Microsoft Windows 8 getest

Windows blijft wereldwijd nog altijd het meest gebruikte besturingssysteem. De bedoeling van Microsoft is dat dat zo blijft. Windows 8 heeft een volledig nieuwe gebruikersinterface die je ook met vingerbewegingen kunt bedienen. Wij bekeken het nieuwe besturingssysteem.

Windows blijft wereldwijd nog altijd het meest gebruikte besturingssysteem. De bedoeling van Microsoft is dat dat zo blijft. Windows 8 heeft een volledig nieuwe gebruikersinterface die je ook met vingerbewegingen kunt bedienen. Wij bekeken het nieuwe besturingssysteem.

Windows moet voortaan overal op draaien: niet alleen op traditionele desktops en laptops, maar ook op tablets en, in de vorm van Windows Phone 8, zelfs smartphones. Onder de motorkap is Windows 8 nog steeds helemaal Windows, maar met een totaal vernieuwde, tegelgebaseerde interface, voor het eerst gebruikt voor Windows Phone 7. Die “Modern UI” of “Windows 8 (Style) User Interface” (want de codenaam “Metro” mogen we van Microsoft niet meer gebruiken) is de belangrijkste, maar niet de enige, nieuwigheid.

Even nieuw is dat er voortaan twee soorten Windows bestaan: de versie die we al kennen en die op x86-hardware draait (dus met Intel- of AMD-desktopprocessoren) en een nieuwe RT of “Runtime” versie die op ARM-hardware draait. Uiterlijk zijn ze identiek, maar innerlijk verschillen ze compleet.

De ARM-versie is bedoeld voor goedkopere tablets en kan geen bestaande Windows-software draaien. De gewone x86-versie kan zowel bestaande Windows-software als nieuwe Windows apps draaien. De gewone uitvoering is ook de enige versie van Windows 8 die je kunt kopen. Windows RT wordt alleen geleverd samen met Windows RT-tablets zoals Microsofts eigen Surface RT.

Twee soorten Windows-tablets

Je begrijpt dus goed dat er vanaf nu twee soorten Windows 8-tablets bestaan. Om te beginnen de klassieke x86-gebaseerde slates, convertibles en hybride laptops die er vroeger ook al waren, maar die voortaan met de x86-versie van Windows 8 draaien en dus ook “oude” Windows-software kunnen draaien. Deze categorie is volgens Microsoft bedoeld voor bedrijven.

Daarnaast de nieuwe ARM-gebaseerde tablets en andere apparatuur die Windows RT draait en waarop alleen nieuw voor dit systeem ontwikkelde Windows-apps draaien. Deze variant is volgens Microsoft bedoeld voor consumenten.

Windows 8 x86

Windows 8 is op x86-hardware vrijwel identiek aan Windows 7. Zowat alle bestaande Windows 7-software draait ongewijzigd op Windows 8. Ongewijzigd, dat wil dus zeggen met de look-and-feel van Windows 7. De Aero-interface van Windows 7 is wel verdwenen. Dat is het meest zichtbaar aan het ontbreken van de vertrouwde Windows Start-knop, waarover heel wat te doen is en waarop we straks nog terugkomen.

Bestaande Windows-software met x86-codebasis, zelfs als de interface ervan aangepast wordt aan Modern UI, draait gewoon in de desktopmodus en niet in wat we voor het gemak de Windows RT-modus zullen noemen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de preview-versie van Microsofts eigen kantoorsuite Office 2013. De vernieuwde interface voldoet aan de ontwerpprincipes van Modern UI, maar de codebasis is dezelfde als bij Office 2010. De verschillen zijn dus vooral uiterlijk. Zo scroll je in Word voortaan horizontaal in plaats van verticaal door teksten.

De nieuwe “full screen mode” bant vrijwel alle interface-elementen van het scherm. In Word 2013 verraadt dan bijvoorbeeld alleen nog een zwarte, knipperende cursor dat jouw computer niet is gecrasht. Ook zit er een “Touch Mode” in die het eenvoudiger maakt om Office te bedienen met vingervegen.

