‘Telenet, de Big Brother uit Mechelen’

Op 13 september kondigde Telenet aan te zullen starten met gepersonaliseerde TV-reclame. Een project dat al langer op de tafel lag, maar dat op een erg bedenkelijke manier werd geïntroduceerd – en dan gebruik ik een stevig eufemisme – bij de klantenbasis.

In een vrolijke mail kregen Telenet-klanten (om en bij de 1,17 miljoen, volgens de laatste tellingen) te horen dat hun “Telenet-ervaring” zou “gepersonaliseerd” worden. Alles is momenteel een ervaring, en niet pakweg een product waar u geld voor neertelt. Die van Telenet zou een pak “persoonlijker” worden, met “extra voordelen” voor alle klanten. Goed nieuws! Goed nieuws voor iedereen! Baden in de gloed van voordelen en gratis geld!

Vergis u echter niet. De mail deelde in ietwat sluwe, doch hippe marketingtaal mee dat Telenet zijn privacybeleid had aangepast en alle klanten (bestaand én nieuw) met onmiddellijke ingang toestonden hun dataverkeer en TV-gedrag te laten analyseren voor reclame op maat, op de zenders Vier en Vijf, waar Telenet een financiële poot in de pap te brokken heeft. Ondanks herhaaldelijke waarschuwingen van de privacycommissie om een dergelijk project opt-in te maken (lees: een gebruiker moet actief toestemming geven) deed corporate wat corporate het liefst doet: zijn goesting.

De iets aandachtigere gebruikers die én alle Telenet-mails lezen én dieper graven door een woud van technische mumbo-jumbo en PDF’s konden via de accountmanager hun privacyniveau terugschroeven tot “algemeen”, een model waarin Telenet – vingers gekruist – belooft om data niet te gebruiken voor reclamedoeleinden. Voor echte masochisten kon het privacyniveau langs de andere kant ook uitgekleed worden tot “uniek”, een modus waarbij Telenet uw surfgedrag analyseert en u na een zoektocht naar bijvoorbeeld hotels in Berlijn reclame voor vliegmaatschappijen kan tonen. In de hele tekst wordt bovendien gewag gemaakt van data gebruiken en verwerken – nergens is duidelijk te lezen of de data al dan niet sowieso verzameld wordt.

Op de configuratiepagina voor deze privacyinstellingen wordt Niveau 3 (“Persoonlijk”) trots bestempeld als de “meest gekozen” optie. Beetje wiedes als je al je klanten op 1 nacht tijd onvrijwillig deze keuze aansmeert, natuurlijk.

Krijgen mensen die duur betalen met hun privacy dan tenminste ietwat financieel voordeel? Een verlaging van de maandelijkse kosten, bijvoorbeeld? Daarvoor zijn blijkbaar “de marges te klein”. Hoewel in hetzelfde interview gepocht wordt dat “adverteerders wildenthousiast zijn en staan aan te schuiven”. Bedenkelijk – als eindgebruiker zal u het waarschijnlijk met wat zoethoudertjes als gratis films of tickets voor een pretpark moeten stellen.

Deze aanpassingen zetten de deur op een kier voor steeds verregaandere experimenten. In de VS is het ondertussen schering en inslag dat ISP’s persoonlijk advertenties injecteren, om die van andere websites te vervangen, en zo een graantje mee te pikken. In 2014 probeerde Telenet ook al een stap te zetten richting schending van de netneutraliteit, maar moest toen schoorvoetend terugpeddelen.

Tel hierbij dat wegens het duopolie op de Belgische markt (Belgacom / Telenet) de internet/tv prijzen sowieso al belachelijk hoog zijn, we nog steeds met artificiële datalimieten zitten (iets waar ze in het buitenland – bvb Nederland – smakelijk om lachen) en Telenet bovendien op drukke momenten aan traffic shaping doet (bepaalde gegevensstromen vertragen), en je kan niet anders dan concluderen dat Telenet betalende klanten momenteel een stevig oor aannaait. En dit zal kunnen blijven doen zolang de telecommarkt in België niet grondig opengebroken wordt.

Jamaar, Facebook en Google doen dat toch ook, hun advertenties aanpassen aan je gebruikersprofiel? Klopt, maar voor Facebook of pakweg Gmail betalen we niet, en zijn we zélf het product. Zou Telenet gratis internet en kabelTV aanbieden zijn er vast mensen die een deel privacy willen opgeven in ruil voor gratis dienstverlening.

Telenet probeert deze aanpassingen er in alle haast nog door te wurmen voor de nieuwe regels voor ISP’s, momenteel gestemd in de Europese Commissie, in 2018 van kracht worden. Ik hoop dat de privacycommissie en bevoegd Europarlementslid Philippe De Backer de spierballen zullen laten rollen. Ondertussen raad ik iedereen die Telenet-klant is aan om de nieuwe privacyinstellingen eens goed te bekijken, en duidelijk te maken dat dit geen manier van handelen is.