Pokémon Go: een juridische FAQ voor dummies

Nog maar zelden heeft een spelletje zoveel ophelf gemaakt als Pokémon Go. Enkel te verkrijgen in de VS, Australië en Nieuw-Zeeland momenteel, maar dat kan de pret niet drukken. Android-gebruikers hebben het makkelijk, iOS-gebruikers moeten een Amerikaanse account aanmaken. Maar hoe zit het met de juridische kant van de zaak? Omdat er toch enkele vraagstukken opduiken, is hier onze Pokémon legal guide voor dummies.

#Q1 Mag ik – als Mewtwo bij mijn buur in de tuin staat – privé-terrein betreden?

Neen, dat mag je helaas niet. Iedere eigenaar heeft het recht zijn eigendom af te sluiten, behalve indien er een recht van doorgang of erfdienstbaarheid bestaat (art. 647 Burgerlijk Wetboek of BW en art. 29 VW). Zichzelf toegang verschaffen tot privé-tuinen of het binnengaan van privé-gebouwen is dus strikt verboden. Een erfdienstbaarheid, de uitzondering hierop, is vaak van toepassing in landelijke gebieden, wanneer een landbouwer over een aangrenzend stuk van je eigendom (bijvoorbeeld een onverharde weg) moet om zijn akker te kunnen bereiken. Woon je een drukbevolkte stad, dan zal je argument van recht van doorgang wellicht niet veel zin hebben.

Alternatieve mogelijkheid: is je buurman een goede buur, dan zal je best wel een Pokémon kunnen vangen in ruil voor een bakje bier. Tenzij ie Pokémon Go speelt, natuurlijk.

#Q2 Mag ik terwijl ik een voertuig bestuur Pokémon vangen?

Hoewel we begrijpen dat wandelen erg lastig is, mag dit helaas niet. Artikel 8.3 en 8.4 van de Wegcode bepalen het volgende:

8.3. Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid en de nodige kennis en rijvaardigheid bezitten. Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand hebben.8.4. Behalve wanneer zijn voertuig stilstaat of geparkeerd is, mag de bestuurder geen gebruik maken van een draagbare telefoon die hij in de hand houdt.

Pech dus. Ook een motor, brommer of fietser dient ten allen tijde zijn voertuig onder controle te houden. Met de Pokémon Go app open kan dat helaas niet.

PS. De boetes hiervoor zijn niet mals. Ziet de immer vriendelijke politieman je spelen met je telefoon in de auto, dan betaal je bij onmiddellijke inning 110 euro. Ontvang je de boete (minnelijke schikking) later in je brievenbus, dan moet je 120 euro betalen. Een politierechter kan beslissen boetes uit te delen tussen 120 en 1.500 euro, naast een rijverbod. Beter niet dus.

#Q3 Zijn er risico’s voor mijn privacy als ik dit spel speel?

Prima vraag. Laten we even kijken naar de privacy policy die beschikbaar is op de website van Pokémon Go. Daar lezen we, onder andere, het volgende:

The App is a location based game. We collect and store information about your location when you use our App and take game actions that use the location services made available through your device’s mobile operating system, which makes use of cell/mobile tower triangulation, wifi triangulation, and/or GPS. You understand and agree that by using our App you (or your authorized child) will be transmitting your device location to us and some of that location information, along with your user name, may be shared through the App.

Dat is duidelijk. De GPS-informatie van de applicatie wordt gelogd en opgeslagen. Beetje opletten waar je die Pokémon zoekt dus. Dit is ook vrij standaard. Zorgwekkender wordt het pas later:

We will not share any of your PII that we have collected from or regarding you (helaas loopt deze zin nog wel even door) except as described below:

a. Information Shared with The Pokémon Company (“TPC“) and TPCI .

(…). Technische doelstelling: het repareren van bugs of andere tekortkomingen.

b. Information Shared with Our Services Providers.

We may engage third party service providers to work with us to administer and provide the Services. These third party service providers have access to your PII only for the purpose of performing services on our behalf and are expressly obligated to secure your PII and not to disclose or use your PII for any other purpose.

Dit wordt al iets vager. Het gaat hier om Service Providers maar er wordt geen definitie gegeven wat die functie precies kan inhouden. Waakzaamheid geboden dus.

c. Information Shared with Third Parties .

We may share aggregated information and non-identifying information with third parties for research and analysis, demographic profiling, and other similar purposes. This information will not include your PII.

Je gegevens kunnen dus ook worden verkocht aan derden. De privacy policy wijst er wel op dat die gegevens geanonimiseerd zouden moeten zijn en de GPS locaties niet mogen bevatten. Let op: je hebt hier geen zekerheid over.

d. Information Disclosed in Connection with Business Transactions.

