Twitter en Facebook verwijderden islamofobe berichten van AfD-politici. Dat gebeurde nadat iemand aanklikte dat die in strijd zijn met de nieuwe Duitse wet tegen haatberichten.
Sinds 1 januari treedt Duitsland strenger op tegen haatberichten op sociale media. Beatrix Von Storch en Alice Weidel zijn de eerste bekende voorbeelden die hun berichten verwijderd zagen.
Aanleiding was een nieuwjaarswens van de politie van Keulen op Twitter. De tweet, waarin de politie ook opriep om oudejaarsnacht ‘met respect’ te vieren, werd verstuurd in het Duits, Engels en Frans, maar (net als vorig jaar) ook in het Arabisch. Dat viel slecht bij Beatrix Von Storch. “Wat er in hemelsnaam aan de hand in dit land?”, reageerde de vicevoorzitster van Alternative für Deutschland (AfD) . “Waarom tweet een officiële website van de politie in het Arabisch? Denken ze zo de barbaarse, groepsverkrachtende moslimmannen te sussen?”, refereerde ze aan de groepsaanrandingen in Keulen tijdens oudejaarsavond twee jaar geleden – die voornamelijk begaan werden door jongeren met een migratieachtergrond.
Het bericht werd gerapporteerd door anonieme twitteraars, waarna Twitter de berichten verwijderde. Bovendien werd het account van Von Storch ongeveer twaalf uur lang geblokkeerd. Toen de AfD-parlementariër haar boodschap herhaalde op Facebook, werd die ook daar verwijderd.
“Facebook censureerde mij: dit is het einde van de rechtsstaat”, schreef de politica toen ze terug toegang had tot Twitter. AfD-fractieleider Alice Weidel viel haar bij in een tweet waarin ze de nieuwe Duitse wet op de korrel nam. “Het jaar is begonnen met censuur. Onze overheid onderwerpt zich aan geïmporteerde, plunderende, grijpende en messtekende migrantenbendes. Van Stroch bekritiseert terecht een politietweet in het Arabisch – en wordt verbannen!”, schreef ze. Ook die tweet werd gerapporteerd en daarna verwijderd. Tegen Von Storch heeft de politie van Keulen intussen een klacht ingediend voor ‘opruiing tot haat’.
De Netzwerkdurchsetzungsgesetz (NetzDG) is de eerste wet in Europa die haatberichten op sociale media streng aanpakt. Internetbedrijven moeten berichten die de Duitse grondwet schenden, binnen de 24 uur verwijderen. Als ze dat niet systematisch doen, riskeren ze boetes tot 50 miljoen euro. Voor minder buitenissige commentaren geldt een langere tijdsperiode, hoewel ook zij onaanvaardbaar geacht worden.
De wet werd goedgekeurd in juni 2017. Een maand later begonnen vijfhonderd Facebook-medewerkers de gerapporteerde berichten te screenen. Sinds 1 januari wordt er ook echt op toegekeken of de wet wordt nageleefd. Wie bij de instellingen van Twitter zijn land op ‘Duitsland’ instelt en daarna een bericht wil rapporteren, krijgt er nu de schending van de NetzDG-wet als extra optie bij. Facebook verwijst nog niet expliciet naar die wet wanneer je een bericht rapporteert.
In extreemrechtse kringen, bij internetactivisten en bij de techbedrijven zelf is veel kritiek te horen op de wet. Eén van de moeilijkheden is om vast te leggen wanneer berichten precies aanzetten tot haat. Daarom wordt gevreesd dat Facebook en Twitter uit voorzichtigheid subjectieve bedenkingen als ‘aanstootgevend’ of ‘beledigend’ erg ruim gaan interpreteren. Dat zou een klimaat van censuur in de hand werken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier