U hebt een kleine tapinstallatie in huis? Allicht wist u niet dat daar ruimtevaarttechnologie aan te pas komt van satellietbouwer en industrieel designer Verhaert uit Kruibeke. Het bedrijf gaat samen met satellietprovider SES Astra, het grondstation in Redu, het boekendorp in de provincie Luxemburg, uitbaten.

Paul Verhaert (62) en zijn zoon Koen (35) rijden met dezelfde wagen: een Renault Avantime, een innovatieve auto uit kunststof (carbon), die intussen, wegens gebrek aan succes, uit de verkoop is gehaald. “We kozen deze wagen niet toevallig. Wat zou je anders van ons verwachten?” lacht Koen Verhaert. Waarop vader Paul inpikt: “De Avantime was wellicht té innovatief voor de markt. Ik woon in de stad Antwerpen en huur een plaats in een parkeergarage. De brede deuren gaan bijvoorbeeld zo open dat je toch maar weinig plaats nodig hebt om uit te stappen. ” Hun autokeuze illustreert hoe de levensstijl van vader en zoon Verhaert verbonden is met de innovatieve sector waarin ze actief zijn. Vader Paul Verhaert, de stichter van de gelijknamige technologiegroep in Kruibeke, is bij Verhaert Space alleen nog lid van de raad van bestuur. Het bedrijf is bekend van de miniatuursatellieten en van de bouw van wetenschappelijke test- en meetinstrumenten in opdracht van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA. Voor de zomer raakte bekend dat Verhaert Space, intussen een deel van de Britse groep QinetiQ, samen met satellietprovider SES Astra, het grondstation in Redu zal uitbaten. De exploitatie van het grondstation in Redu (Luxemburg) moet de groei van Verhaert een nieuwe boost geven. De onderneming verhoogde het afgelopen jaar de omzet met meer dan 30 procent dankzij nieuwe productontwikkeling. Koen Verhaert is ceo van Verhaert New Product & Services (VPS), een dienstverlener op het vlak van productinnovatie. Het bedrijf ontwikkelde sensoren die het gedrag van een wagen in het verkeer meten. En zo krijg je ruimtevaarttechnologie in tapinstallaties. Koen Verhaert: “Omdat we goed op de hoogte zijn van het gedrag van vloeistoffen, konden we aan Inbev het ontwerp leveren van het buisje dat de vloeistof van het biervat naar de tap leidt. ” Maar hoe dat precies in zijn werk gaat, is bedrijfsgeheim.

“Op basis van onze ervaringen met vloeistofonderzoek in de ruimte werken we trouwens samen met het bedrijf Baxter, bekend van de zakjes met vloeistof en geneesmiddelen in ziekenhuizen, aan slimmere oplossingen om medicijnen naar het lichaam te stuwen.”

Miniatuursatelliet

Verhaert Space heeft in opdracht van ESA de kleine satelliet Proba 1 gebouwd, die al zes jaar wetenschappelijke beelden van de aarde levert. Vandaag is Proba 2 in aanbouw. De lanceringsdatum is al enkele keren uitgesteld en is geprogrammeerd voor december 2008. Proba 1 was bedoeld om twee jaar te kunnen dienen en observeert de aarde. Proba 2 is gericht naar de zon. Paul Verhaert: “Wij maken de volledige satelliet, van ontwerp tot uitvoering. Maar de bouw valt uiteen in honderden deelpakketten die worden aangeleverd door 65 toeleveranciers. Wij assembleren alles. ”

Vroeger waren satellieten per definitie groot, maar Verhaert speculeerde op de groei van het aantal miniatuursatellieten. Paul Verhaert: “Wij waren 10 jaar geleden het enige bedrijf in Europa dat zich toelegde op dit type minisatellieten. Voordeel is dat ze veel sneller klaar zijn dan de grotere exemplaren. Aan een minisatelliet zoals Proba 1 of 2 werken we drie jaar. Een grotere tegenhanger van een ton bouwen, kost ongeveer twaalf jaar. ” Gevolg: de gebruikte technologie in de minisatellieten is recenter. Ook het prijskaartje is verschillend. Paul Verhaert: “Een kleine satelliet bouwen, zoals Proba 2, kost 25 tot 30 miljoen euro. Dat is een 20ste van de prijs van grote, zware satellieten, van een ton en meer. We realiseren daar 8 procent marge op. Vooral omdat we de kosten in de hand kunnen houden. We hebben 30 jaar ervaring en zorgen ervoor dat de bouwtijden niet overschreden worden. ” Uit wetenschappelijke satellieten haalt een bedrijf als Verhaert na de lancering geen inkomsten. De economische return moet komen uit de productontwikkeling.

