Een blogpost van Microsoft leek te suggereren dat het aantal Windows-toestellen op enkele jaren tijd met bijna een derde is gedaald. Het cijfer klopt niet, maar dat de hoogdagen van Windows op de consumentenmarkt voorbij zijn, klopt wel.
In oktober stopt de ondersteuning voor Windows 10. Maar met een kleine omweg kan je als gebruiker toch nog een jaar extra ondersteuning krijgen, meldde Microsoft vorige week in een blogpost. In die tekst werd het cijfer van één miljard actieve Windows-toestellen genoemd.
Omdat Microsoft in 2022 nog het cijfer van 1,4 miljard toestellen deelde (in 2021 ging het om 1,3 miljard), werd al snel verondersteld dat er na de piek tijdens de coronajaren zeer veel pc’s niet werden vervangen. Maar sinds de artikels daarover heeft Microsoft het cijfer aangepast naar 1,4 miljard.
Licht dalend tegenover Mac
Er zijn dus geen 400 miljoen Windows-pc’s minder dan drie jaar geleden, maar de kans is klein dat het huidige aantal nog sterk gaat groeien. De realiteit is dat Windows al meer dan vijftien jaar langzaam marktaandeel verliest.
Volgens cijfers van Statcounter had Microsoft begin 2022 nog 75,5 procent marktaandeel op pc’s. Begin 2009, het oudste meetpunt bij Statcounter, was dat zelfs 95,39 procent. Vandaag is dat 70,14 procent.
Stevig dalend tegenover Android
Puur op de cijfers lijkt Microsoft vooral te verliezen aan Mac, dat gestaag marktaandeel won sinds 2009. Maar de realiteit is dat veel gebruikers hun computer niet langer als hoofdtoestel beschouwen, ten voordele van smartphones en tablets.
Bekijken we de cijfers van Statcouter voor computers, smartphones en tablets samen, dan heeft Windows vandaag een marktaandeel van 24,73 procent. Android haalt 47,67 procent en iOS 16,86 procent.
De kanttekening die we daarbij moeten plaatsen is dat Statcounter geen absolute cijfers geeft. De percentages zeggen niet of het aantal Windows-toestellen wel degelijk daalde, of al enkele jaren op 1,4 miljard zit. Maar in een wereld waar meer mensen meerdere digitale toestellen gebruiken, zit Windows (en de computer in het algemeen) wel in de neerwaardse spiraal.
Van meer tot minder pc’s
De stagnerende trend is niet nieuw. In de jaren negentig kwam er een pc in elke huiskamer. In de jaren 2000 evolueerde dat in veel Westerse huishoudens naar een pc per gezinslid. De opkomst en evolutie van smartphones en tablets de laatste 15 jaar maken dat gezinnen weer minder nood hadden aan het toestel.
Zo kan je vandaag zeer veel taken in eender welke browser uitvoeren op een pc, Chromebook, Androidtoestel, Mac of een smartphone. 15 jaar geleden had je daar vaak aparte applicaties, die vooral werkten op Windows, voor nodig.
De trend was al langer ingezet. In 2017 nog sprak Gartner van het slechtste jaar voor pc’s in tien jaar. Tijdens de coronapandemie draaide dat om en sprak de marktanalist begin 2021 over de beste verkoopcijfers in tien jaar. De markt groeide toen met 10,7 procent omdat iedereen van thuis uit moest werken of lessen volgen en er meer mensen op hetzelfde moment een pc nodig hadden. Maar de realiteit is dat die nood tijdelijk was en de pc-markt in normale omstandigheden al in het slop zat.
Hoewel het dus geen daling is van 400 miljoen toestellen, zoals de blogpost van Microsoft eerst deed uitschijnen, is de groei wel degelijk uit de markt. Al in 2023 bleek dat de groei door corona niet voor de lange termijn was.
Kleiner aandeel dan Office
Ook bij Microsoft is Windows al lang niet meer het zwaartepunt van de inkomsten. Hoewel de omzet in 2024 nog steeg met 8 procent, is Windows goed voor ‘slechts’ 9,48 procent van de omzet, vergelijkbaar met de omzet uit gaming (8,77 procent).
Ter vergelijking: Office producten en de clouddiensten daarrond zijn goed voor 22,39 procent van de omzet. Alles rond Azure is goed voor 39,87 procent van de omzet of net geen 98 miljard dollar. Daarmee domineert die afdeling de inkomsten van Microsoft.
Op zich gaan niet zoveel mensen weg van Windows, maar als ze een tweede, derde of vierde toestel kopen, is dat vandaag vaker dan vroeger een toestel dat niet op Windows draait. Dat maak dat Microsoft vandaag meer omzet haalt uit andere producten en diensten, waar Windows vroeger het kroonjuweel was.
Verlengingen om gebruikers te houden?
De vraag is of dat cijfer min of meer stabiel blijft de komende jaren, nu Microsoft vanaf midden oktober pc’s met Windows 10 niet meer ondersteunt. De upgrade naar Windows 11 is gratis, maar het besturingssysteem draait niet op oude pc’s, bijvoorbeeld zonder TPM-module.
In het verleden was zo’n nieuwe versie van Windows goed voor een piek in de verkoopcijfers. Anno 2025 is het niet ondenkbaar dat de gedwongen overstap net voor een daling in het aantal actieve Windows-pc’s zorgt omdat huishoudens weinig nood hebben om een oud toestel te vervangen.
Mogelijk is dat een van de redenen dat Microsoft consumenten nu een jaar extra gratis ondersteuning geeft (mits ze een aantal stappen ondernemen). Anders dreigt Windows gebruikers te verliezen, al zal het niet in die proporties zijn dat er plots 400 miljoen toestellen van de radar verdwijnen.