(…). In het geval van faillissement of overname, mogen ze je gegevens doorgeven aan een de nieuwe eigenaar. Je hebt hiertegen wel een ‘recht van verzet’.

e. Information Disclosed for Our Protection and the Protection of Others.

We cooperate with government and law enforcement officials or private parties to enforce and comply with the law. We may disclose any information about you (or your authorized child) that is in our possession or control to government or law enforcement officials or private parties as we, in our sole discretion, believe necessary or appropriate: (a) to respond to claims, legal process (including subpoenas); (b) to protect our property, rights, and safety and the property, rights, and safety of a third party or the public in general; and © to identify and stop any activity that we consider illegal, unethical, or legally actionable activity.

Dit is ook niet oninteressant, in het licht van de alsmaar groeiende honger van overheden naar data over haar burgers. Niet dat de volgende terrorist Pokémon Go zal spelen (maar hey, je weet nooit), maar Pokémon Go zal je spelgegevens dus zonder pardon aan een overheids- of politionele dienst doorgeven. Handig wel, zo’n GPS log waar je overal geweest bent. Beter uit de problemen blijven dus.

#Q4 Ik kan in het spel ook foto’s nemen. Erg leuk! Er staan wel mensen op, mag ik die foto’s dan nog altijd op Facebook of Twitter gooien?

Hier speelt zowel het privacyrecht als het recht op afbeelding. Wees ervan bewust dat door het maken van foto’s of opnamen (ongeacht of er nu een virtuele Pokémon op iemands voet zit of niet) een mogelijke inbreuk kan opleveren.

Een persoonsgegeven in onze privacywet is duidelijk gedefineerd. ‘Een persoonsgegeven is elk gegeven dat kan terugleiden naar een persoon’. Een foto van iemand behoort zeker tot een persoonsgegeven. Heb je de ultieme foto genomen van je verse vangst, dan mag je die helaas niet online verspreiden zonder uitdrukkelijke toestemming van de persoon die – al dan niet toevallig – mee op de foto staat.

PS. Hetzelfde geldt voor auteursrechtelijk beschermde gebouwen. Je bedenkt het zo gek niet, maar van een Pokémon nabij het Atomium neem je beter geen foto. De erfgenamen zitten namelijk nogal op de centjes. Binnenkort is dat echter wellicht voorbij, aangezien gewerkt wordt aan een zogenaamde ‘panoramavrijheid‘. Meer lezen kan via onze eigen blog.

Er is wel een belangrijke uitzondering op het recht van afbeelding (het recht van een persoon om zich te verzetten tegen het maken van een opname of de verspreiding ervan). Staat je Pokémon in een groep van personen en is dit in publiek verband, dan kunnen individuen binnen deze groep zich niet verzetten tegen de verspreiding van je Pokémon-foto. Het is dan namelijk duidelijk dat de foto draait om de Pokémon, en niet over de individuen die toevallig op de foto staan. Lees er meer over op de website van de Privacycommissie.

#Q5 Wat als iemand mijn Pokémon steelt?

Het zullen moeilijke tijden worden voor versierders. Zomaar even je gsm afgeven aan je toekomstige date in ruil voor een telefoonnummer, kan voor je het weet zomaar escaleren naar een diefstal van al je Pokémon. Maar wat kán je doen als iemand als je Pokémon aftroggelt?

Het gaat hier over diefstal van virtuele goederen. Veel rechtspraak is er nog niet, maar vooral in Aziatische landen in het schering en inslag. Toch is er ook dichter bij huis, en wel in Nederland, een belangrijke uitspraak geveld door de Hoge Raad in Nederland.

Twee jongeren hadden van een leeftijdsgenoot virtuele goederen gestolen in het spelletje ‘Runescape’.

In een artikel van Tweakers uit 2012 lezen we: De advocaten van de verdachten waren van mening dat virtuele goederen juridisch gezien geen goed zijn. In 2008 en 2009 oordeelden de rechtbank en het Hof dat er wel degelijk sprake is van diefstal zoals dat in Artikel 310 van het Wetboek van Strafrecht is omschreven. Een van de verdachten was het echter niet eens met dit vonnis in hoger beroep en besloot in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. Ook De Hoge Raad oordeelde echter dat beide rechters de wet juist hebben geïnterpreteerd door te oordelen dat ook het afnemen van virtuele goederen gelijkstaat aan diefstal. Volgens de hoogste rechtsinstantie heeft het slachtoffer tijd en moeite geïnvesteerd om de virtuele goederen, in dit geval een amulet en een masker, te verkrijgen en vertegenwoordigen deze daarom waarde die kan worden afgenomen. Doordat het slachtoffer de controle over de objecten verloor als gevolg van het handelen van de verdachten, kan dit volgens de wet gezien worden als diefstal.

