Maakt de bedrijfswagen nog het verschil?

Tal van IT-bedrijven trekken starters over de streep met een bedrijfswagen en andere extralegale voordelen. Hoewel de auto vaak nog een statussymbool is, denken bedrijven toch anders na over mobiliteit. Of ze charmeren beginnende IT’ers met andere troeven zoals de bedrijfscultuur of alternatieve beloningssystemen.

Voor het derde jaar op rij verwelkomde delaware begin september een nieuwe lading starters in een autogarage in Aalbeke. Dat gebeurt vooral om praktische redenen. Het Kortrijkse bedrijf groeit zo snel dat het onmogelijk is om alle wagens op de parking van het hoofdkantoor te plaatsen. “Meestal vertel ik de anekdote dat heel wat succesvolle carrières ooit in een garage startten”, lacht ceo Patrick Andersen. De 68 starters krijgen vanaf hun eerste dag een bedrijfswagen.

Bij ict-integrator Realdolmen is de bedrijfswagen evenmin weg te denken uit het beloningsbeleid. “Een wagen is niet alleen de algemene standaard op de Belgische arbeidsmarkt, maar hij beantwoordt ook aan een behoefte van mobiliteit”, zegt William De Plecker, hr director. “De grote meerderheid van onze medewerkers verplaatst zich dagelijks naar klanten om hun job uit te oefenen.”

Mobiliteit anders bekijken

De ceo van delaware heeft er een dubbel gevoel bij. “Voor veel medewerkers is de auto inderdaad een middel om hun werk te doen maar tegelijk zijn de bedrijfswagens in deze garage niet meer van deze tijd. Daarom bekijken we actief hoe we andere vormen van mobiliteit en werkorganisatie op poten kunnen zetten om verplaatsingen zoveel mogelijk te vermijden.”

Delaware sloot onder meer een overeenkomst met Kowo, een app die carpoolen faciliteert. “De eerste zes weken volgen onze starters een opleiding in het hoofdkantoor in Kortrijk. We willen niet dat iedereen met de auto komt maar dat ze de app gebruiken om te carpoolen.” Daarnaast kijkt delaware naar het totale verbruik op jaarbasis. Het bedrijf spoort de medewerkers aan om de wagen minder te gebruiken en als het niet anders kan zo zuinig mogelijk te rijden. “Een deel van de bonus is gebaseerd op de vermindering van het verbruik. Ik zal tevreden zijn wanneer mobiliteit binnen drie jaar zoveel geëvolueerd is dat we niet meer in een autogarage moeten afspreken.”

Oude gewoontes veranderen

Vroeger stond bij digital agency iCapps de bedrijfswagen ook klaar op de eerste werkdag. “Daar werden geen vragen over gesteld”, zegt managing partner Olivier Dupont. “Maar wie de situatie in en rond Antwerpen volgt, beseft dat dit niet voor iedereen een welkom cadeau is. In Antwerpen geraken is allesbehalve evident en er een parkeerplaats vinden is vaak een uitdaging op zich. Daarom zijn we op zoek gegaan naar alternatieven voor de bedrijfswagen.” Momenteel hebben de werknemers de keuze uit een bedrijfswagen of uit de combinatie van een plooifiets en een goedkopere bedrijfswagen. Zo rijden ze naar een nabijgelegen gratis parking en vandaar met de fiets verder. “Voor dat laatste zijn heel wat werknemers vragende partij maar de bedrijfswagen helemaal afschaffen is voorlopig nog niet aan de orde”, legt Olivier Dupont uit. “Tachtig procent van onze werknemers is tegen. Oude gewoontes lijken moeilijk te veranderen en misschien hebben we het belang van de firmawagen als statussymbool onderschat.”

Conny Busschaert, hr director bij it-dienstverlener Cheops, ziet dan weer een evolutie in het belang dat starters hechten aan bedrijfswagens. “Meer dan vroeger merk ik groene jongens tussen de beginnende it’ers. Ze hebben vaak een eigen wagen of motor, en dan is voor hen een tankkaart voldoende. Of ze vinden een bedrijfswagen belangrijk om hun werk uit te voeren maar niet om tijdens hun privétijd te gebruiken. Sowieso gaan we op zoek naar alternatieven zoals groenere auto’s, tankkaarten of mobiliteitspremies.”

Ecologische voetafdruk

Ook Realdolmen doet inspanningen om de milieulast en de mobiliteitsimpact van verplaatsingen met de wagen te beperken. “In ons aanbod van bedrijfswagens komen meer en meer hybride modellen voor”, zegt William De Plecker. “We vergoeden alle parkeerkosten van de wagen en verplaatsingen met het openbaar vervoer, ook al hebben ze een bedrijfswagen.” Voor jonge bestuurders voorziet Realdolmen een korte opleiding in samenwerking met Responsible Young Drivers om het rijgedrag positief te beïnvloeden. Daarnaast bekijkt het bedrijf ook combinaties met de elektrische fiets. “We overwegen de bedrijfsmotorfiets, maar de fiscaliteit voor een bedrijfsmotor is eigenaardig genoeg momenteel heel ongunstig voor de gebruiker.”

