Het doel heiligt de middelen?

Hoera, de Vlaamse overheid trekt geld uit om kinderen te leren programmeren. Helaas, Vlaams minister van Innovatie Philippe Muyters lijkt zijn huiswerk toch niet helemaal goed gemaakt te hebben.

‘CodeFever laat kinderen kennismaken met programmeren.’

‘CoderDojo gaat over leren programmeren door het vooral zelf te doen.’

‘CodeFever biedt op verschillende locaties in Vlaanderen lesreeksen aan voor kinderen tussen 7 en 12 jaar.’

‘CoderDojo organiseert gratis workshops voor jongens en meisjes van 7 tot 18 jaar.’

Zo lees ik op de websites van de respectievelijke verenigingen.

Ik weet niet hoe u dit interpreteert, beste lezer, maar mij lijkt het doel in beide gevallen duidelijk: kinderen leren programmeren. En ik zou geen hoofdredacteur van een technologieblad waardig zijn als ik dat geen nobel doel vind. Meer nog, ik ben er rotsvast van overtuigd dat dit doel gedefinieerd moet worden in de leerplannen van ons onderwijs, naast pakweg lezen en rekenen.

Niet eens zozeer omdat ik hoop dat alle Vlaamse kinderen later programmeur worden, maar vooral omdat het meer dan ooit belangrijk is dat kinderen van jongs af aan computationeel leren denken – ‘robot-denken’ noemen ze dat al eens in Nederland – en dat ze weten wat ‘code’ betekent.

Ja, mijn kinderen zijn ‘digital natives’ en swipen er op los op hun tablet. Maar dat wil niet zeggen dat ze ook beseffen wat er achter die apps en games schuilt. Onlangs maakte mijn tienjarige dochter kennis met de Scratch-programmeertaal op een coding-event bij Microsoft. Al ging het maar over enkele uurtjes; ik merkte in haar blik dat ze ineens het licht zag achter de backlight en dat ze nu begreep hoe je een app of een spel in elkaar bokst.

Of dat écht belangrijk is dat kinderen dat inzien? Ja.

De wereld digitaliseert alsmaar sneller en de maatschappelijke impact is niet te onderschatten. Het bedrijfsleven én onze industrie automatiseert in een razendsnel tempo en de opkomst van robots is niet meer te stuiten. De vrees dat robots onze jobs bedreigen is reëel. Maar de opportuniteit om nieuwe jobs te creëren is ook reëel.

In een wereld die alsmaar meer en alsmaar sneller digitaliseert en automatiseert, dragen we als ouders ook daar een verantwoordelijkheid. Willen we onze kinderen maximale kansen gunnen op een goede job, dan hebben we er alle belang bij dat we hen zo goed mogelijk klaarstomen voor die toekomst. En dat begint bij het onderwijs. Ons onderwijs moet moderniseren. Dringend.

Maar die hervormingen gaan traag – te traag – en dus zijn daar privé-initiatieven als CoderDojo, CodeFever, Devoxx4kids of RoboCupJunior: initiatieven die ik stuk voor stuk toejuich.

En ik juich het zeker toe als ik lees dat onze Vlaamse regering van plan is om bijna 2 miljoen euro te voorzien om het ‘leren programmeren’ te stimuleren. Binnen de vijf jaar krijgen 10.000 kinderen zo programmeerles buiten de schoolmuren. Binnen de schoolmuren zou uiteraard nog beter zijn, maar goed: de goede bedoelingen lijken er toch al te zijn.

Maar Vlaams minister van Innovatie Philippe Muyters lijkt zijn huiswerk toch niet helemaal goed gemaakt te hebben. Want wat lees ik tot mijn grote verbazing in het artikel op de website van De Tijd? Die bijna 2 miljoen euro zou integraal naar CodeFever gaan. Noem dat gerust een slag in het gezicht van al die andere mooie initiatieven met CoderDojo voorop. De verontwaardiging op Twitter was duidelijk, nog extra gevoed door het feit dat CodeFever een betalend initiatief is – deelnemers betalen 240 euro voor tien lessen – terwijl CoderDojo volledig gratis is en draait op vrijwilligers.

Minister Muyters haastte zich om te tweeten dat CoderDojo wel nog steun vanuit het STEM-actieplan krijgt en dat CoderDojo “een ander doel” heeft. Die steun gaat echter om een beperkt bedrag en krijgt iedere STEM-academie in ons land. En wat dat “ander doel” betreft: leest u gerust nog eens mijn eerste zinnen als u de doelstellingen van CodeFever en CoderDojo zelf eens naast elkaar wil zetten.

Beste Philippe Muyters, mag ik eens iets voorstellen? Wat als u als Vlaams minister van Werk, Economie en Innovatie er eens zou voor zorgen dat alle ‘coding for kids’ organisaties samen rond de tafel gaan zitten? De krachten bundelen. Samenwerken: een van de ankerpunten in innovatie; ik hoef u dat ongetwijfeld niet te vertellen. Het gemeenschappelijke doel lijkt mij alvast duidelijk. De middelen heeft u blijkbaar al voorhanden. Waar wachten we dan nog op?