Servicecontracten

De omzet van Verhaert Space vertoont pieken en dalen, vaak afhankelijk van één order. De ontwikkeling van alledaagse producten op basis van ruimtetechnologie moet daar mee een mouw aan passen. Ook de uitbating van het grondstation in Redu, samen met SES Astra, moet de inkomsten minder cyclisch maken. Paul Verhaert: “Redu is voor ons een complementaire activiteit. Naast de bouw van satellieten nemen we nu ook de werking ervan voor onze rekening. Redu moet meer economische return bezorgen via servicecontracten met de gebruikers. De vorige Italiaanse uitbaters in het Luxemburgse grondstation hadden nagelaten een commercieel beleid te ontwikkelen. ”

Vijf kandidaten hadden een dossier ingediend voor de herstructurering van Redu. Alleen Verhaert en SES Astra hadden voorgesteld Redu meer te laten renderen door extra activiteit aan te trekken. Paul Verhaert: “De basisomzet in Redu schat ik op 3 miljoen euro per jaar. Dat omzetcijfer moet zeker worden verdubbeld binnen de 10 jaar. Redu telt 40 personeelsleden. Daar zijn nu al ‘business developers’ bijgekomen. ” Verhaert rekent in Redu op een ebitdamarge van 8 tot 10 procent.

QinetiQ

Paul Verhaert verkocht ‘Verhaert Space’, in september 2005, aan de Britse groep QinetiQ. Hij zegt dat er een ‘professionalisering’ aan de gang is en dat er meer tijd wordt genomen om te beslissen. Het bestaande managementteam is wel aan boord gebleven. “Vandaag ben ik alleen nog bestuurder in de vennootschap. Eigenlijk doe ik niets meer in het bedrijf,” lacht vader Verhaert. Op de opmerking dat er alweer een Vlaams innovatief bedrijf in buitenlandse handen komt, reageren vader en zoon Verhaert laconiek. Koen Verhaert: “Die opmerking krijgen we vaker. Je moet weten dat we met Verhaert Space in concurrentie gaan met spelers als Alcatel en EADS. Eigenlijk was onze taille te klein om voort te kunnen groeien in die markt. We hadden een grotere kritische massa nodig. QinetiQ is eigenlijk een samensmelting van 28 researchcentra in Groot-Brittannië en de VS, zeg maar 28 Imecs. Het bedrijf werd in 2006 naar de beurs gebracht. ” Vader en zoon Verhaert maken zich sterk dat je een bedrijf als Verhaert Space niet kunt delokaliseren omdat de knowhow hier zit. “Binnen QinetiQ kan het bedrijf voort groeien. Satellieten bouwen is een kapitaalsintensieve business. De omzet van Verhaert Space schommelde rond 15 miljoen euro. Meteen zie je dat de jaaromzet niet in verhouding staat tot de prijs van een satelliet, zo’n 25 miljoen euro. Een ander voorbeeld: neem nu een vraag naar een offerte voor een minisatelliet. Je moet weten dat het in onze branche niet over drie pagina’s gaat, maar over een dikke studie, waarop je een volledig researchteam moet zetten. Als we ons team bijvoorbeeld van een ander project moesten halen, dat daardoor vertraging opliep, kwam de cashflow in gevaar omdat daardoor ook de betalingen later zouden binnen lopen. We moesten vaker op cash managen dan op winst en verlies. ”

De productontwikkeling in Verhaert New Product & Services (VPS) bleef buiten de overname. De link tussen beide bedrijven blijft wel bestaan. Vader en zoon Verhaert denken er niet aan VPS te verkopen.

Bruno De Keyser