‘Tesla wordt een roboticabedrijf, maar heeft nog een lange weg te gaan’

Vannacht op Tesla’s AI Day presenteerde Elon Musk een prototype van Optimus. Robotica-expert Bram Vanderborght (imec, VUB) was onder de indruk van de snelheid waarmee het bedrijf vooruitgang boekt, maar benadrukt dat het niet evident wordt om de technologie van Tesla-wagens over te brengen naar robots.

In de zomer van 2021 kondigde Elon Musk onverwacht aan dat Tesla werkt aan de menselijke robot Optimus. We kregen een computeranimatie te zien, tot plots een mens in robotpak op het podium een dansje kwam plaatsen. Een werkend prototype van een echte robot was er toen nog niet, maar Elon Musk gaf zichzelf toen een ambitieuze deadline van één jaar. Vannacht op de AI-dag presenteerde Tesla zijn vorderingen in kunstmatige intelligentie. Was het tijd om opnieuw te dansen?

Wordt Tesla een roboticabedrijf?

Volgens Musk is Tesla het grootste roboticabedrijf ter wereld. En ik kan hem daar enigszins in volgen. Elke Tesla-wagen zit vol sensoren en ze hebben een heel performante eigen computerchip ontwikkeld. Deze chip is nodig om de zware berekeningen uit te voeren die nodig zijn om de verschillende videobeelden te analyseren op wegmarkeringen, voertuigen, fietsers en voetgangers om er veilig tussen te rijden. Niet opletten als bestuurder hoort er helaas nog lang niet bij, ondanks de lang beloofde autonome robottaxi’s.

Tesla heeft wel al heel wat robotonderdelen in huis: kennis van AI, hun eigen computerchip, hun supercomputer voor machine learning, camera’s, elektrische motoren en batterijen. Tesla’s zijn als het ware robots op wielen. Dan kunnen we ook een robot bouwen naar ons mechanisch evenbeeld, denkt Musk.

Tesla is niet de eerste autobouwer die stappen in de menselijke robotica zet. Honda presenteerde in 2000 al Asimo, de toen meest geavanceerde humanoïde robot. De fabrikant van motorfietsen en auto’s zag in robotica een nieuwe vorm van mobiliteit. Dat bleek ook uit de naam: Asimo is het acroniem voor Advanced Step in Innovative MObility. Toen Asimo niet in staat bleek de ramp van Fukushima te bestrijden, kreeg Honda veel kritiek. Dit jaar werd Asimo op pensioen gestuurd.

Elon Musk wil de AI know-how van Tesla voor zelfrijdende wagens overbrengen naar onze rommelige huizen, kantoren en fabrieken. Dat wordt niet evident, want de technologie staat zelfs nog niet op punt voor zijn autonome voertuigen op een redelijk geordende ruimte als een weg. Bovendien moet zo een robot-buddy meer doen dan enkel rondbewegen door middel van camera’s. Hij moet ook fysiek in interactie treden met de wereld: deuren openen, bouten aanvijzen en supermarktzakken vullen, … Zulke taken zijn eenvoudig voor mensen, maar nog heel moeilijk tot onmogelijk voor robots.

Eerste stap

Van robots die objecten manipuleren met hun handen, kregen we vrijdag dan ook nog niets te zien. Wel toonde Tesla hun development platform, dat ze ontwikkeld en gebouwd hadden in een half jaar. Het was opgebouwd met standaard motoren en zonder fancy covers, met draden die eruit staken. Optimus maakte zonder valbescherming zijn opwachting op het podium, wandelde wat rond en wuifde naar het publiek. Via filmpjes kregen we te zien hoe de robot basistesten uitvoerde in de Tesla-fabriek. Ook hun laatste prototype met Tesla-motoren en met een meer afgewerkt uiterlijk kregen we al te zien.

Het is duidelijk dat Optimus nog veraf staat van de capaciteiten van Atlas, de robot van het bekende Boston Dynamics wiens gymnastische kunstjes te zien zijn in indrukwekkende YouTube-video’s. Hyuandai, de autobouwer die eigenaar is van Boston Dynamics, investeerde recent 400 miljoen euro in een AI-instituut om meer capaciteiten te geven aan de robots. Bovendien kan ik nog een lange lijst geven van roboticalabo’s die op technologisch vlak al een stuk verder staan. Toch was ik onder de indruk van wat Tesla gisteren liet zien. Voor een jong team dat vorig jaar vrijwel van nul is begonnen, is het knap waar ze nu al staan.

Goedkoper dan een auto

Interessant was dat Musk opnieuw de focus legde op kostprijs en massaproductie. Het is een constante in zijn werk is om drastisch en onconventioneel te innoveren om de prijs te verlagen. Denk aan de SpaceX-raketten die terugkomen naar de aarde zodat ze herbruikbaar en veel goedkoper worden, of de Gigapressen die industriële robotarmen vervangen om het onderstel van de Tesla te maken.

Elon Musk vermoedt dat de prijs van een Optimus eigenlijk niet gek hoog zal zijn – minder dan een auto, 20.000 dollar. Humanoids waar ik bijvoorbeeld in Japan onderzoek mee verrichtte kosten al snel enkele honderd duizenden euro’s. Die hebben de prijs van een Ferrari, omdat ze op een gelijkaardige manier gemaakt worden: manueel en in kleine oplage. Gaan er meer nuttige functies komen en dus bruikbaar zijn voor heel wat toepassingen, dan kan productie drastisch opgeschaald worden, en kan de prijs die Musk vooropstelt inderdaad haalbaar worden. Het aantal componenten in een robot is immers veel kleiner dan een gemiddelde wagen.

Een visie rond robots is ook een nodige stap om Musk’s grote droom te realiseren: leven op Mars mogelijk maken. Robots zullen eerst Mars moeten koloniseren en voorbereiden voor mensen het hun nieuwe thuis kunnen noemen.

Heeft Musk vannacht de robotica-wereld disruptief geïnnoveerd? Ik vrees ervoor. Maar het is bekend dat hij onmogelijke deadlines plaatst voor zijn herbruikbare raketten, zelfrijdende wagens en nu ook zijn humanoïde robots. Ik verdenk hem stiekem in Marsjaren te rekenen, die tweemaal zo lang duren dan aardse jaren. Zijn eerste elektrische wagens stonden ook meer stil naast de weg, we hebben heel wat SpaceX-rakketen zien ontploffen en nu zullen we nog heel wat robots hun evenwicht zien verliezen. Maar afschrijven zou ik de robots van Musk zeker niet doen.