Vergeet kilowattuur, de energieleverancier van morgen streamt comfort

De komende tien dagen trekken we weer massaal naar Batibouw, de jaarlijkse hoogmis voor de Belg met de baksteen in de maag. Daar gaan we met een zekere verbetenheid op zoek naar antwoorden: hoogrendementsketel of condensatieketel? Radiatoren of convectoren? Vloerverwarming of luchtverwarming? Diffuus licht, direct licht of indirect licht? De folders beloven stuk voor stuk betere prestaties voor minder geld – en wij laten ons adviseren en demonstreren tot we tureluurs weer naar huis gaan.

Een minderheid vindt al dat vergelijken en bestuderen geweldig, de meeste mensen zouden er graag van verlost zijn. “Zorg gewoon dat mijn huis warm is als het buiten koud is, koel is als het buiten warm is en licht is als het buiten donker is.”

Dat was ook wat architect Thomas Rau – een wereldautoriteit als het aankomt op duurzame architectuur – zei toen hij voor zijn nieuwe kantoren een lichtplan nodig had van Philips. “Ik wil geen lampen. Ik wil licht. Zoveel lux. Zoveel uur per jaar.” En Philips kwam terug met een lichtplan waarmee Rau niet langer betaalde voor lampen, maar voor licht. Niet voor de toestellen, maar voor de dienst. Voor het comfort.

In entertainment vinden we dat model al perfect normaal, daar noemen we dat ‘streaming’. Spotify zorgde voor een revolutie in de manier waarop naar muziek luisteren. Netflix deed hetzelfde voor televisieseries. In mobiliteit zien we eenzelfde tendens – in Brussel bieden bedrijven als Zipcar en DriveNow deelauto’s die je reserveert en opent met een app. Jonge mensen, stedelingen op kop, hoeven geen eigen auto meer voor de deur hebben staan.

Silicon Valley-investeerder Mary Meekers (volgens zakenblad Forbes een van de 100 machtigste vrouwen ter wereld) ziet in haar recentste trendrapporten immers een nieuwe golf aan internet of things-oplossingen op ons afkomen, die het mogelijk maken om diensten verregaand te personaliseren.

Toegepast op energie en aanverwante diensten betekent dit dat de mainstream klant geen ketels, radiatoren, airconditioning of lampen meer kopen, maar warmte, koelte, licht (of liever: sfeer) en gemoedsrust. Energy-as-a-service, beschikbaar waar en wanneer we het nodig hebben, zonder de rompslomp van aankoop of onderhoud. Dat geven we uit handen, dat is voor de leverancier.

De evolutie zal ook niet stoppen bij energie. De grenzen tussen energie en andere comfortdiensten gaan vervagen en elkaar tegenkomen in een home automation systeem dat veiligheid, comfort en verwarming bundelt.

Want dat zal je dit jaar op Batibouw al merken: domotica zoals we dat vroeger kenden bestaat eigenlijk niet meer. Waar een “slimme” woning vroeger nog een kilometers bekabeling doorheen je hele huis vereiste, kan je vandaag de dag in een handomdraai oplossingen aan elkaar koppelen via de wifi, en ze allemaal bedienen via je smartphone.

De technologie zal dus ook de mogelijkheid bieden om de consument verregaand te ontzorgen. Dankzij alomtegenwoordige sensoren en slimme software wordt het perfect mogelijk om de zorg over energiezuinigheid bij de leverancier te leggen. Heeft iemand een raam opengezet? Dan gaat de airco uit. Staat de achterdeur op een kier en je wil verwarmen? Een notificatie op je smartphone vraagt om eerst de deur te sluiten.

De technologie maakt het mogelijk dat consumenten en leveranciers samen werken aan een lager verbruik en een meer duurzaam omspringen met energie. In dat model kiest de consument voor een bepaald comfortniveau, en de leverancier levert het gevraagde niveau van comfort. Verwarming in de winter, airco in de zomer. Sfeerverlichting. Veiligheid in en rond het huis. De leverancier heeft er op dat ogenblik alle belang bij om die diensten zo optimaal mogelijk te ‘streamen’ en wordt dus aangemoedigd om de zuinigste manier te vinden om die diensten te bieden.

Dat was overigens precies wat Thomas Rau merkte toen hij Philips er attent op maakte dat niet hij, maar Philips de electriciteit voor de verlichting moest betalen: “Uiteindelijk kwam (de lampenman van Philips) met een voorstel waarbij nog een fractie van het aantal lampen overbleef. Van een nieuw, energiezuiniger model.”

Is dat verre toekomstmuziek? Verre van. De technologie om om deze toepassingen mogelijk te maken bestaat vandaag al grotendeels: sensoren worden almaar goedkoper en betrouwbaarder en het aantal ‘slimme’ applicaties en apps neemt exponentieel toe (dat zal op Batibouw zonneklaar zijn). Technisch gezien is de grootste hindernis wellicht een standaard die ervroor zorgt dat alle slimme apparaten in een huis met elkaar kunnen praten. Maar ook daar is de race in volle gang om die te ontwikkelen – zo heeft innogy, het moederbedrijf van essent.be, een eigen protocol ontwikkeld voor smart home toepassingen.

Wellicht zullen het in eerste instantie bedrijven zijn die de weg tonen naar dit nieuwe model van ‘streaming’ van energie – net als bij leasing van auto’s. Dat verwacht ik op vrij korte termijn zelfs, binnen de vijf jaar. En zoals we na verloop van tijd particuliere autoleasing zagen opduiken, zal het daarna een kwestie van tijd zijn voor de consument ook de voordelen ziet van een model van ontzorging.

De evolutie wég van een apparatenmodel en naar een dienstenmodel zal niet alleen meer comfort bieden voor de consument, het is ook goed nieuws voor de planeet. Duurzaamheid wordt een gedeelde verantwoordelijkheid van de consument en de leverancier, nog meer dan vandaag al het geval is. Dat kunnen we alleen maar toejuichen.

Pierre Pignolet is Managing Director Essent.be