Er is dringend nood aan een internationaal verdrag dat duidelijke grenzen stelt aan zogenaamde killerrobots. Daarvoor hebben VN-secretaris-generaal Antonio Guterres en het hoofd van het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) Mirjana Spoljaric gepleit in een gezamenlijke verklaring. Zo’n verdrag zou in 2026 klaar moeten zijn.
De bezorgdheid over autonome wapensystemen die zonder menselijk toedoen doelwitten zoeken en aanvallen, neemt toe. De zogenaamde killerrobots moeten volgens Guterres en Spoljaric verboden worden. Zij vinden dat autonome wapensystemen niet aangestuurd mogen worden door algoritmes. ‘Dat mensen door machines automatisch in het vizier worden genomen, moet een morele grens blijven die we niet overschrijden’, aldus Guterres en Spoljaric.
Wettelijk kader
In Genève wordt al jaren zonder succes onderhandeld over een wettelijk kader voor dodelijke autonome wapens. Maar wapenproducerende landen houden beperkingen tegen.
Het ICRC definieert killerrobots als autonome wapensystemen die zonder menselijke tussenkomst doelwitten uitkiezen en aanvallen uitvoeren. Sommige landen maken een onderscheid tussen semi-autonome en volledig autonome wapens. Bij semi-autonome wapens speelt de mens nog steeds een rol. Dat gaat bijvoorbeeld over drones die automatisch doelen identificeren.
Killerrobots roepen ‘ernstige humanitaire, juridische en ethische vragen’ op. Ze kunnen ook de nationale veiligheid in het gedrang brengen, stellen Guterres en Spoljaric. De wapens kunnen leiden tot instabiliteit en internationale spanningen. Omdat het gebruik ervan minder risico’s omvat voor burgers en militairen, kunnen ze namelijk de drempel om aan een conflict deel te nemen verlagen.
