VN-vredesonderhandelingen in patentenoorlog

Onder de hoede van de ITU zaten bedrijven als Apple, Samsung, Nokia en anderen in Geneve samen om over een redelijk gebruik van patenten te discussiëren.

Onder de hoede van de ITU zaten bedrijven als Apple, Samsung, Nokia en anderen in Geneve samen om over een redelijk gebruik van patenten te discussiëren.

Vandaag lijkt het wel of bedrijven elkaar slechts met patentrechtszaken beconcurreren, en niet met producten. Integendeel, de rechtszaken worden aangewend om andermans producten van de markt te weren, in plaats van met hen te beconcurreren. Dat een en ander innovatie en de ontwikkeling van de markten in de weg staat, is wel voor iedereen duidelijk, inclusief de Internationale Telecommunicatie Unie (ITU). Deze internationale organisatie, geaffilieerd met de Verenigde Naties, bewerkstelligt door middel van internationale verdragen en standaarden een optimaal wereldwijd telecomverkeer.

Concreet organiseerde de ITU in Geneve een studiedag over een ‘(F)RAND’-gebruik van patenten. Die afkorting staat voor (Fair), Reasonable and Non-Discriminatory, of zeg maar een rechtvaardig, redelijk en niet-discriminerend gebruik van patenten, en dat in het bijzonder van Standard Essential Patents (SEPs). Die laatste zijn patenten die nodig zijn voor het implementeren van brede standaarden, zoals GSM, WiFi en dies meer. Een FRAND gebruik moet zowel de eigenaar van het patent een redelijke vergoeding bezorgen (als deze het patent niet vrijelijk ter beschikking stelt), als voorkomen dat de gebruikers ervan op een later tijdstip plots tot zware betalingen worden gedwongen. Dat laatste zou het gevolg kunnen zijn van een bedrijf dat een relevant patent bezit, maar dat pas na de aanvaarding van de standaard bekend maakt (zodat het betrokken patent niet in de FRAND-overeenkomst is opgenomen).

Patentenoorlog Meer zorgen baart de recente opstoot van rechtszaken waarin patenten worden aangewend om producten van derden uit de markt te weren, wat zowel de keuze van de gebruiker beperkt, als innovaties. Zeker kleinere (maar ook grote) bedrijven aarzelen om nieuwe mogelijkheden in hun producten te voorzien, uit angst dat de investering in zo’n product wordt onderuit gehaald door een rechtszaak. Vandaag moet immers een product zijn rendement boeken in de eerste maanden na de introductie, want nadien wordt het al snel door nieuwere producten verdrongen. Dat geldt zeker in de wereld van mobiele telefonie, tablets en dies meer.

Belangrijk is dan ook dat de ronde tafel van de ITU zowel bestaande als nieuwe spelers op deze markt samenbracht, waaronder Samsung, Apple, Nokia, Microsoft, Google, Qualcomm, Huawei, Orange, Panasonic, RIM, naast een rist standaardorganisaties en academische instellingen. In totaal waren er meer dan 140 deelnemers. Het programma van de dag voorzag onder meer in een ‘brainstorm’ met het oog op het vinden van oplossingen, en na afloop werd gemeld dat het een ‘verhit debat’ was geworden. Bedrijven als Apple, Microsoft en Cisco waren enkele van de bedrijven die aandrongen op verandering, maar een suggestie om een verkoopstop van producten te verbieden werd gecounterd met de opmerking dat die stok onwillige partijen tot toegevingen kan dwingen. Regulatoren hebben wel beslist om samen te zitten om de limieten van FRAND overeenkomsten duidelijker te bepalen. Algemeen wordt verwacht dat het nog een jaar duurt eer definitieve beslissingen of oplossingen worden bereikt. Experten stellen evenwel dat het uiteindelijk wel de regulatoren en de rechtsspraak het laatste woord zullen hebben.

Overigens zullen deze besprekingen niet meteen een einde maken aan het misbruik van patenten betreffende ontwerpkenmerken, of patenten inzake interface- en api-elementen. Die patentoorlogen zullen ongetwijfeld verder in de rechtbanken worden uitgevochten, met alle gevolgen van dien.