Wat wint de overheid bij meer ICT?

Informatisering van de overheid, het helpt de burgers en bedrijven kosten en moeite besparen. Maar het blijft koffiedik kijken over wat de overheid er bij wint. “Efficiëntie moet je afwegen tegen effectiviteit”, klinkt het.

Informatisering van de overheid, het helpt de burgers en bedrijven kosten en moeite besparen. Maar het blijft koffiedik kijken over wat de overheid er bij wint. “Efficiëntie moet je afwegen tegen effectiviteit”, klinkt het.

Een en ander blijkt uit een studie van het Instituut voor de overheid van de KU Leuven. De onderzoekers bekeken aan de hand van concrete cases de kosten die de aanpassing van regelgeving met zich meebrengt, voor burgers/bedrijven én voor de overheid. Ook de ict-kosten maken daar een deel van uit, aangezien zowat elke case een ict-component had, of het nu de digitalisering was van een papieren proces of een efficiëntere inzet van databanken.

En de initiële kost van ict-investeringen is hoog, klinkt het in de conclusie. “De eventuele besparing is minder voelbaar omdat het een besparing per dossier betreft en omdat die pas duidelijk wordt na meer dan een jaar.”

Dat burgers of bedrijven winnen bij meer ict, mag blijken uit de cases, maar voor de overheid zelf is dat niet zeker. “Ict verlaagt de drempel voor de doelgroep”, legt onderzoeker Jan Rommel uit. “Daardoor kan het aantal aanvragen – lees: te verwerken dossiers – stijgen. Dus soms leidt ict tot een stijging van kosten voor de overheid. Efficiëntie moet je dan afwegen tegen effectiviteit.”

Dat ict personeelkosten helpt besparen, is voorlopig ook niet echt het geval. “Puur uitvoerende taken kunnen vaak geschrapt worden, maar we zien eigenlijk nergens een grote daling van personeel.” Intern zorgt ict tot slot ook soms voor een complexe coördinatie tussen verschillende overheden, die voordien elk apart werkten.

De onderzoekers benadrukten wel dat het, bij gebrek aan een gestandaardiseerde meetmethode voor de beheerskosten van de overheid, erg moeilijk was om over de cases heen algemene conclusies te trekken, ook over ict-kosten dus.