Waar blijft die superbatterij?

© Istock
Pieterjan Van Leemputten

We horen regelmatig over revolutionaire wetenschappelijke ontdekkingen, toch blijft het vaak jaren stil voor we daar als consument iets van merken. Waarom duurt het toch zo lang voor we uitvindingen tot in de woonkamer krijgen?

De aanleiding van dit stuk is onze eigen ongeduldigheid. We schrijven al enkele jaren over revolutionaire batterijen die veel langer meegaan, maar we wachten er nog steeds op en zo zijn er intussen talloze voorbeelden. Daarom dat we het de wetenschap zelf vragen. Professor Koenraad Debackere, gedelegeerd bestuurder van KU Leuven Research & Development nuanceert dat een ontdekking nog geen massaproduct is:

“Er spelen veel factoren mee, maar twee zaken in het bijzonder,” zegt professor Debackere. “Veel octrooien leiden nooit tot een succesvol product omdat er tussen uitvinding en toepassing heel veel risicofactoren zitten. Enkel al voor schaalbaarheid: je kan in de biochemie een geweldige synthese in een labo maken, maar daar honderden hectoliters op een betrouwbare kwaliteitsvolle manier van maken vereist heel wat ontwikkelwerk vooraleer het een foutloos product is.”

Tussen uitvinding en toepassing zitten heel wat risico’s, ook financieel.

Een tweede factor die meespeelt is hoe de markt je uitvinding of product apprecieert. “Het is niet omdat je iets kan maken, dat de markt het waardeert. Ook niet als het technologisch geweldig is. Er zijn behandelingsmethodes voor patiënten die beter zijn dan de huidige, maar die onaangenaam zijn voor de chirurg of hen meer werk kost. Zo zijn er genoeg voorbeelden waarbij het gemak van het huidige niet opweegt tegen iets wat op zich beter is.”

Oude bevrozen Yogurt

Maar die markt evolueert wel. Het kan zijn dat een uitvinding lang geleden niet slaagde, maar vandaag wel omdat de consument er nu wel voor openstaat. “Frozen Yogurt werd tientallen jaren geleden al ontwikkeld, maar de smaak werd niet gewaardeerd. Vandaag vinden we dat product in elke supermarkt omdat de smaak van de consument is veranderd. Dat zien we ook bij het eten van insecten: het gebeurt al generaties in Afrika maar nu pas vinden die producten hun weg naar de Europese klant omdat het smaakpallet verandert.”

Financieel risico

Een andere vertragende factor is geld. “Zodra je met een uitvinding naar de markt trekt moet je middelen hebben en vaak is het wachten tot iemand wil investeren. Tussen uitvinding en toepassing zitten heel wat risico’s, ook financieel. Het is een veralgemening, maar als iets tien euro kost om het uit te vinden, dan kost het honderd euro om te ontwikkelen en duizend euro om het naar de markt te brengen.”

Ook regulatoren spelen een rol in dat verhaal. “Het kan perfect zijn dat je product oké is, maar niet goed genoeg ten opzichte van wat er op de markt is en dus geen groen licht krijgt”, aldus Debackere.

Je kan heel interessante innovaties naar de markt brengen zonder nieuwe technologie.

Uitvinding Vs Innovatie

Professor Debackere laat tussendoor vallen dat niet elke innovatie een uitvinding nodig heeft. “Je kan heel interessante innovaties naar de markt brengen zonder nieuwe technologie. Uber is een creatieve manier om vervoer te organiseren, maar technologisch zijn ze niet vernieuwend. Soms heb je het gat in de markt door bestaande zaken te combineren. Soms is het omgekeerd en geraakt een heel mooie uitvinding door alle risico’s van schaal, financiering, klantverwachting en kwaliteit toch niet snel op de markt.”

De ideale samenloop van omstandigheden

Een ander aspect van nieuwe producten is dat het soms niet aanslaat, tot een aantal neuzen in dezelfde richting staan. Denk maar aan het de smartphone en het ecosysteem tussen smartphonemakers, app-bouwers, telecomoperatoren en Google of Apple. “Je hebt soms heel complementaire dingen nodig.”

En voorbeeld daarvan is Tesla, dat niet enkel zijn elektrische wagen nodig heeft, maar ook de batterijtechnologie, voldoende oplaadstations enz… “Zo lang die er niet zijn gaat de interesse in je product beperkt zijn.”

Voorspelbaarheid

Tussen uitvinding en product zitten dus een hoop obstakels daardoor het jaren kan duren voor er een werkbaar product verschijnt. Maar valt een echte gamechanger dan toch niet te voorspellen?

“Zeker ben je nooit maar zowel technologisch als financieel is er wel het bandwagon-effect. Als er plots enorm veel investeringen of onderzoeksinteresses zijn in een domein dan weet je dat er iets zit aan te komen. Vervolgens zie je dat mensen gaan publiceren over hun onderzoek en octrooien nemen. Dat is natuurlijk geen zekerheid, maar waar er plots veel inspanningen zijn, kan het allemaal een pak sneller gaan. Al kan het ook betekenen dat iets sneller naar de afgrond rijdt.”

Waar er veel inspanningen zijn, kan het allemaal een pak sneller gaan. Al kan het ook betekenen dat iets sneller naar de afgrond rijdt.

De zelfrijdende wagen lijkt het schoolvoorbeeld van zo’n domein waar plots veel aandacht naartoe gaat. “De laatste 2-3 jaar zien we daar veel interesse, zowel van autofabrikanten als Audi als nieuwe spelers zoals Google. Die twee hebben ook een andere invalshoek dus krijg je meer dynamiek.”

Maar Debackere waarschuwt dat we ons niet mogen laten leiden door wat we nu al zien. “Hoe meer bedrijven zich op het domein toeleggen, hoe meer experimenten en hoe beter het eindresultaat kan worden afgestemd. De zelfrijdende wagens die we vandaag al zien kunnen er nog een pak anders uitzien tegen dat we er allemaal mee rondrijden.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content