‘Technologie kan het personeelstekort in de horeca oplossen’

Slechte bediening in de doorsnee horecazaak? Personeelstekort? Stéphane Vandervelde stelt dat technologie een antwoord kan bieden. “We kunnen met de horeca dezelfde weg uitgaan als met de tankstations: vroeger was er bediening aan de pomp, nu gaat het vlotter en sneller door het gewoon zelf te doen.”

Eerst betalen en dan zelf tanken: het is in een pompstation de gewoonste zaak van de wereld. Maar wie dat veertig jaar geleden had beweerd, zou voor gek zijn verklaard. Ik geloof dat we in de horeca dezelfde weg uit kunnen gaan. Meer zelfs: tienduizenden horecazaken kunnen met minder zaalpersoneel. De technologie kan een oplossing bieden voor het personeelstekort in de horeca.

Iedereen herkent wat mij onlangs aan de Belgische kust overkwam, toen ik plaatsnam aan een terrasje. Of beter: twéé terrasjes, want bij het eerste vertrokken we toen er na drie kwartier nog altijd niemand de tijd had gevonden om onze bestelling op te nemen. Daarom heb ik het bij het tweede terrasje getimed: het duurde 22 minuten voor de bestelling werd opgenomen, de koffie kwam na 14 minuten en het spuitwater nog eens 11 minuten later. Op de rekening was het twee keer wachten: eerst op de rekening zelf, daarna op de ober die afrekende.

Tijdens zonnige dagen en de bijbehorende drukte wordt het personeelstekort in horecazaken pijnlijk duidelijk. Logisch ook: zelfs met alle maatregelen blijft elke medewerker voor een uitbater een dure grap. Want op een doorsnee terrasje verloopt alles ook weinig efficiënt: de ober moet langskomen om de bestelling op een papiertje te kribbelen, naar de toog gaan om die door te geven, en dan de bestelling komen terugbrengen. En achteraf nog eens langskomen, de rekening gaan halen en wat later het geld op te halen. In tijden van moderne technologie is dat allemaal erg omslachtig.

Het doet me denken aan de manier waarop je twintig jaar geleden je benzinetank moest vullen. Je parkeerde aan de pomp, je wachtte tot de uitbater eraan toe kwam om jou te bedienen, waarna hij door het opengedraaide raampje het gevraagde bedrag inde. Nu doen we dat allemaal zelf, en gaat het sneller. We betalen nu zelf aan een betaalautomaat, we schroeven zelf onze benzinedop eraf, we vullen zelf onze tank, en we kunnen dat 24/7. In een tankstation loopt nu geen personeel meer rond.

Ook in de horeca krijg ik al te vaak het gevoel dat het sneller kan. Ik ben er dan ook van overtuigd dat we dezelfde richting moeten uitgaan in restaurants, cafés en brasseries. De technologie bestaat al: leg een tablet op tafel met een gepersonaliseerde app, waarlangs klanten hun bestelling doorgeven en betalen. Eén beweging, waarvoor er vroeger vier nodig waren. En dan kan je er als uitbater nog voor kiezen of je het tot aan tafel laat brengen, of dat je de klanten signaleert wanneer hun bestelling klaarstaat aan de toog.

Je krijgt er als uitbater veel meer bewegingsvrijheid door. De technologie schiet je te hulp en lost zo het personeelstekort in de horeca op. Waardoor je de eenvoudige stappen laat uitvoeren door de technologie, en je personeel kan inzetten voor de taken waarvoor mensen het meest geschikt zijn.

Verwar het toekomstbeeld van een horecazaak zonder personeel niet met de self-servicerestaurants die we nu gewoon zijn. De kwaliteit van de keuken kan er zelfs op verbeteren als er minder geld verspild wordt voor overbevraagd zaalpersoneel. Een koffie op een terrasje kan je nu eenmaal sneller en efficiënter bestellen en betalen via elektronische weg.

Het is voor een horeca-uitbater doodeenvoudig om een bestaande app te personaliseren door er alle dranken en maaltijden in onder te brengen, zodat de bezoekers met enkele kliks en swipes hun bestelling kunnen doorgeven — zelfs met specifieke wensen als saignant of bien cuit. Hetzelfde toestel staat in contact met de witte kassa en laat iedereen eenvoudig betalen. De investeringskost wordt bijna onmiddellijk terugverdiend door het uitgespaarde personeel.

Het is natuurlijk niet iets voor de 184 Belgische sterrenrestaurants, waar de persoonijke aanpak een onderdeel van de beleving is. De uitleg van een kelner of sommelier kan je niet vervangen door een schermpje. Maar in heel wat van de bijna 40.000 andere horecazaken is het perfect mogelijk om het met heel wat minder personeel te doen zonder dat de kwaliteit van de service daalt — integendeel.

En de obers? Door de onhandige uren is er in de horeca een personeelstekort, dus van een sociaal bloedbad zou geen sprake zijn. De technologie vervangt alleen de jobs die weinig gegeerd zijn, en verhoogt de kwaliteit van het mensenwerk. Net als bij de tankstationuitbaters van destijds.