Volgens Robert Hannigan, chef van de Britse spionagedienst GCHQ, zijn de grote Amerikaanse tech-bedrijven – zoals Facebook, Twitter en WhatsApp – ‘de geliefkoosde bevel- en controlenetwerken’ van terroristen en criminelen geworden. Hij beschuldigt de bedrijven ervan ‘het misbruik van hun diensten door terreurorganisaties te ontkennen’ en roept hen op ‘nauwer samen te werken met inlichtingendiensten’.
‘Hoezeer ze het ook mogen hekelen, de grote Amerikaanse technologiebedrijven uit Silicon Valley zijn de geliefkoosde bevel- en controlenetwerken geworden voor terroristen en criminelen’, schrijft GCHQ-topman Robert Hannigan in een opiniestuk voor de Financial Times. ‘Hun diensten slaan niet enkel zwaar extremistische bestanden en kinderpornografie op, maar maken ook misdaad en terrorisme makkelijker.’
IS gebruikt Twitter, YouTube en WhatsApp
Hannigan doelt onder meer op het gebruik door IS van bekende platforms als Twitter en YouTube. En WhatsApp zou de app bij uitstek zijn voor de terreurorganisatie om zijn strijders in het veld instructies te geven.
Ook de ‘would-be jihadi’s’ krijgen het makkelijk. ‘Zij moeten niet langer op zoek gaan naar geheime websites met geheime paswoorden. Ze kunnen gewoon andere jonge mensen volgen die op sociale media berichten over hun avonturen vanuit Syrië’, aldus nog Hannigan in de Financial Times. ‘En technieken om berichten te versleutelen of anoniem te maken waren ooit enkel voorbehouden voor de grootste criminelen of landen, maar zijn nu standaard.’
‘Relatie tussen inlichtingendiensten en tech-bedrijven moet beter’
De GCHQ-directeur ijvert voor een nauwere samenwerking tussen tech-bedrijven en inlichtingendiensten. ‘De uitdagingen voor overheden en inlichtingendiensten zijn enorm’, schrijft hij. ‘Wij kunnen daar niet op grote schaal aan tegemoetkomen zonder meer steun van de grootste Amerikaanse technologiebedrijven, die het web domineren.’ Ook internetgebruikers ‘zouden zich comfortabel voelen bij een betere relatie tussen inlichtingendiensten en technologiebedrijven’, meent Hannigan nog. Rechtengroep: ‘Uitspraken van Hannigan zijn aanstootgevend’
De uitspraken van Robert Hannigan doen het debat over spionage door inlichtingendiensten en de rol van internetbedrijven hierin opnieuw oplaaien. Onder andere Jim Killock van de Open Rights Group noemt de uitlatingen van Hannigan aanstootgevend. ‘Als technologiebedrijven resistenter zijn geworden tegen de data-aanvragen van GCHQ, dan is dat omdat ze beseffen dat het vertrouwen van hun gebruikers ondermijnd is geweest na de onthullingen van Snowden’, zei hij aan The Huffington Post.
‘Niet GCHQ of tech-bedrijven maar rechters zouden moeten beslissen wanneer er persoonlijke data overhandigd mag worden aan inlichtingendiensten. En als Hannigan een volwassen debat wil voeren over privacy, zou hij beter beginnen bij het aanpakken van de slechte gewoonte van GCHQ om gegevens van de hele Britse populatie te verzamelen’, aldus nog Killock.
