VN neemt resolutie over kunstmatige intelligentie aan

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft donderdag unaniem de eerste mondiale resolutie over kunstmatige intelligentie aangenomen. Die moedigt landen aan om mensenrechten te garanderen, persoonsgegevens te beschermen en AI te controleren op risico’s.  

De niet-bindende resolutie werd voorgesteld door de Verenigde Staten en mee ingediend door China en meer dan 120 andere landen, en pleit ook voor versterking van het privacybeleid. De resolutie is de laatste in een reeks – doorgaans vrij tandeloze – initiatieven van regeringen over de hele wereld om de ontwikkeling van AI vorm te geven.

Drijfveer daarbij is doorgaans de angst dat het gebruikt zou kunnen worden om democratische processen te verstoren, fraude aan te wakkeren of zou leiden tot een dramatisch verlies van banen, naast andere schade. Niettemin erkende de tekst ook het potentieel van de technologie om de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG) die de VN heeft gedefinieerd te bereiken.

In november onthulden de VS, Groot-Brittannië en meer dan een dozijn andere landen al de eerste gedetailleerde internationale overeenkomst over hoe kunstmatige intelligentie kan worden beschermd tegen kwaadwillende actoren, waarbij bedrijven worden aangespoord om AI-systemen te ontwikkelen die ‘secure by design’ zijn.

Digitale kloof in het vizier

Het is de eerste keer dat ook de Algemene Vergadering van de VN zich nu uitspreekt over het nog prille AI-veld. ‘Kunstmatige intelligentiesystemen onjuist of kwaadwillig ontwerpen, ontwikkelen, inzetten en gebruiken brengt risico’s met zich mee die de bescherming, bevordering en het genot van mensenrechten en fundamentele vrijheden kunnen ondermijnen’, aldus de resolutie. De Algemene Vergadering riep alle staten, de private sector en de samenleving, onderzoeksorganisaties en media op om regelgeving te ontwikkelen en te ondersteunen die een veilig en betrouwbare kader voor het gebruik van AI schept.

Daarnaast nam de resolutie ook de digitale kloof tussen ontwikkelde en minder ontwikkelde landen in het vizier, met de uitdrukkelijke bedoeling dat beiden zeggenschap hebben in de discussies over AI. De tekst maakt duidelijk dat ook ontwikkelingslanden de technologie en mogelijkheden moeten krijgen om van de voordele van AI te genieten, waaronder ziekte-uitbraken detecteren, overstromingen voorspellen, en landbouwers helpen.

‘Vandaag hebben alle 193 leden van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties met één stem gesproken en er samen voor gekozen om kunstmatige intelligentie te besturen in plaats van het over ons te laten regeren’, stelde Linda Thomas-Greenfield, ambassadeur van de VS bij de Verenigde Naties, vast. Ze sprak de hoop uit dat de ‘inclusieve en constructieve dialoog die aan de resolutie vooraf ging een model zou worden voor verdere gesprekken rond de uitdagingen die AI met zich meebrengt. Bijvoorbeeld waar het gaat om vrede en veiligheid en een verantwoord militair gebruik van autonome AI.’

Europa loopt voorop

Wat betreft regelgeving rond AI loopt Europa voor op de Verenigde Staten, met EU-wetgevers die deze maand nog een voorlopige overeenkomst goedkeurden om toezicht te houden op de technologie. De regering Biden heeft bij de wetgevers aangedrongen op AI-regulering, maar het gepolariseerde Amerikaanse Congres heeft weinig vooruitgang geboekt. Ondertussen heeft het Witte Huis in oktober met een nieuw uitvoeringsbesluit geprobeerd om de risico’s van AI voor consumenten, werknemers en minderheden te beperken en tegelijkertijd de nationale veiligheid te versterken.