Wil de echte CIO nu opstaan?

Spanning tussen ‘business’ en it is er altijd al geweest en de voorbije jaren is het er niet beter op geworden, integendeel. De reden hiervoor is dat digitaal ‘normaal’ geworden is, en bijna iedereen voelt zich intussen als een vis in het water in de wereld van digitale technologie.

Spanning tussen ‘business’ en it is er altijd al geweest en de voorbije jaren is het er niet beter op geworden, integendeel. De reden hiervoor is dat digitaal ‘normaal’ geworden is, en bijna iedereen voelt zich intussen als een vis in het water in de wereld van digitale technologie. Met andere woorden, het natuurlijke kennisvoordeel van de it-afdeling is verdwenen. Om het cru te zeggen, aangezien jan en alleman nu met een iPad rondloopt, is de it-afdeling zijn voordeel op de ‘grens van de technologie’ kwijtgespeeld.

Ik denk dat we de cio hiervoor sterk met de vinger kunnen wijzen. In veel bedrijven deden de cio’s hun functie nooit echt eer aan en klampten ze zich hardnekkig vast aan hun comfortabelere taak als chief technology officer (cto). Dit komt omdat de meesten van hen al aan het hoofd van it stonden nog voordat de term it was uitgevonden. Het ontstaan van it dateert uit het tijdperk van ‘electronic data processing’, toen bedrijven machines hadden om grote hoeveelheden (financiële) gegevens te verwerken. Veel it-afdelingen zijn blijkbaar verroest in hun rol van ‘technologieleveranciers’. Zeer weinigen nemen hun verantwoordelijkheid echt op en begrijpen waar de cio-functie allemaal om draait: een stevige impact hebben op de manier waarop bedrijven omgaan met informatie.

Het enige wat vele zogenaamde cio’s deden, was hun collega’s een kopie bezorgen van Microsoft Office op laptops, en met wat geluk waren ze ook zo vriendelijk om hen SharePoint-servers te bieden om hun documenten op te slaan. Maar slechts weinigen hadden een sterke invloed op de manier waarop bedrijven omgaan met content, kennis opbouwen en zouden kunnen vernieuwen met informatie. Veel cio’s rustten hun werknemers uit met een mobiele telefoon, daarna een BlackBerry, – en toen het onvermijdelijke niet langer kon worden uitgesteld – met een iPhone of andere smartphone. Ze deelden mobiele hardware en software uit – die ze beveiligden – en daarmee was de kous af. Hun bedrijf profijt laten halen uit de eindeloze mogelijkheden van de mobiele revolutie leek voor de meesten een brug te ver.

Daarom mocht de cio zelden mee aan de tafel van de directie zitten. En daarom rapporteerden de meesten nog steeds aan andere leidinggevenden met meer macht, vaak de cfo. Chris Anderson, hoofdredacteur van Wired, zei ooit dat “cio’s uitgegroeid zijn tot ballast in een onderneming en dat ze de echte (technologische) vernieuwers ervan weerhouden om het heft in eigen handen te nemen”. Auw.

De opkomst van de chief digital officer Sinds kort zien we een nieuw ras van cxo’s opduiken: de ‘cdo’ of chief digital officer. Wie is die zwierige bedrijfsmedewerker die zich bezighoudt met alle digitale en sociale zaken? Wel, dat is de cdo! Wie is die persoon die de strategische vragen over big data en analysevernieuwing aanpakt? Wel, dat is de cdo! Deze gloednieuwe it-held is degene die digitale apparatuur echt begrijpt als een middel om de onderneming te vernieuwen. Zijn gedurfde missie bestaat erin het businessmodel van de onderneming om te vormen. De cdo implementeert geen technologie, nee, hij implementeert technologiegesteunde vernieuwing.

Dit doet een fundamentele vraag rijzen: zijn de cio, de cto en de cdo dezelfde persoon, of verschillen ze grondig van elkaar? Hebben we het hier over Clark Kent/Superman?
De voorbije vijf jaar heb ik samengewerkt met honderden cio’s over de hele wereld om te begrijpen waar ze naartoe gaan en waar ze zich op focussen. Het algemene gevoel lijkt erop te wijzen dat veel cio’s vandaag de dag maar al te graag die nieuwe supersterfunctie van chief digital officer willen opnemen. Helaas botsen de meesten van hen hierbij op twee gigantische obstakels.

De uitdagingen voor de CIO Het eerste probleem is dat veel cio’s tegenwoordig niet het juiste talent hebben binnen hun it-afdeling om hun relevantie in de digitale ruimte een boost te geven. Hun afdelingen krioelen wel van mensen die verstand hebben van infrastructuur, servers, en slimme systemen zoals Exchange of SAP. Maar ze hebben zelden de digitale vaardigheden aan boord die er vandaag echt toe doen: sociale netwerkvaardigheden, ervaring met big data-analyse, digitale communicatiekennis, verstand van gespreksmanagement, enz.

Het tweede probleem voor cio’s die cdo’s willen worden is dat ze door hun collega’s zelden als ‘geloofwaardig’ worden gezien. Dit komt omdat veel van de digitale mogelijkheden een diep inzicht in de zakelijke uitdagingen vereisen en de omgeving van de cio betwijfelt of hij wel de geknipte man is om dit te ruggensteunen. Dit komt deels omdat cio’s nog steeds worstelen met een ‘strafblad’ met complexe en zeer pijnlijke ‘it-projecten from hell’ in de hoofdrol. We kunnen gerust zeggen dat hun reputatie vaak een deuk heeft gekregen en dat betrouwbaarheid en respect niet de eerste woorden zijn die ons te binnen schieten als we aan hen denken.

Daarom zien we dat veel chief digital officers in bedrijven geen it-achtergrond hebben. Ze komen uit gerenommeerde bedrijfsgebieden als marketing, business development of sales. Van overal behalve it eigenlijk.

Batman of Robin? En nu komt het: veel bedrijven hebben nu een it-afdeling vol met ‘digitale vaardigheden van weleer’ die gerund wordt door de cio, en een ‘digitale’ afdeling met ‘nieuw digitaal’ talent onder leiding van de cdo’s. Die vaak meer twintig jonger zijn dan de cio’s.

Ik geloof oprecht dat slimme organisaties een manier zullen vinden om beiden te verzoenen. Want wat er in het ‘nieuwe’ digitale veld op het vlak van klantenvernieuwing gebeurt, moet op een gegeven moment worden verbonden en geïntegreerd met de ‘oude’ digitale back-office van het bedrijf.

Toch zal de verantwoordelijkheid van de cio een enorme verschuiving moeten ondergaan om die rol te vervullen. Tijd dus dat de cio beslist of hij Batman of Robin wil zijn. Nu is het moment gekomen om jongens van mannen te scheiden. Ik geloof ook dat de it-afdeling een grondige facelift nodig heeft om succes te kunnen boeken. En uiteindelijk zal dit betekenen dat de cio de uitdaging moet aangaan en eindelijk de taak van chief ‘information’ officer moet opnemen.