‘Slimme klaslokalen zullen van leerlingen levenslange studenten maken’

Nieuwe technologie verandert de arbeidsmarkt, waardoor ‘meta-learning’ de nieuwe norm wordt voor de komende generatie. Dat brengt uitdagingen met zich mee naar het klaslokaal, schrijft Inge Bruffaerts van Epson.

Heb je al gemerkt hoe anders ‘de jeugd van tegenwoordig’ spreekt? En dan heb ik het niet over hun anglicismen of grammatica, maar over het ‘Google het’-fenomeen. Zegt het je iets?

Mijn man en ik discussiëren met veel plezier een volledige lunch over de releasedatum van dat ene historische muziekalbum of over de ontknoping van een boek dat we lang geleden gelezen hebben. Onze zoon, een tiener, vindt dat mateloos vervelend. “Google dat toch gewoon”, zucht hij op zo’n moment.

De tijden zijn duidelijk veranderd. ‘Kennis is macht’ werd er bij ons van jongs af aan ingepeperd. Jongeren daarentegen zijn er net fier op dat ze alles in een wip en een gauw kunnen opzoeken, zowel informatie voor een taak als het ultieme weetje om een discussie te beëindigen. En dat is een goede zaak.

De wereld verandert snel. Algemeen wordt verwacht dat onze economische modellen en arbeidsmarkt significant zullen veranderen en zelfs ontwricht zullen worden. Nieuwe technologieën zoals artificiële intelligentie (AI), augmented reality (AR), 3D-printers, robots en collaboratieve robots (cobots), om er maar een paar te noemen, staan op het punt om nog meer geïntegreerd te worden in bedrijven en woningen.

Een job voor het leven?

‘Een job voor het leven’, het mantra van onze grootouders, zal in de toekomst niet meer vanzelfsprekend zijn. De kans is groot dat de jongeren van vandaag een aantal keer van baan en zelfs van sector zullen veranderen in hun carrière. Om die verandering telkens op een succesvolle manier te kunnen doormaken, zullen de volgende generaties zogenaamde ‘meta-learners’ moeten zijn. Heel simpel uitgelegd is meta-leren ‘zich bewust zijn van en de controle nemen over het eigen onderwijs’. Met andere woorden: zelfstudie, of autodidact zijn.

Voor onze onderzoekspaper over de impact van technologie op leidende sectoren in Europa hebben we 17 ‘leading thinkers’ gevraagd naar de de werkplek anno 2025. We hebben hun ideeën daarna voorgelegd aan meer dan 7.000 Europese zakenmensen en werknemers. “Meta-leren zal een heel belangrijke skill worden voor werknemers en studenten”, voorspelde Ben Hammersley, journalist bij WIRED UK. 57 procent van de Europese bedrijfsleiders geeft hem gelijk: meta-leren wordt de nieuwe norm.

In het klaslokaal zal dat aangemoedigd worden met nieuwe collaboratieve technologie, zoals interactieve projectors, wearables, AR en 3D-printing. Leraren zullen gidsen worden, die studenten aanmoedigen om op maat gemaakte leerdoelstellingen te volgen. 72 procent van de Europeanen is het ermee eens dat onderwijs meer op maat gemaakt en gepersonaliseerd zal worden, zelfs in een gedeelde klasruimte.

Zijn we klaar voor die verandering?

Hoewel er met een klein hartje gekeken wordt naar de mogelijke uitdagingen die de nieuwe technologie zal brengen naar het traditionele onderwijsmodel, worden sommige trends over het algemeen wel als zeer positief beschouwd.

Rekening houdend met de verwachte behoeftes van de economie tegen 2025 staat 68 procent van de Europese werknemers achter blended learning (met een mix van online en offline tools), 65 procent achter collaboratief onderwijs en 66 procent achter meta-leren. Over het geheel genomen is 55 procent van de Europese werknemers het ermee eens dat meta-leren een positieve impact zal hebben op de volledige onderwijssector.

Minder parate kennis?

Het lijkt erop dat ik niet alleen sta met mijn reactie op de ‘Google het’-cultuur. 69 procent van de ondervraagden vreest dat te veel vertrouwen op technologie om aan je informatie te geraken kan leiden tot een verminderde algemene kennis. Dat gezegd zijnde zie ik deze verandering als een deel van een langetermijntrend.

Vóór de drukpers gaven onze voorouders kennis door via verhalen, iets wat wij niet langer praktisch vinden. Misschien is de ‘Google het’-cultuur wel te vergelijken met de ‘zoek het op’-opmerking, die allicht vaak te horen was in de Europese huiskamers toen de encyclopedie op het hoogtepunt van haar populariteit was. Niemand zal durven beweren dat het Europese onderwijs heeft geleden onder de integratie van geschreven taal of tekstboeken. Ik geloof ook niet dat we daardoor minder geïnformeerd zijn geworden.

Nieuwe technologieën creëren nieuwe manieren van werken. Nieuwe manieren van werken kunnen leiden tot nieuwe ontdekkingen en ideeën. Het vooruitzicht op onderwijssystemen en werkplekken met technologieën die levenslang leren ondersteunen, zelfstandige exploratie stimuleren en creativiteit ondersteunen, geeft me heel veel zin in de toekomst.