Bedrijfscultuur geeft de doorslag

Voor starters zijn een bedrijfswagen en extralegale voordelen mooi meegenomen, maar vaak zijn het andere zaken die hen overtuigen om aan de slag te gaan bij een bepaald bedrijf. Bij Michaël Nagels trokken vooral de sfeer en het menselijke aspect van delaware hem over de streep. “Een bedrijfswagen weegt niet zo zwaar door als de ervaring die ik kan opdoen, de diversiteit van de job en me goed voelen op het werk.”

Delaware rekruteert ook opvallend veel vrouwen. “Door onze bedrijfscultuur zijn we inderdaad een aantrekkelijke werkgever”, legt Patrick Andersen uit. “Er is een grote flexibiliteit om de agenda in te plannen, iedereen is gelijk en bij ons ga je vooruit door je prestaties, niet op basis van jaren dienst of wie je kent.” Dat bevestigt ook Evelyn Naessens, business analist binnen het team van SAP productie en planning. “Wanneer we met de vriendengroep van de universiteit de verschillende contracten vergelijken, merken we dat bedrijven binnen de sector competitief zijn en allemaal goed op elkaar lijken. Voor mij persoonlijk geeft de cultuur en de sfeer de doorslag.”

Geen doorsnee it’er

Ook it-dienstverlener Cheops trekt nieuwe medewerkers aan met een totaalpakket, bestaande uit een salaris, verzekeringen en een bedrijfswagen. “Maar het gaat verder dan het puur financiële”, zegt Conny Busschaert. “Naast het marktconforme pakket vinden starters het ook belangrijk dat Cheops een financieel gezond, groeiend bedrijf is zonder schulden. Vergeet niet dat Generatie Y de eerste generatie is die heeft meegemaakt dat hun ouders hun job verloren. Ze zoeken die zekerheid want ze weten welke impact dit heeft op het gezin.”

Daarnaast is Cheops geen doorsnee it-bedrijf. “We trekken it’ers aan maar de medewerkers getuigen van een intellectuele diversiteit. Ze komen vaak uit een totaal andere richting, zoals journalistiek, geschiedenis of piloot, maar zijn daarna wel it gaan studeren uit passie. Die holistische it’ers weten ons te vinden.” De starters appreciëren ook de oprechte aanpak van de rekrutering. “We werven onze medewerkers zelf aan, zonder tussenkomst van bureaus. Het is een goed geoliede machine, waarbij de sollicitanten onmiddellijk informatie krijgen van de juiste persoon.”

Online bonussysteem

Omdat een bedrijfswagen en andere extralegale voordelen in de sector redelijk standaard zijn, ging ook hostingprovider Nucleus op zoek naar een ander soort beloningssysteem. “Het management is geen voorstander van puur individuele bonussen omdat je niet altijd zicht hebt op waar iedereen mee bezig is of hoe goed ze aan de slag zijn,” zegt Davy Vandevinne, marketing en communicatiemanager bij Nucleus. “Je kan wel kpi’s opstellen maar wat zijn die concreet waard? Je loopt ook nog eens het risico dat medewerkers hard aan die kpi’s werken maar intussen het team uit het oog verliezen.”

Nucleus vond een online platform, bonus.ly, waarbij elke medewerker maandelijks 150 punten krijgt, ter waarde van 15 euro, om uit te delen aan de collega’s. “Het is de bedoeling dat medewerkers elkaar belonen voor dagelijkse zaken, zoals het behandelen van support tickets, het oplossen van problemen, het helpen van collega’s …maar ook voor niet-werkgerelateerde zaken zoals het uitladen van de vaatwasser bijvoorbeeld, ” zegt Vandevinne. Het systeem biedt tal van voordelen. In de eerste plaats zijn het de collega’s die elkaar onderling belonen. “Daarnaast geeft het de medewerkers ook beter inzicht waarmee iedereen bezig is. Wanneer iemand punten geeft, is dat te zien op onze online chat. Iedereen ziet dus wanneer en waarvoor iemand punten krijgt.” Ten slotte worden ook de stille, harde werkers in de schijnwerpers geplaatst. “We noemen dat no man left behind. In een gewoon bonussysteem worden de introverten wel eens vergeten. Bij ons krijgen ze evengoed punten, net omdat ze vaak veel werk verzetten.”

Groepssfeer bevorderen

Werknemers kunnen de punten omruilen in de webshop voor waardebonnen van online winkels zoals Bol.com of Zalando. “Nucleus is een geeky bedrijf dus je vindt er bijvoorbeeld ook een pizzames van Star Trek, een badjas van Star Wars of een abonnement op Spotify of Netflix. Fanatiekelingen kunnen verder sparen voor duurdere cadeaus of een dag verlof.”

Het systeem werkt goed, ook na een jaar. “Daar hadden we een beetje schrik van. Wat als de nieuwigheid er af is? Maar we merken dat het enthousiasme nog altijd even groot is.” Daarnaast bestond bij Nucleus de schrik of de medewerkers het wel eerlijk zouden spelen. Collega’s zouden kunnen afspreken om elkaar punten te geven. “Dat is niet gebeurd. Omdat het systeem gekoppeld is aan de chat is er sowieso sociale controle.”

De tool bevordert ook de groepssfeer. Heel wat medewerkers gebruiken de punten niet voor zichzelf maar wisselen ze in voor een rondje croque monsieurs, koffiekoeken of snoep voor het hele team. “Tijdens sollicitatiegesprekken hebben we het regelmatig over dit bonussysteem en onze bedrijfscultuur. Dat trekt toekomstige medewerkers toch wel aan.”