Windows 8 ARM

Windows RT, de ARM-versie van Windows 8, draait geen “oude” Windows-applicaties die ontwikkeld zijn met Windows API (WinAPI). Alle apps voor de tabletversie van Windows 8 moeten nieuw worden ontwikkeld met Windows Runtime (WinRT) API. Microsoft brengt bijvoorbeeld een Office RT-versie uit met de nieuwe UI-stijl.

Verdwenen Start-knop

Nogal wat critici hebben het vooral moeilijk met het volledig verdwijnen van de Windows 7 Start-knop. Dat zou het toetsenbord- en muisgebruikers, die voorlopig nog altijd in de meerderheid zijn, (te) lastig maken om efficiënt me de het nieuwe besturingssysteem te werken.

Persoonlijk vinden we dat erg overdreven. De nieuwe manier van bedienen werden we snel gewend, ook op computers zonder aanraakschermen. Zéker als die computers beschikken over een aanraakvlak of muis met ondersteuningen voor veegbewegingen, zoals de nieuwe Microsoft Sculpt Touch en Wedge Touch muizen die we tijdens het schrijven van dit artikel gebruikten.

Het pictogram “Alle apps”, dat te voorschijn springt wanneer je rechtsklikt op een lege plek in het tegelvenster, geeft vlot toegang tot alle geïnstalleerde “klassieke” applicaties. Applicaties die aangepast zijn aan de nieuwe UI vind je sowieso terug tussen de tegels.Klassieke applicaties kun je daar trouwens ook plaatsen, al zien die tegels er lelijk uit.

Andere functies van de oude Start-knop, zoals vlotte toegang tot het Configuratiescherm, het scherm met apparaten en printers, zoekfuncties of toegankelijkheidsopties, zijn in Windows 8 even vlot indien niet vlotter bereikbaar via pictogrammen en balken die pas te voorschijn springen wanneer je ze nodig hebt.

Prestatietesten

We hebben Windows 8 op verschillende computers zonder noemenswaardige problemen geïnstalleerd, waarbij we zowel upgrades als verse installaties uitprobeerden van de Enterprise- en Pro-versies, zowel in 32- als 64-bit incarnatie en zowel vanaf dvd als vanaf usb-stick en netwerk.

Windows 8 presteerde in alle benchmarks door de band genomen sneller dan Windows 7. De PCMark 7 score lag steevast enkele procenten hoger (bijvoorbeeld 2912 tegenover 2590 voor de Vostro 3360, of 1116 tegenover 996 voor de XPS M1330). Vooral de DirectX- en multimediaprestaties gingen erop vooruit.

Voor wat betreft de autonomie merkten we weinig verschillen tussen Win7 en Win8. Win8 start wel flink sneller op dan Win7, zowel bij een volledig uitgeschakeld systeem als vanuit de slaapstand. Op sommige geteste systemen start het nieuwe besturingssysteem dubbel zo snel op als het oude.

Conclusie

Met Windows 8 verandert er heel wat voor Windows-gebruikers. Dat Windows dezelfde interface gebruikt op alle soorten computers, van smartphones tot tablets, is een groot voordeel, want het vermindert de leercurve voor gebruikers. Wij staan alleszins positief tegenover de nieuwe interface, al zal het voor sommige gebruikers toch even wennen zijn. Dat is vooral zo voor de gebruikers die hun Windows lang niet meer hebben vernieuwd en mogelijk nog met de ondertussen mogen we wel zeggen antieke Windows XP-versie werken. Het blijft niettemin een grote gok voor Microsoft om Windows zo fundamenteel te veranderen. Als het verkeerd uitpakt, zou dat wel eens zware gevolgen voor Microsoft kunnen hebben. Maar op basis van onze maandenlange ervaring met het nieuwe besturingssysteem (op verschillende soorten hardware) achten we de kans klein dat het verkeerd zal uitpakken. Als je eenmaal met de nieuwe Windows hebt gewerkt, wil je volgens ons nooit meer terug naar de oudere versies.