De jongeren kwamen er vanaf met een werkstraf, maar een belangrijke toon is gezet: het stelen van inhoud uit spelletjes, is gelijkgesteld aan het stelen van materiële goederen.

Je kan dus wel degelijk juridische stappen ondernemen als iemand je Pokémon steelt. Aangifte doen bij de politie van diefstal en een jurist contacteren.

#Q6 Wat als de servers crashen en ik mijn Pokémon kwijt ben?

Oef, balen. Nemen we de gebruiksvoorwaarden van Pokémon Go erbij (hier), dan zien we meteen bij het begin het volgende:

Limitation of Liability TO THE EXTENT PERMITTED BY APPLICABLE LAW, NEITHER NIANTIC NOR TPC OR TPCI OR ANY OTHER PARTY INVOLVED IN CREATING, PRODUCING, OR DELIVERING THE SERVICES OR CONTENT WILL BE LIABLE TO YOU FOR ANY INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, PUNITIVE, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES, INCLUDING LOST PROFITS, LOSS OF DATA, OR GOODWILL, SERVICE INTERRUPTION, COMPUTER DAMAGE, OR SYSTEM FAILURE OR THE COST OF SUBSTITUTE SERVICES (…)

Het antwoord is dus duidelijk: bij een servercrash sta je er alleen voor. De gebruiksvoorwaarden stellen helder en klaar dat je gebruiksdata jouw verantwoordelijkheid is en dat je Niantic (het bedrijf achter Pokémon Go) niet aansprakelijk kan stellen bij verlies.

Mocht je je afvragen of je wel degelijk akkoord gaat met de voorwaarden: ja hoor. Bij het installeren van de applicatie krijg je een duidelijke melding.

PS. Mocht je toch een uitweg vinden in de gebruiksvoorwaarden, dan is de totale schadevergoeding die je kan vragen, beperkt tot 1000 dollar:

IN NO EVENT WILL THE TOTAL LIABILITY OF NIANTIC, TPC, OR TPCI ARISING OUT OF OR IN CONNECTION WITH THESE TERMS OR FROM THE USE OF OR INABILITY TO USE THE SERVICES OR CONTENT EXCEED ONE THOUSAND DOLLARS ($1,000).

#Q7 Kan ik mijn aankoop binnen de applicatie annuleren?

Pokémon Go werkt met aankopen binnen de app (‘in-app purchases’). Dat betekent dat je in ruil voor een kleine geldbijdrage Pokécoins kan kopen (bijvoorbeeld 1,49 dollar voor 100 of 15 dollar voor 1.200 Pokécoins), waarmee je vervolgens ‘lucky eggs’, ‘poké balls’ en ander moois kan aankopen.

Virtual Money is a category of Content, so the purchase of Virtual Money grants you only a limited, nontransferable, non-sublicensable, revocable license to use such Virtual Money to access and purchase Virtual Goods in conjunction with your personal, noncommercial use of the Services. You acknowledge that you do not acquire any ownership rights in or to the Virtual Money, Virtual Goods,

Dus in mensentaal: je valuta koopt virtueel geld, maar dat ‘geld’ is geen geld en ook niet van jou. Juristen, nietwaar.

Eens je geld stopt in de app, kan je dit echter niet terugkrijgen. Dit staat in hun voorwaarden, maar is ook niet in strijd met onze e-commerce wetgeving, die bepaalt dat het recht op herroeping (14 kalenderdagen waarbij je je online aankoop kan terugsturen) niet telt bij on-demand diensten (zoals films online bestellen, of aankopen binnen spelletjes). Nog even voor de overvloed, de passage uit hun voorwaarden:

If you live in the European Union, you have certain rights to withdraw from online purchases. However, please note that once you download Virtual Money from us, your right of withdrawal ends.

Ouders, let op je kredietkaart.

#Q8 Mag ik een Australische of een Amerikaanse Apple ID aanmaken?

Niet dat het er bijzonder toedoet (je gaat het toch doen, nietwaar?), maar de voorwaarden van Apple zijn kristalhelder: een ‘valse’ account aanmaken mag niet. Een echte uitvoerbare straf is er niet, maar het verstrekken van valse identiteitsgegevens of – erger – kredietkaartgegevens is natuurlijk niet zonder risico.

#Q? Heb je zelf nog een vraag? Laat het ons weten via Facebook of Twitter.

Zelf nog een vraag waar wij niet op konden komen? Laat het ons weten via een Facebook comment of een Twitter mention naar @deJuristenBE. Het antwoord op je vraag wordt dan hier bijgevoegd!