp tot dorp langsgaan om alle 1.25 miljard Indiërs te registreren.
Overwinning voor de privacy
Verschillende klachten werden ingediend over de wettelijke basis van het Aadhaar-project bij het Hooggerechtshof. De Indiase overheid argumenteerde daarop dat privacy geen absoluut recht is en de staat niet kon worden verhinderd om wetten te maken die redelijke beperkingen opleggen aan haar burgers. Eerdere gerechterlijke uitspraken uit 1954 en 1962 stelden haar daarvoor in het gelijk.
Nu heeft het Hooggerechtshof van India echter geoordeeld dat privacy wél een fundamenteel recht is dat verankerd zit in de Indiase grondwet. Dat is een belangrijke overwinning voor de pleitbezorgers van privacy in het land en een aderlating voor de Indiase overheid, die met de uitspraak rekening zal moeten houden voor de verdere uitbouw van haar Aadhaar-programma.
