“VR en Livestreaming zullen een revolutie teweegbrengen waar we vandaag op moeten anticiperen”

“Op het moment dat de doorbraak in virtual reality er komt, zal onze consumptie van nieuws veel meer betrokken worden”, schrijft Wim Soons. “Dat kan zowel voor gevaren als voor opportuniteiten zorgen. En daar kunnen we best nu al op anticiperen.”

Eind juni 2016 vond er op de vloer van het Amerikaanse congres een erg ongewone actie plaats. Leden van de democratische fractie eisten na een schietpartij in een nachtclub in Orlando een stemming over wapenwetgeving. Toen die er niet kwam, organiseerden zij een sit-in: een bezetting van het halfrond om alsnog de stemming af te dwingen. Omdat het parlement volgens de republikeinse parlementsvoorzitter niet langer ‘in sessie’ was, werden de vaste camera’s waarmee alles in het ganse land werd uitgezonden via parlementaire zender C-SPAN, uitgezet. Vervolgens werd er een stukje mediageschiedenis geschreven: verschillende parlementsleden begonnen een livestream te voorzien, en even laten werd deze stream opgepikt door… C-SPAN. De parlementsleden waren filmcrew geworden.

Live grijpt je bij de keel

Het delen van foto’s en video via internet is intussen gigantisch groot geworden. Maar het ‘live’ element voegt een geheel nieuwe dimensie toe. En soms grijpt die dimensie de kijker keihard bij het nekvel.

Het was op woensdag 6 juli, om 21u ‘s avonds, dat Diamond Reynolds vanop de passagierszetel van een witte Oldsmobile een Facebook-livestream start. Reynolds vertelt de kijker dat haar vriend net is neergeschoten door de politie. De kijker krijgt beelden te zien van een bebloede, stervende man naast haar, en van een politie-agent die hen beiden onder schot houdt.

Tegen donderdagmiddag was het beeldfragment al 3,2 miljoen bekeken en vele tienduizenden keren gedeeld. De avond zelf nog begonnen mensen massaal op straat te komen.

We ain’t seen nothing yet.

Intussen werden nieuwe grenzen overschreden. Begin dit jaar waren er de vier dronken jongeren die in Chicago urenlang een mentaal beperkte jonge martelden en dit bijna een half uur lang live uitzonden. In april streamde een man in Cleveland live hoe hij een man vermoorde, maar het dieptepunt moet de livestream geweest zijn van een man die in Thailand het vermoorden van zijn baby livestreamde.

Gelukkig zijn er ook talloze voorbeelden van hoe livestreaming mensen op een positieve manier kan betrekken, en wordt livestreaming het meest gebruikt om kijkers te doen genieten van een concert, een boeiende conferentie, een sportwedstrijd. Vast staat dat het aan een énorme opmars bezig is.

Ik geloof echter dat de botsing met een tweede fenomeen kan zorgen voor een ware media-revolutie: virtual reality (VR). Op dit moment zijn er al een aantal virtual reality-brillen op de markt, en ook een 360° camera ligt intussen budgettair binnen het bereik van velen. Toch zijn er op dit moment maar weinigen die – die ene ‘test’ op een jaarbeurs of kerstfeest daar gelaten – al echt ervaring hebben met VR, laat staan er gebruik van maken. De gsm heeft ons echter geleerd hoe snel iets ingang kan vinden, eens er betaalbare modellen op de markt zijn die ook een praktische en hoogkwalitatieve gebruikerservaring bieden. Vandaag is dat nog niet het geval, overmorgen zal dat heel anders zijn.

Rockconcert, gamel vluchtelingenbootje of de strijden met IS?

Op het moment dat deze doorbraak er komt, zal onze consumptie van nieuws mogelijk heel anders worden, veel meer betrokken. Vandaag blijft veel nieuws voor ons vaak heel moeilijk vatbaar.

We zien beelden van een verwoeste stad na een bombardement, van een bootje vol uitgehongerde vluchtelingen op de middellandse zee of van vechtende IS-strijders. De dag is niet meer zo veraf dat we met zijn allen, door middel van een goedkope VR-set, live zullen kunnen kijken door de ogen van een bootvluchteling, een bewoner van een Syrische stad die de bommen om zich heen ziet vallen of een strijder in het midden van een vuurgevecht. Ik geloof ook dat dit de manier zal veranderen waarop wij tegen actualiteit aankijken. De beleving ervan zal veel intenser worden. Hopelijk zal niet enkel het adrenalinegehalte doen stijgen, maar ook het empathieniveau. Ik kan mij vandaag oprecht en met de beste wil van de wereld niet voorstellen wat mensen in een conflictgebied meemaken. Live VR-beleving zou dit wel eens een pakje ‘dichter’ bij ons kunnen brengen.

Toch kan de impact van dit alles ook minder positief uitpakken. Voor extremisten kan het een fantastisch instrument worden om emoties hoog te laten oplaaien, en bloed te laten koken. Het zal een uitdaging zijn voor de mainstream media om voldoende snel in te spelen op de technologische mogelijkheden die voorhanden zijn, eens VR breed ingang vindt bij de bevolking. Ook voor het onderwijs kan het heel wat opportuniteiten bieden. Leerlingen over iets vertellen is één ding, het hen laten beleven is een ander. Hopelijk wordt er dan ook vandaag al geanticipeerd op deze revolutie. De toekomst zou er wel eens sneller kunnen zijn dan we ons kunnen inbeelden.